Ήταν διπλό το κτύπημα εναντίον της ‘Αγκυρας από την Ουάσιγκτον και η αίσθηση που υπάρχει -μετά από συνομιλίες με αναλυτές και διπλωμάτες- είναι ότι οι σχέσεις της Τουρκίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, πλέον οδηγούνται στο σημείο χωρίς επιστροφή.
Βεβαίως, μερικοί γραφειοκράτες που έχουν υπηρετήσει στην Τουρκία, ακόμα ελπίζουν ότι ο ισλαμιστής πρόεδρός της, Ταγίπ Ερντογάν θα αλλάξει γνώμη και θα ακυρώσει την παραγγελία του ρωσικού συστήματος S-400. Πρόκειται για ουτοπία ή για όνειρο θερινής νυκτός, με βάση τις επανειλημμένες δηλώσεις του κ. Ερντογάν και του υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ο τελευταίος, μετά τη συνάντησή του με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέϊ Λαβρόφ, ήταν απόλυτος:
«Υπογράψαμε», είπε, «μια συμφωνία με τη Ρωσία. Αυτή η συμφωνία ισχύει και συζητάμε πότε θα γίνει η παράδοση», είπε ο Τούρκος υπουργός σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Σεργκέι Λαβρόφ στην Αττάλεια. «Αυτή η συμφωνία έχει κλείσει», τόνισε ο κ. Τσαβούσογλου.
Μετά από τις ισχυρές αυτές δηλώσεις, που δεν αφήνουν κανένα περιθώριο παρερμηνείας, αναρωτήθηκα πολλές φορές, πως θα κάνει τη μεγάλη στροφή ο Ταγίπ Ερντογάν, για να τον συγχωρέσει ο πρόεδρος της Αμερικής και να του ανοίξει το δρόμο για να επιστρέψει στη Δύση.
Πάντως, επίσημα στην Ουάσιγκτον λένε σε κάθε ευκαιρία ότι συνεχίζουν την προσπάθεια για να βρουν σημείο επαφής με την Τουρκία, αλλά ανεπίσημα -και με βάση τις απαντήσεις που δίνει καθημερινά ο κ. Ερντογάν- οι Αμερικανοί είναι απογοητευμένοι.
Όμως, πρέπει να μην ξεχνάμε ότι έχουμε να κάνουμε με απρόβλεπτους ανθρώπους, χωρίς αρχές, που παραβιάζουν όρους και κανόνες ανά πάσα στιγμή. Ένα «φρέσκο» παράδειγμα είναι ο «πόλεμος» για τον Πάστορα Άντριου Μπράνσον. Η σύγκρουση είχε φτάσει στα άκρα για να υποχωρήσει ο Ταγίπ Ερντογάν. Θα συμβεί το ίδιο και τώρα; Μόνο αν το θέλει ο Βλαντιμίρ Πούτιν, είναι η απάντηση. Αν ο Ρώσος Πρόεδρος θεωρήσει ότι δεν έχει πάρει ακόμα -μέσω του Ερντογάν- όσα περίμενε να κερδίσει από την Αμερική και γενικά τη Δύση, τότε θα επιτρέψει στον Τούρκο πρόεδρο να κάνει μία μικρή υποχώρηση, στο πλαίσιο της ρωσικής στρατηγικής.
Η τακτική υποχώρηση δεν θα είναι ουσίας, ούτε καν εντυπώσεων. Θα μπορούσε, ας πούμε, να αναβάλει για μικρό διάστημα την εγκατάσταση των S-400. Αυτή η εξέλιξη θα αποπροσανατόλιζε τους Αμερικανούς, αν και στη Βουλή και τη Γερουσία απέδειξαν πως δεν είναι η «παιδική χαρά» του Λευκού Οίκου, που αλλάζει γνώμη ανάλογα με τις διαθέσεις του κ. Τραμπ…
Γιατί θα μπορούσε να γίνει αυτή η υποχώρηση; Επειδή Αμερικανοί γερουσιαστές κατέθεσαν ένα νέο νομοσχέδιο -σε συνεργασία με την αμερικανική κυβέρνηση- το οποίο απαγορεύει τη μεταφορά των μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία μέχρις ότου η Ουάσιγκτον πιστοποιήσει ότι η Άγκυρα δεν θα παραλάβει τους S-400.
Οι φράσεις που χρησιμοποιούνται στο κείμενο του νομοσχεδίου αποτελούν σύλληψη πανέξυπνων εγκεφάλων, διότι δένουν την Τουρκία και τους ηγέτες της χειροπόδαρα. Για πολλούς μήνες ο πολύς Τσαβούσογλου κόμπαζε ότι η Τουρκία θα αγοράσει και τους S-400 και τα F-35 και άλλα αμερικανικά υερόπλα. Τα διάφορα νομοσχέδια που κατατέθηκαν, αποκλείουν την παραμικρή υποχώρηση της Αμερικής.
Όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας, από το κείμενο του τελευταίου νομοσχεδίου, πλέον είναι εξαιρετικά δύσκολο για την Τουρκία να παραμείνει και στο πρόγραμμα των F-35, πόσο μάλλον να παραλάβει τα μαχητικά αεροπλάνα που ήδη αγόρασε. ‘Ετσι, η μοναδική επιλογή του κ. Ερντογάν είναι η ακύρωση της αγοράς των S-400, διότι μόνο με αυτόν τον τρόπο θα παραμείνει στο πρόγραμμα των F-35 και θα αποφύγει τις κυρώσεις που θα επιβληθούν. Με τα σημερινά δεδομένα, ο πρόεδρος της Τουρκίας δεν πρόκειται να υποχωρήσει και ότι άλλο γράφεται είναι προϊόν έλλειψης πληροφόρησης.
Έχει σημασία -και πρέπει να τονιστεί- ότι το νομοσχέδιο εισήγαγαν γερουσιαστές και από τα δύο κόμματα. Και όπως γνωρίζετε, στην Αμερική οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι δεν συμφωνούν συχνά. Όσοι υπογράφουν το νομοσχέδιο είναι σημαντικοί νομοθέτες, που έχουν αντιληφθεί εδώ και καιρό ότι η Τουρκία και ο Ερντογάν έχουν στραφεί προς μία στρατηγική συμμαχία με τη Ρωσία. Θα έλεγα ότι λόγω των προσπαθειών αυτών των γερουσιαστών, ο Πάστορας Μπράνσον απολαμβάνει την ελευθερία του στην Αμερική.
Η βασική φιλοσοφία των νομοθετών είναι αυτή και εκφράστηκε από την γερουσιαστή του Δημοκρατικού Κόμματος, Σαχίν:
“Η προοπτική», είπε, «να έχει πρόσβαση η Ρωσία σε αεροσκάφη και τεχνολογίες των Ηνωμένων Πολιτειών σε μια χώρα του ΝΑΤΟ, δηλαδή την Τουρκία, αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την εθνική και την παγκόσμια ασφάλεια”.
Είναι μία κουβέντα που όταν ακουγόταν από ελληνικά χείλη, θεωρούνταν υπερβολική. Και όμως. Πρόκειται για τη μόνη αλήθεια…
Το δεύτερο κτύπημα εναντίον της Τουρκίας ήρθε από ομάδα Αμερικανών βουλευτών.
Με επιστολή τους στην επιτροπή Προϋπολογισμού της Βουλής απαιτούν να μην δοθεί κανένα ποσό για τη μεταφορά των F-35 στην Τουρκία έως ότου ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο λάβει ξεκάθαρες διαβεβαιώσεις για την ακύρωση της συμφωνίας παραλαβής του ρωσικού συστήματος S-400.
Στην επιστολή υπογραμμίζεται πως εκτός όλων των άλλων, «η Τουρκία εξακολουθεί να απειλεί τα συμφέροντα και τους συμμάχους της Αμερικής στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών δυνάμεων στη Συρία, των δυνάμεων του Κουρδικού YPG, της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Κύπρου».
Η τελευταία φράση δείχνει και τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται στην περιοχή. Στη συμμαχία του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου προστίθενται οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις και βεβαίως οι Κούρδοι της Συρίας (YPG), οι οποίοι απέδειξαν στα πεδία των μαχών ότι είναι οι πιο πιστοί και σημαντικοί σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών.
Στις 8 Απριλίου ο πρόεδρος της Τουρκίας θα επισκεφθεί στη Μόσχα τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Είναι η ημερομηνία σταθμός για το μέλλον των τουρκοαμερικανικών σχέσεων. Εάν η ανακοίνωση για τους S-400 είναι αυτή που αναμένουμε -για τους Αμερικανούς, βεβαίως, η ελπίδα πεθαίνει τελευταία- τότε θα ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για το τέλος της παραδοσιακής σχέσης της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα.
Για τον πρόεδρο Τραμπ η ήττα της απώλειας της Τουρκίας θα είναι μεγάλη, διότι θα τη χάσει από τον μεγαλύτερο εχθρό της Αμερικής, τον Βλαντιμίρ Πούτιν… Αυτό, δεν θα το δεχθεί εύκολα οπότε θα πρέπει να αναμένει κανείς νέες συμμαχίες και νέες στρατηγικές, που ήδη είναι στα σκαριά.
Πηγή: