Η αντιπολίτευση στην Τουρκία επικρίνει το κυβερνών κόμμα του Ερντογάν για μια έκκληση ιδρυτικού στελέχους του AKP να αναβληθούν οι εκλογές έως το 2024.
Αιτία για την αντίδραση της αντιπολίτευσης, στάθηκε ένα tweet παλιού, υψηλόβαθμου μέλους του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν, του Μπουλέντ Αρίντς.
Τη Δευτέρα, ο Αρίντς ζήτησε την αναβολή των εκλογών στην Τουρκία, πέραν του περιθωρίου που προβλέπεται από το σύνταγμα (σ.σ ως τον Ιούνιο), λέγοντας ότι η ψηφοφορία ήταν αδύνατο να οργανωθεί μετά την καταστροφή. Οι εκλογές αναμενόταν να διεξαχθούν στις 14 Μαΐου, αλλά επισήμως δεν είχε οριστεί κάποια ημερομηνία.
«Να έχετε μέσα σας τον φόβο του Θεού. Υπάρχουν ακόμα πτώματα στα ερείπια. Πώς μπορούμε να μιλάμε για εκλογές όταν οι ψηφοφόροι δεν είναι εκεί;» έγραψε ο Αρίντς, ιδρυτικό μέλος και πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του AKP, που κατά καιρούς έχει ασκήσει κριτική στον Ερντογάν.
Ο Αρίντς αντιπρότεινε τη διεξαγωγή των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών το 2024, που είναι προγραμματισμένες και οι εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση στην Τουρκία.
Όπως σχολιάζουν διεθνή μέσα, δεν είναι εξακριβωμένο αν η πρόταση του Αρίντς έχει την υποστήριξη του AKP, και κατά πόσο ήταν μια προσπάθεια βολιδοσκόπησης της κοινής γνώμης. Αξιωματούχοι του ΑΚΡ δεν απάντησαν αμέσως σε κρούσεις για κάποιο σχόλιο.
Οι ηγέτες της τουρκικής αντιπολίτευσης διαφωνούν
«Ο Ερντογάν βλέπει ότι θα χάσει αυτές τις εκλογές και αναζητά δικαιολογίες για να μην γίνουν. Είχαν ήδη χάσει την υποστήριξή τους από πριν, και ο σεισμός ήταν ένα βαρύ πλήγμα», δήλωσε ο Αλί Οζτούντς, βουλευτής της αντιπολίτευσης που εκπροσωπεί το Καχραμανμάρας, μία από τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο από τους σεισμούς.
Επιστρέφοντας από τη ζώνη του σεισμού, ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (ΡΛΚ) Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δήλωσε ότι «οι εκλογές δεν μπορούν να αναβληθούν παρά μόνο σε κατάσταση πολέμου. Εάν το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο εκφράσει το αίτημα για αναβολή, θα πρόκειται για πραξικόπημα».
Σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ο κ. Κιλιτσντάρογλου προέβη σε δηλώσεις στα κεντρικά γραφεία του κόμματός του στην Άγκυρα τη δέκατη ημέρα της καταστροφής από το σεισμό.
«Λέω ξεκάθαρα και απερίφραστα, οι εκλογές θα διεξαχθούν στην ώρα τους», δήλωσε ο ηγέτης της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης προσθέτοντας ότι «εάν το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο αποφασίσει αναβολή, θα πρόκειται για αίτημα πραξικοπήματος κατά της δημοκρατίας».
«Ο πόνος μου είναι απερίγραπτος, ταξίδεψα μέσα από τη ζώνη του σεισμού, δεν μπορώ να ξεχάσω αυτό που είδα. Δεν μπορώ να κοιμηθώ για νύχτες, είμαι τρομοκρατημένος», δήλωσε ο κ. Κιλιτσντάρογλου σχετικά με τους φονικούς σεισμούς.
«Είδα παιδιά που έμειναν χωρίς τις μητέρες τους, είδα ανθρώπους να περιμένουν δίπλα στα ερείπια για να φτάσει ένας γερανός, είδα ανθρώπους να φωνάζουν "πού είναι το κράτος;" Επιτρέψτε μου να επεκταθώ επί της φράσεως "πού είναι το κράτος"; Απρονοησία, ανευθυνότητα, έλλειψη εποπτείας, καταστροφή, κατάρρευση, έλλειψη αξίας, δωροδοκία, αποστασιοποίηση από κάθε είδους αξίες, λεηλασία, κλοπή. Δεν ήταν συντονισμένοι, καθυστερούσαν τις πιο κρίσιμες ώρες. Ο λαός μας πάγωσε μέχρι θανάτου. Το λέω με ντροπή, το λέω με θλίψη, αλλά πρέπει να πω την αλήθεια. Ενώ ο λαός μας πέθαινε, προσπάθησαν να πολιτικοποιήσουν (την κρίση) και να μην αναλάβουν την ευθύνη. Η ανικανότητά τους κόστισε τη ζωή δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων μας» είπε
Το διακύβευμα των εκλογών
Ο Ερντογάν, είχε ανέλθει στον πρωθυπουργικό θώκο το 2003 και έγινε πρόεδρος το 2014. Όπως σχολιάζει η Washington Post, κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής του, «έχει αναδιαμορφώσει το τουρκικό κράτος, αποδυναμώνοντας τους θεσμούς και διευρύνοντας τη δική του εξουσία. Οι τουρκικές αρχές έχουν φυλακίσει πολιτικούς της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφους και ηγετικές προσωπικότητες της κοινωνίας των πολιτών. Οι εκλογές θα μπορούσαν να αποδειχθούν καθοριστικές για την ικανότητα της Τουρκίας να εδραιώσει τη δημοκρατία της.»
Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, πιθανός υποψήφιος πρόεδρος και ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης της χώρας, του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), ζήτησε οι εκλογές να γίνουν στην ώρα τους.
«Το σύνταγμα είναι σαφές. Οι εκλογές μπορούν να αναβληθούν μόνο σε περιόδους πολέμου. Εφόσον δεν βρισκόμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση, οι εκλογές δεν μπορούν να αναβληθούν», δήλωσε. «Η κυβέρνηση προσπαθεί να αποφύγει τις εκλογές. Η ημερομηνία των εκλογών πρέπει να οριστεί το συντομότερο δυνατό, είτε στις 14 Μαΐου είτε στις 18 Ιουνίου», κατέληξε.
Ο δήμαρχος των Αδάνων, που πρόσκειται στο CHP τηρεί την ίδια στάση: «Το μεγάλο μας τουρκικό κράτος θα πρέπει να είναι σε θέση να προετοιμάσει το έδαφος για εκλογές τέσσερις μήνες μετά από έναν σεισμό», είπε.
Ένα ακόμα μεγάλο κόμμα της αντιπολίτευσης, το δεξιό κόμμα Iyi, επίσης ζήτησε να διεξαχθούν εγκαίρως οι εκλογές.
Αμφισβήτηση για τον Ερντογάν
Ακόμα και πριν τους φονικούς σεισμούς, ο Ερντογάν είχε γίνει αποδέκτης του πιο σοβαρού «κύματος» πολιτικής αμφισβήτησης στην ιστορία της πολιτικής καριέρας του: τα επίπεδα ρεκόρ που κατέγραψε ο πληθωρισμός και η κατάρρευση της τουρκικής λίρας, οδήγησαν μέλη της συντηρητικής πολιτικής βάσης του Ερντογάν να στραφούν εναντίον του τα τελευταία χρόνια, αν και έχει ανακτήσει κάποια από τη χαμένη υποστήριξη μέσω των δαπανών και του ρόλου του στη διεθνή διπλωματία σε συνάρτηση με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, παρατηρεί η Washington Post.
Ο Τούρκος πρόεδρος βρίσκεται τώρα αντιμέτωπος με νέες επικρίσεις, μετά τους σεισμούς. Ακόμα και ο ίδιος ο Ερντογάν έχει άλλωστε παραδεχτεί ότι η αντίδραση στους σεισμούς ήταν πιο αργή από ό,τι επιθυμούσε.
Την περασμένη εβδομάδα κήρυξε τρίμηνη κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις σεισμόπληκτες περιοχές, που επιτρέπει στην κυβέρνηση να κυβερνά με διατάγματα στο μεσοδιάστημα έως τη διεξαγωγή των εκλογών.