«Η Βάρνα άνοιξε δρόμους στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας», σχολίαζαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, λίγο μετά τη συνάντηση Τουσκ-Γιούνκερ-Ερντογάν στη Βάρνα της Βουλγαρίας.
Παρά τους φόβους ότι η Σύνοδος της Βάρνας θα μπορούσε να είχε εξελιχθεί σε αγώνα μποξ ανάμεσα στην ΕΕ και τον Τούρκο Πρόεδρο, ευρωπαϊκές πηγές εξέφρασαν ικανοποίηση για τα αποτελέσματά της.
Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών απεφεύχθησαν υψηλοί τόνοι και εντάσεις και υπήρξε συνεννόηση στα τρία βασικά πεδία στα οποία απαιτείται η συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας: το μεταναστευτικό, στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και στην ενέργεια.
Στη συνάντηση, ο πρόεδρος της Τουρκίας κράτησε σχετικώς μετριοπαθή στάση, ήταν «ανοιχτός» και καθόλου αδιάλλακτος, σχολίαζαν οι ίδιες πηγές, σημειώνοντας ότι ο Ερντογάν ζήτησε την κατανόηση των ευρωπαίων σε αυτήν που ο ίδιος παρουσιάζει ως «μάχη κατά της τρομοκρατίας».
στο θέμα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, η ευρωπαϊκή υποστήριξη ήταν ισχυρή
Εξάλλου, σε σχέση με τις κυπριακές και τις ελληνικές επιδιώξεις κι ειδικότερα , σχολίαζαν ευρωπαϊκές πηγές, κάτι το οποίο ήταν ξεκάθαρο κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, με τις δηλώσεις των Γιούνκερ, Τουσκ και Μπορίσοφ.
«Η σημερινή συνάντηση μας έδειξε ότι, παρόλο που η σχέση μας πέρασε από δύσκολες στιγμές, στους τομείς όπου συνεργαζόμαστε, συνεργαζόμαστε καλά», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την Τουρκία, στη Βάρνα της Βουλγαρίας, συνοψίζοντας αυτά που εξελίχθηκαν χθες το απόγευμα, όπου κάθισαν στο ίδιο τραπέζι οι επικεφαλής της Ενωσης με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ: «Ήταν μια Σύνοδος ανάμεικτων συναισθημάτων, αλλά όχι ανάμεικτων μηνυμάτων»
«Ήταν μια Σύνοδος ανάμεικτων συναισθημάτων αλλά όχι ανάμεικτων μηνυμάτων», δήλωσε ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ για τη συνάντηση της ηγεσίας της ΕΕ με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Βάρνα της Βουλγαρίας.
Θέλουμε να διατηρήσαμε έναν «ειλικρινή» και «ανοιχτό» διάλογο, πρόσθεσε στη συνέχεια ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, λέγοντας ότι η χθεσινή ήταν μια «καλή συνάντηση».
Ο Γιούνκερ τόνισε ότι η ΕΕ θέλει η Τουρκία να γίνει πραγματικός στρατηγικός εταίρος της, καθώς όπως είπε υπάρχουν κοινά συμφέροντα και προκλήσεις, όπως η ασφάλεια, η ενέργεια και το μεταναστευτικό, που πρέπει να αντιμετωπιστούν με τη συνεργασία των δύο πλευρών.
Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, ο Γιούνκερ είπε ότι με τον Τούρκο πρόεδρο συμφώνησαν ότι μόνο ενωμένοι θα μπορέσουν να το καταφέρουν.
Για το μεταναστευτικό, ο Γιούνκερ ευχαρίστησε τον Τούρκο πρόεδρο για την αλληλεγγύη που έδειξε η Τουρκία απέναντι στην Ευρώπη. Είπε ότι μετά την υπογραφή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας οι προσφυγικές ροές μειώθηκαν κατά 75% και αυτό οφείλεται στην Τουρκία που φιλοξενεί στο έδαφός της τρία εκατομμύρια προσφύγων, κυρίως από τη Συρία. Ο πρόεδρος της επιτροπής υπενθύμισε ότι η ΕΕ βοήθησε τους πρόσφυγες που μένουν στην Τουρκία με ποσό της τάξεως των 3 δις ευρώ για την περίοδο 2016-2017 και πως πριν λίγες ημέρες η Επιτροπή ενέκρινε το επιπλέον οικονομική στήριξη 3 δις ευρώ. Απαντώντας στις επικρίσεις του προέδρου Ερντογάν ότι η ΕΕ δεν έχει τηρήσει τις υποσχέσεις της και ότι μόνο 1,8 δισεκ. ευρώ έχουν φτάσει στην Τουρκία, ο Γιούνκερ είπε ότι στην ΕΕ υπάρχουν κανόνες και διαδικασίες για την εκταμίευση οικονομικής βοήθειας, οι οποίοι πρέπει να τηρούνται. Τόνισε, ωστόσο, ότι η ΕΕ τηρεί τις υποσχέσεις της και θα τις εκπληρώσει και σε αυτή την περίπτωση.
Σχετικά με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, ο Γιούνκερ ανέφερε ότι πάντα στήριζε τις προσπάθειες της Τουρκίας και ότι ποτέ δεν τάχθηκε υπέρ της διακοπής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Πρόσθεσε πως η ενταξιακή διαδικασία με την Τουρκία πρέπει να συνεχιστεί, αλλά παράλληλα η Τουρκία είναι σημαντικό να βελτιώσει τις σχέσεις της με τα κράτη-μέλη της ΕΕ και ειδικότερα με την Κύπρο και με την Ελλάδα.
Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ αναφέρθηκε στο ζήτημα των Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Τουρκία και ζήτησε από τον Τούρκο Πρόεδρο να γίνουν μεγαλύτερες προσπάθειες για να απελευθερωθούν σύντομα, ει δυνατόν πριν από το Ορθόδοξο Πάσχα.
Τέλος, ο Γιούνκερ εξέφρασε την ανησυχία των ευρωπαίων για την τουρκική εισβολή στη Συρία, τονίζοντας ότι το διεθνές δίκαιο πρέπει να γίνεται σεβαστό.
Ερντογάν: «Η Τουρκία είναι ένα δημοκρατικό συνταγματικό κράτος»
Ο Ερντογάν εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ θα μπορούσαν να βελτιωθούν ξανά. «Ελπίζουμε ότι έχουμε αφήσει το δύσκολο χρόνο πίσω στις σχέσεις Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης». Ο Ερντογάν τόνισε ότι από το 1963 η Τουρκία επιδιώκει την ένταξη στην ΕΕ και εξακολουθεί να είναι υποψήφια χώρα.
Ο Ερντογάν τάχθηκε υπέρ της ταχείας αντιμετώπισης του θέματος της τελωνειακής ένωσης της Άγκυρας με την ΕΕ, εξαιρώντας πολιτικές πτυχές. Επισημαίνει ότι τον Φεβρουάριο η κυβέρνησή του υπέβαλε προτάσεις στην ΕΕ σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η Τουρκία θα μπορούσε να εκπληρώσει τις συνθήκες για την απελευθέρωση των θεωρήσεων. Η απελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων πρέπει να εφαρμοστεί γρήγορα, είπε.
Ο Τούρκος πρόεδρος υποστήριξε ότι: «Η Τουρκία είναι ενα δημοκρατικό κράτος δικαίου, σέβεται ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες και δικαιώματα». Αμφισβήτησε μάλιστα τον τουρκικό αποκλεισμό θαλάσσιων οικοπέδων στην Κύπρο, λέγοντας ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων.
Κανένα από τα δύο μέρη δεν είχε συμφέρον να εκτροχιάσει τον διάλογο. Για την Τουρκία, η ΕΕ παραμένει πολύτιμος εμπορικός εταίρος. Για τις Βρυξέλλες, η Άγκυρα συνεχίζει να είναι απαραίτητος σύμμαχος στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και στην προσπάθεια ανάσχεσης των μεταναστευτικών ροών. «Η ΕΕ είναι στρατηγικός εταίρος για την Τουρκία, θα ήταν σοβαρό λάθος να απομονωθεί η Τουρκία από την ΕΕ», σημείωσε ο Ερντογάν.
Μπόικο Μπορίσοφ: Ικανοποίηση διότι οι εταίροι επέστρεψαν «στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων»
Ο οικοδεσπότης της συνόδου, ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ, η χώρα του οποίου ανέλαβε για πρώτη φορά την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ, εξέφρασε ικανοποίηση διότι οι εταίροι επέστρεψαν «στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» και δήλωσε αισιόδοξος ότι θα μπορούσε να οργανωθεί «άλλη μια σύνοδος ως το πέρας της βουλγαρικής προεδρίας τον Ιούνιο».