Ο κύκλος των πασχαλιάτικων εθίμων στη δυτική Μακεδονία αρχίζει από το Σάββατο του Λαζάρου, όπου με τις χρωματιστές παραδοσιακές στολές τους οι «Λαζαρίνες» από την Αιανή, τον Κρόκο, την Λευκοπηγή, την Καισαρειά και την Αγία Παρασκευή Κοζάνης ξεκινούν για να χορέψουν στις πλατείες το χορό «Τσιντσιρό» και να τραγουδήσουν «Λαζαράτικα» τραγούδια στις γειτονιές των χωριών τους.
Οι Λαζαρίνες είναι κορίτσια από τη νηπιακή ηλικία έως και την εφηβεία. Δεν νοείται κορίτσι της οικογένειας να μην υποδυθεί τον ρόλο της Λαζαρίνας. Συγκεντρώνονται συνήθως σε ένα σπίτι - το οποίο και ονομάζουν κονάκι- και κατά ομάδες επισκέπτονται όλα τα σπίτια του χωριού, και λένε πασχαλιάτικα η αυτοσχέδια τραγούδια που αρμόζουν στις επιθυμίες της οικογένειας.
Οι Λαζαρίνες έλκουν την καταγωγή τους από τα «Παρθένεια», τους χαρακτηριστικούς χορούς των δωρικών πόλεων του βορρά από ομάδες κοριτσιών. Αργότερα, στα χριστιανικά χρόνια συνδέθηκαν με την Ανάσταση του Λαζάρου, την αναγέννηση της φύσης και την ανανέωση της ζωής. Στο έθιμο λαμβάνουν μέρος μόνο τα κορίτσια, ενώ σήμερα συμμετέχουν γυναίκες όλων των ηλικιών. Βασικό τους χαρακτηριστικό είναι ο χορός και το τραγούδι χωρίς καμία συμμετοχή μουσικών οργάνων.
Μ. Παρασκευή: Η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης
Στο Δρυόβουνο του δήμου Βοΐου, το πρωί της Μ. Παρασκευής γίνεται «η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Χριστού» στο λόφο του «Γολγοθά» που βρίσκεται σε ύψωμα του χωριού. Πλήθος πιστών συμμετέχει στην πομπή που σχηματίζεται προς τον λόφο, όπου σε κλίμα κατάνυξης ο Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης θα παραδώσει το σκήνωμα του Ιησού στις μυροφόρες, τις νέες κοπέλες που είναι ντυμένες με παραδοσιακές στολές και έχουν φτάσει από όλη τη δυτική Μακεδονία για να συμμετάσχουν στην κατανυκτική τελετή.
Χριστός Ανέστη στο νεκροταφείο
Στην Κοζάνη, το «Χριστός Ανέστη», πολλοί κάτοικοι της πόλης θα το ψάλλουν στο νεκροταφείο του Αγίου Γεωργίου που είναι το μεγαλύτερο νεκροταφείο της πόλης.
Τα μέλη κάθε οικογένειας συγκεντρώνονται από νωρίς γύρω από τα μνήματα των νεκρών τους και με αναμμένη τη λαμπάδα ψάλλουν το «Χριστός Ανέστη». Θα τσουγκρίσουν τα αυγά τους και θα ανταλλάξουν ευχές ενώ φεύγοντας θ' αφήσουν κόκκινα αυγά στο μνήμα για να «χορτάσουν» τα μέλη της οικογένειας που έχουν πεθάνει.
Νεκρόδειπνα την δεύτερη μέρα του Πάσχα
Σε ορισμένα χωριά της Κοζάνης οι κάτοικοι ποντιακής καταγωγής συνηθίζουν τα περίφημα «Νεκρόδειπνα». Την Δευτέρα και την Τρίτη του Πάσχα στο Πρωτοχώρι Κοζάνης οι Πόντιοι μαζεύονται από νωρίς στα μνήματα και ετοιμάζουν το εορταστικό τραπέζι της οικογένειας με εδέσματα, γλυκά, κόκκινο κρασί και ότι άλλο αγαπούσαν οι νεκροί, που έχουν μεταφέρει από τα σπίτια τους.
Το γεύμα διαρκεί μέχρι αργά το απόγευμα και συνήθως σφραγίζεται μ' ένα τρικούβερτο μεθυστικό γλέντι, συνοδεία ποντιακής λύρας με χορούς και τραγούδια που θυμίζουν στα ζώντα μέλη της οικογένειας τους νεκρούς τους. Η ατμόσφαιρα είναι συγκινητική και αυτό που εντυπωσιάζει είναι τα αισθήματα αγάπης, χαράς αλλά και μνήμης που οι άνθρωποι εκδηλώνουν σε αυτή την νεκρολατρική γιορτή θέλοντας να επικοινωνήσουν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα που έφυγαν από την ζωή.
Δεσκάτη Γρεβενών: Ο τρίπατος χορός
Στην Δεσκάτη Γρεβενών έχουμε το έθιμο με τον Τρίπατο χορό. Την Παρασκευή μετά το Πάσχα. Οι άντρες μαζεύονται στην κεντρική πλατεία σχηματίζουν κύκλο και αρχίζουν να χορεύουν. Οι πιο επιδέξιοι ανεβαίνουν στους ώμους άλλων αντρών μέχρι να σχηματιστούν τρία πατώματα χορού. Αν ο χορός μέχρι την τρίτη προσπάθεια πετύχει τότε το έθιμο λέει ότι θα πάει καλά και η χρονιά και δεν θα υπάρχουν δυσκολίες.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πάσχα 2017: Έθιμα και Παραδόσεις - Οι «Λαζαρίνες» και τα «Πασχαλόγιορτα»
Ρουβίκωνας: Έτσι μπήκαμε στο Μαξίμου
Ανατροπή δεδομένων για τον ύποπτο της επίθεσης στην Αγία Πετρούπολη
Π.Φάληρο: Φιάσκο με τον τέταρτο ληστή-Κρυβόταν επί 14 ώρες στη ντουλάπα της 66χρονης και αφόδευσε!