Οι επιλογές του Ντόναλντ Τραμπ για το νέο του υπουργικό σχήμα δεν ανησυχούν μόνο τους Αμερικανούς αλλά και τους Ευρωπαίους.
Η επιλογή μάλιστα του γνωστού οικοδεσπότη του Fox News Πιτ Χέγκσεθ για υπουργό Άμυνας και της Τούλσι Γκάμπαρντ ως διευθύντριας της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (CIA) ενίσχυσαν τους φόβους ότι η Ευρώπη μπορεί να χρειαστεί να προετοιμαστεί για το χειρότερο σενάριο, να προχωρήσει δηλαδή χωρίς τον παραδοσιακό σύμμαχό της στο ΝΑΤΟ, σχολιάζει το Politico.
Η Γκάμπαρντ, μια πρώην βουλευτής που είναι γνωστή για την ενίσχυση των θεωριών συνωμοσίας, τη συνάντησή της με τον Σύρο ηγέτη Μπασάρ Άσαντ και την αγκαλιά της με το Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, θεωρήθηκε ως μια ιδιαίτερα εντυπωσιακή επιλογή.
«Αυτό είναι πραγματικά τρομακτικό», ανάρτησε στο X η Nathalie Loiseau, πρώην υπουργός Ευρώπης της Γαλλίας υπό τον Πρόεδρο Μακρόν και τώρα Ευρωπαία νομοθέτης στην ομάδα του Renew Europe.
«Η εποχή της ευρωπαϊκής αυτοσυγκράτησης και της ελπίδας ότι οι ΗΠΑ θα μας προστάτευαν έχει τελειώσει», δήλωσε η Γερμανίδα Marie-Agnes Strack-Zimmermann που ηγείται της Υποεπιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Ασφάλεια και την Άμυνα.
Ο Μάρεκ Μαγιερόφσκι, ο πρώην πρεσβευτής της Πολωνίας στην Ουάσιγκτον, επικεντρώθηκε στην Γκάμπαρντ και στα προηγούμενα «φιλορωσικά» σχόλιά της. Τρεις ημέρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η Γκάμπαρντ κάλεσε τους ηγέτες της Ρωσίας, της Ουκρανίας και των ΗΠΑ να «αγκαλιάσουν το πνεύμα της αλόχα» και να συμφωνήσουν στο να γίνει η Ουκρανία ουδέτερη χώρα.
«Καθώς γίνεται επικεφαλής ολόκληρης της κοινότητας πληροφοριών των ΗΠΑ, αυτό είναι σίγουρα ένα πολύ ανησυχητικό μήνυμα», είπε οΜάρεκ Μαγιερόφσκι στην πολωνική τηλεόραση.
Πρώιμες ελπίδες
Όταν το όνομα του Ρεπουμπλικάνου από τη Φλόριντα Μάρκο Ρούμπιο εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως ο Υπουργός Εξωτερικών του Τραμπ στην αρχή της εβδομάδας, η αρχική αντίδραση ήταν συγκρατημένα αισιόδοξη, με διπλωμάτες, ειδικούς και αξιωματούχους στην Ευρώπη, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ να σημειώνουν ότι ήταν ένα έμπειρο χέρι στο τομέα της εξωτερικής πολιτικής που υποστήριζε το ΝΑΤΟ. Ήταν σκληρός με το Ιράν και ήθελε να υπερασπιστεί την Ταϊβάν ενάντια σε οποιαδήποτε κινεζική εισβολή.
Η επιλογή επίσης του Μάικλ Γουόλς στη θέση του Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας θεωρήθηκε επίσης ασφαλής επιλογή. Ο αναλυτής εξωτερικής πολιτικής Ούλριχ Σπεκ χαρακτήρισε την αρχική αντίδραση ως «μεγάλη ανακούφιση».
Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης στην Ουάσιγκτον, ο οποίος μίλησε διατηρώντας την ανωνυμία του είπε: «Είναι λίγο λιγότερο απαίσιοι από άλλους».
Αλλά μετά και την ανακοίνωση των ονομάτων της Γκάμπαρντ και του Χέγκσεθ, υπάρχει πολύ μεγαλύτερη σύγχυση στην Ευρώπη.
«Δεν είμαι σίγουρος αν είναι πραγματικά δυνατό να κάνουμε λογικές προβλέψεις για την κατεύθυνση αυτής της διοίκησης με βάση τις επιλογές», είπε ένας άλλος Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσο οι υποψήφιοι υπουργοί του Τραμπ μπορούν να ασκήσουν πραγματική επιρροή όταν ανέλθουν στην εξουσία, διερωτάται το Politico. «Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κανένα αντίβαρο στον Τραμπ», είπε ο πρώτος Ευρωπαίος διπλωμάτης. «Του χρωστάνε τα πάντα».
Αξιωματούχοι και διπλωμάτες της ΕΕ σημειώνουν ότι ο Τραμπ είχε τη συνήθεια να παραμερίζει αξιωματούχους του υπουργικού του συμβουλίου, ακόμη και τις υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ, επιδιώκοντας άμεσες συμφωνίες με ηγέτες όπως ο Πούτιν ή ο Κινέζος Σι Τζινπίνγκ.
Ο Ρούμπιο και ο Γουόλς έχουν αλλάξει σημαντικά τις γραμμές τους για την Ουκρανία τους τελευταίους μήνες για να είναι πιο κοντά στις εκκλήσεις του Τραμπ για μια ειρηνευτική συμφωνία, με τον γερουσιαστή από τη Φλόριντα να καταψηφίζει ένα σημαντικό πακέτο βοήθειας για το Κίεβο νωρίτερα αυτό το έτος, επεσήμαναν.
Ένας τρίτος διπλωμάτης της ΕΕ είπε ότι το μπλοκ έπρεπε να ετοιμαστεί να φέρει περισσότερο εκείνο το βάρος της Ουκρανίας.
«Γνωρίζουμε από την πρώτη προεδρία Τραμπ πόσο απρόβλεπτες μπορεί να είναι οι πολιτικές», είπε ο διπλωμάτης. «Ακόμα κι αν αυτοί οι δύο κύριοι [Ρούμπιο και Γουόλς] ακολουθούσαν μια πιο μετριοπαθή προσέγγιση στην Ουκρανία, αυτό δεν απαλλάσσει την ΕΕ από το καθήκον της να προετοιμαστεί να κάνει περισσότερα».
Στο Κίεβο, οι αξιωματούχοι διστάζουν να κάνουν οποιοδήποτε σχόλιο φοβούμενοι να μην εξοργίσουν τον Τραμπ.
Ένας αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, προσπάθησε να δώσει μια θετική άποψη για την Γκάμπαρντ, λέγοντας ότι η δουλειά της θα είναι «απλώς η προετοιμασία πληροφοριών για τον Λευκό Οίκο» και δε θα περιλαμβάνει πραγματική πολιτική. Προσπάθησαν επίσης να υποβαθμίσουν τα προηγούμενα σχόλιά της υπέρ του Κρεμλίνου. «Το μόνο που μπορώ να πω [είναι] ότι ένα άτομο που κάνει δηλώσεις που δεν είναι υπέρ της Ουκρανίας δεν εργάζεται πάντα για τα ρωσικά χρήματα. Αυτός ή αυτή μπορεί απλώς να έχει [μια] διαφορετική άποψη για τα πράγματα».
Ένας «σοβαρός» υπουργός Εξωτερικών
Από τις επιλογές του Τραμπ για ρόλους εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, ο Ρούμπιο είναι μακράν ο πιο γνωστός μεταξύ των συμμάχων της Ουάσιγκτον, έχοντας επισκεφθεί την Ευρώπη δύο φορές τα τελευταία πέντε χρόνια — μία το 2017 στη Γερμανία και τη Γαλλία και ξανά το 2020 στην Τσεχία, την Πολωνία, την Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Tom Tugendhat, ένας συντηρητικός βουλευτής του Ηνωμένου Βασιλείου και πρώην υπουργός που είπε ότι γνώριζε τον Ρούμπιο για μια δεκαετία, τον επαίνεσε ως μια «σοβαρή προσωπικότητα» που υπήρξε «καθαρή φωνή» σε θέματα όπως η Κίνα.
«Είναι κάποιος που έχει επενδύσει για πολύ καιρό σε πολλές σχέσεις σε όλο τον κόσμο και έχει αποδείξει ότι είναι σοβαρός παίκτης», είπε ο Tugendhat, προσθέτοντας ότι ο ήταν επίσης «σοβαρός άνθρωπος».
Ο Πάβελ Φίσερ, ένας Τσέχος γερουσιαστής που γνωρίζει τον Ρούμπιο μέσω μιας συνεργασίας που είχαν για τη Διακοινοβουλευτική Συμμαχία για την Κίνα (IPAC), αποκάλεσε τον Ρούμπιο «σημαντικό ηγέτη» που είχε συγκεντρώσει νομοθέτες σε όλο τον κόσμο για να επικεντρωθεί στην Κίνα.
Η επιθετικότητα του Ρούμπιο για την Κίνα τον έκανε «ιδανικό» για τον Τραμπ, ο οποίος είχε ωθήσει τους Ευρωπαίους συμμάχους να αναλάβουν δράση κατά των κινεζικών εταιρειών τεχνολογίας Huawei και ZTE κατά την πρώτη του θητεία, είπε ο Φίσερ.
Οι αναλυτές επανέλαβαν την άποψη ότι ο Ρούμπιο και ο Γουόλς θα αυξήσουν την πίεση στην Ευρώπη για την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών, αλλά τελικά θα διατηρήσουν τις προηγούμενες δεσμεύσεις της Ουάσιγκτον έναντι της Ουκρανίας και της Ταϊβάν.
Επίσης, ο Σπεκ είπε ότι ο Ρούμπιο είναι απίθανο να υποστηρίξουν μια συμφωνία που θα επέτρεπε στον Πούτιν να κηρύξει τη νίκη επί του Κιέβου. «Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, υπάρχει τώρα κάποια ελπίδα ότι οι ΗΠΑ δε θα εγκαταλείψουν απλώς την Ουκρανία αλλά θα εμπλακούν σε μια σοβαρή διαδικασία που δε θα δώσει στη Ρωσία μια νίκη με τον έναν ή τον άλλον τρόπο», πρόσθεσε.
Φόβοι για την Γκάμπαρντ
Υπάρχει πολύ λιγότερη αισιοδοξία σχετικά με την Γκάμπαρντ.
«Αυτό είναι πολύ μεγάλο και κακό», σχολίασε στο X, ο Φρανσουά Χάισμπουργκ, ανώτερος σύμβουλος για την Ευρώπη στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών. «Ελπίζω ότι η Γερουσία θα το εμποδίσει - αλλά δεν περιμένω να συμβεί αυτό».
Ακόμη και για τους προηγούμενους διορισμένους, ο Χάισμπουργκ πρόσθεσε: «Το ερώτημα δεν είναι τόσο αν μπορούν να χαλιναγωγήσουν τον Τραμπ όσο αν θα θέλουν.
«Βρισκόμαστε σε πολύ, πολύ δύσκολα χρόνια στις διατλαντικές σχέσεις», κατέληξε ο Χάισμπουργκ