Οι εξελίξεις, εάν ιδωθούν συνδυαστικά, προσομοιάζουν σε συνταγή οικονομικής καταστροφής ή σε μια τέλεια οικονομική καταιγίδα. Ο πληθωρισμός δεν σταματά να καλπάζει, κινούμενος ανοδικά. Η λίρα δεν σταματά να ασθμαίνει, κινούμενη καθοδικά. Και ο Ερντογάν δεν σταματά να υπερασπίζεται τα χαμηλά επιτόκια, κινούμενος ενάντια στο ρεύμα της καλούμενης οικονομικής ορθοδοξίας.
Αυτήν την εβδομάδα, ο ετήσιος πληθωρισμός στην Τουρκία διαμορφώθηκε στο 84,45% αγγίζοντας υψηλό 24ετίας. Κι αυτό, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Διότι σύμφωνα με τα ανεπίσημα (τις εκτιμήσεις ανεξάρτητων αναλυτών), ο πραγματικός πληθωρισμός είναι κοντά στο 186%. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι οι τιμές στην Τουρκία έχουν πολλαπλασιαστεί το τελευταίο διάστημα.
Ωστόσο, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν φαίνεται να ενοχλείται από τον υψηλό πληθωρισμό και συνεχίζει να αψηφά την οικονομική ορθοδοξία διατηρώντας τα επιτόκια (που τώρα είναι στο 12% χαμηλά) χαμηλά, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του ο ιστοχώρος Gzero.
«Τώρα τα επιτόκια είναι στο 12%, αλλά εάν ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός, τότε το πραγματικό ποσοστό είναι -68%, που σημαίνει ότι τα μετρητά ανοίγουν μια τρύπα στα πορτοφόλια των τουρκικών τραπεζών», συνεχίζει στην ανάλυσή του το Gzero σύμφωνα με το οποίο ο Ερντογάν αυτό που κάνει είναι να βάζει την ανάπτυξη ως στόχο πάνω από την σταθερότητα.
Εάν η Τουρκία διευκολύνει τον δανεισμό χρημάτων για επενδύσεις, επιχειρηματικές δραστηριότητες και δημιουργία θέσεων εργασίας, τότε το ΑΕΠ θα αυξηθεί με ταχύτερο ρυθμό από τον ρυθμό αύξησης των τιμών. Η τουρκική οικονομία όντως αναπτύσσεται, με ρυθμό 7,6% το δεύτερο τρίμηνο του 2022 σε ετήσια βάση. Πλην όμως δεν αναπτύσσεται αρκετά εάν λάβει κανείς υπόψη και όλα τα άλλα (αρνητικά) στοιχεία.
Η τουρκική λίρα έχει καταρρεύσει έναντι του δολαρίου με την ισοτιμία της να διαμορφώνεται περίπου στις 18,5 λίρες προς 1 δολάριο. Ενώ η λίρα πέφτει ωστόσο, οι τουρκικές εξαγωγές δεν ανεβαίνουν, ή μάλλον ανεβαίνουν αλλά παράλληλα ανεβαίνουν και οι τουρκικές εισαγωγές.
Ως εκ τούτου, το έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου της χώρας δεν μειώνεται αλλά αντιθέτως πολλαπλασιάζεται.
Η Τουρκία έχει όμως παράλληλα και ένα χρέος ύψους 182 δισεκατομμυρίων δολαρίων που πρέπει να έχει αποπληρώσει ως τον Απρίλιο του 2023 («External debt maturing over the 12 months to end-April 2023 is USD182 billion», σημειώνει η Fitch).
Κι όλα αυτά, χωρίς να συνυπολογίσει κανείς και όλες τις άλλες επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο Ερντογάν ωστόσο επιμένει στα Erdonomics καθώς έρχονται και εκλογές στην Τουρκία (βουλευτικές και προεδρικές πριν από το καλοκαίρι του 2023).
Ο Τούρκος πρόεδρος ελπίζει ότι εάν η οικονομία συνεχίσει να αναπτύσσεται και ο πληθωρισμός μειωθεί κάπως, τότε η επανεκλογή του θα είναι εξασφαλισμένη. Όπως σημειώνει ωστόσο το Gzero, στην εν λόγω εκτίμηση υπάρχει ένα μεγάλο «εάν» και συνάμα ένα μεγάλο στοίχημα για τον Τούρκο ηγέτη.