Με το επιδημιολογικό φορτίο της χώρας να είναι ιδιαίτερα υψηλό -καθώς καταγράφεται τετραψήφιος αριθμός κρουσμάτων το τελευταίο διήμερο- οι ειδικοί κρούουν για ακόμη μία φορά τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας πως η λήψη νέων μέτρων είναι αναγκαία προκειμένου να αποφύγουμε μια «Πορτογαλοποίηση».
Από τη μεριά της η κυβέρνηση συνιστά ψυχραιμία και δε βιάζεται να λάβει νέα μέτρα, όπως ζητάει μια μερίδα των ειδικών, στηριζόμενη στα ποιοτικά στοιχεία που φθάνουν στο Μέγαρο Μαξίμου και κυρίως με τους δείκτες στο σύστημα υγείας.
Παρά τη δεδομένη άνοδο των κρουσμάτων, που σε πολλές περιπτώσεις φθάνει ακόμα και τα μεγέθη του Νοεμβρίου, δεν παρατηρείται αντίστοιχη άνοδος στους διασωληνωμένους και στις νοσηλείες, ενώ και οι εισαγωγές, παρότι έχουν σαφώς ανοδική τάση, δεν έχουν εκτοξευθεί, όπως είχε συμβεί τους τελευταίους δύο μήνες του 2020. Αυτό κάνει, προσώρας τουλάχιστον, την κυβέρνηση να μην προχωράει στη λήψη νέων μέτρων, καθώς παρά την αριθμητική αύξηση υπάρχουν πολύ περισσότερες αντοχές στο ΕΣΥ από ό,τι τον Νοέμβριο.
Και βέβαια, κρίσιμη παράμετρος για τις αποφάσεις, με βασική προϋπόθεση ότι αντέχει το ΕΣΥ και δεν κινδυνεύουν ζωές, είναι να δουλέψει και η οικονομία, η οποία όσο περνάει ο καιρός βρίσκεται όλο και υπό μεγαλύτερη πίεση. Η πρόσφατη δήλωση του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα πως τα προβλεπόμενα 7,5 δισεκατομμύρια για μέτρα στήριξης δεν επαρκούν, χτυπάει πολλαπλά «καμπανάκια».
«Δεν θέλω να σκέφτομαι το κλείσιμο του λιανεμπορίου. Προσπαθούμε να κρατήσουμε ενεργό τον πνεύμονα της λιανικής πώλησης γιατί χρηματοδοτεί τα οικονομικά του κράτους και το κράτος καλύπτει διάφορες δαπάνες», δήλωσε, μπροστά σε μια τέτοια πιθανότητα, ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, Παναγιώτης Σταμπουλίδης, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό MEGA. Ο ίδιος εμφανίστηκε πιο καθησυχαστικός, επισημαίνοντας ότι «μια μέρα δεν καθορίζει τις αποφάσεις. Θα περιμένουμε και τις επόμενες μέρες την πορεία της νόσου και την επιβάρυνση του συστήματος υγείας. Να δούμε πως θα πάει η νόσος και αναλόγως θα πράξουμε», αναφορικά με το ενδεχόμενο αναστολής της λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων, ενώ παρέπεμψε στους ειδικούς για περαιτέρω αλλαγές στη λειτουργία της αγοράς.
Όπως και να έχει τα σημερινά στοιχεία από τον ΕΟΔΥ και οι εισηγήσεις της επιτροπής λοιμωξιολόγων θα καθορίσουν τα μέτρα που θα ανακοινώσει αύριο η κυβέρνηση. «Η Αττική έχει μπει προληπτικά στις κόκκινες περιοχές» υπογράμμισε χθες η Αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος, Αριστοτελία Πελώνη, διευκρινίζοντας πως «μέχρι την Παρασκευή αναμένουμε τα στοιχεία και αναμένουμε αποφάσεις». Η ίδια ανέφερε ότι «η κυβέρνηση αξιολογεί και παρακολουθεί τα δεδομένα καθημερινά», παρατηρώντας πως η αύξηση των κρουσμάτων «είναι εντός ενός λελογισμένου πλαισίου».
Πιθανά σενάρια
Στα εναλλακτικά σενάρια που μελετώνται τις τελευταίες ώρες είναι:
-- η επιβολή απαγόρευσης κυκλοφορίας νωρίτερα από τις 9 το βράδυ στην Αττική (όπως δηλαδή ισχύει σήμερα) και μέχρι τις 5 το πρωί, ενδεχόμενο που άφησε ανοιχτό και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοϊδης χθες, μολονότι το σενάριο αυτό παρουσιάζει υψηλές πιθανότητες κυκλοφοριακής συμφόρησης και δημιουργίας νέας επιδημιολογικής επιβάρυνσης.
-- η επιστροφή της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην τηλεκπαίδευση για όλες τις περιοχές (και όχι μόνο για τις κόκκινες), προκειμένου να μειωθεί δραστικά η κινητικότητα στην κοινότητα, άποψη με την οποία συμπαρατάσσεται ο Πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, Θανάσης Εξαδάκτυλος, αλλά δεν κρίνεται μέχρι σήμερα επιβεβλημένη από το ιικό φορτίο.
-- η οριζόντια λειτουργία του λιανεμπορίου με την μέθοδο του click away για όλες τις περιοχές (όχι μόνο τις κόκκινες), μολονότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο προκαλεί αντιδράσεις τόσο στον εμπορικό κόσμο, όσο και σε κυβερνητικούς παράγοντες.
Αύριο Παρασκευή οι αποφάσεις
Οι λοιμωξιολόγοι βρίσκονται σε επαγρύπνηση, παρουσιάζοντας σήμερα Πέμπτη και αύριο Παρασκευή την εισήγησή τους προς την κυβέρνηση, η οποία θα έχει τον τελευταίο λόγο, για έκτακτα μέτρα
Οι ειδικοί εμφανίζονται διχασμένοι ως προς την αυστηρότητα των μέτρων που πρέπει να επιβληθούν. Τα σχολεία είναι το κύριο πεδίο διαφωνίας τους, με κάποιους από αυτούς να ζητούν άμεσο κλείσιμο όλων των σχολικών μονάδων – σενάριο που δεν φαίνεται να προκρίνεται πάντως.
Αρκετοί είναι αυτοί, δε, που ζητούν και ολικό lockdown στη χώρα για δύο με τρεις εβδομάδες ώστε να μειωθεί το ιικό φορτίο και να μην πιεστεί το Σύστημα Υγείας.
Αλκ. Βατόπουλος: «Εάν είναι να γίνει κάτι πρέπει να γίνει άμεσα»
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ ο καθηγητής Μικροβιολογίας Αλκιβιάδης Βατόπουλος τόνισε πως «είναι σαφές ότι το υγειονομικά σωστό είναι η ελαχιστοποίηση των επαφών των ανθρώπων και η εντατικοποίηση των εμβολιασμών».
«Εάν είναι να γίνει κάτι πρέπει να γίνει άμεσα» τόνισε ο καθηγητής απαντώντας στο ερώτημα του εάν τα δεδομένα που υπάρχουν δείχνουν την ανάγκη λήψης νέων μέτρων. Όπως εξήγησε, εάν προκριθεί ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα, τότε αυτό πρέπει και να γίνει.
«Όλα είναι στο τραπέζι προφανώς», είπε εκτιμώντας πως η αύξηση των κρουσμάτων σχετίζεται με την γενικότερη κινητικότητα που παρατηρείται.
Σύμφωνα με τον καθηγητή και η εφαρμογή της απαγόρευσης κυκλοφορίας πριν τις 21:00 είναι στο τραπέζι, ωστόσο λαμβάνεται υπ’ όψιν η δυσκολία εφαρμογής ενός τέτοιου μέτρου λόγω του μεγάλου όγκου πολιτών στην Αθήνα.
Ο κ. Βατόπουλος, επεσήμανε πως η εξέλιξη της πανδημίας είναι απρόβλεπτη και πολλές φορές εκρηκτική, επομένως πρέπει να βρισκόμαστε πάντα ένα βήμα πριν από τις εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση παραδέχτηκε ότι ένα ενδεχόμενο αυστηρότερο κλείσιμο δημιουργεί σκέψεις καθώς έχει μεγάλο κόστος τόσο σε οικονομικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο.
«Να εκτιμηθεί το κατά πόσο το άνοιγμα των γυμνασίων επηρεάζει την κινητικότητα, με την έννοια του ότι τα παιδιά του Γυμνασίου πάνε μόνα τους στο σχολείο», δήλωσε ο καθηγητής.
Ν. Σύψας: Το μόνο μέτρο που δούλεψε είναι το καθολικό lockdown
Μήνυμα πως «προτεραιότητα είναι οι ζωές των ανθρώπων, καθώς η οικονομία ξαναφτιάχνεται», έστειλε ο καθηγητής λοιμωξιολογίας και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων Νίκος Σύψας.
Μιλώντας στον ΑΝΤ1 ο κ. Σύψας είπε πως «το άνοιγμα των γυμνασίων είχε προαποφασιστεί, για τις κόκκινες περιοχές, όπου θα παρέμεναν κλειστά τα λύκεια, μετά από δύσκολη συζήτηση στην Επιτροπή και με τη ρητή αναγραφή ότι μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή η απόφασή μας».
«Τα στοιχεία είναι καταστροφικά στην Αττική όχι απλώς ανησυχητικά, δεν έχουμε πολλές επιλογές, αν θέλουμε να προλάβουμε τα γεγονότα», είπε αναφερόμενος στα στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο Σωτήρης Τσιόδρας, διαβεβαιώνοντας πως στην αυριανή σύσκεψη της Επιτροπής «θα μπουν στο τραπέζι όλα τα θέματα».
Ο καθηγητής ανέφερε πως «τον τελευταίο καιρό παίρνουμε πολλές αναφορές για συρροές κρουσμάτων σε σχολεία», συμπληρώνοντας πως «τα σχολεία αντανακλούν την επιδημία της κοινότητας» και προειδοποιώντας πως βάσει στοιχείων «η βρετανική μετάλλαξη ενδεχομένως να μολύνει περισσότερο τα παιδιά».
«Δεν μπορώ να προκαταλάβω τις αποφάσεις, αλλά όλα θα συζητηθούν», ανέφερε ερωτηθείς αν θα προταθεί το κλείσιμο των σχολείων.
Ως προς την απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 18:00 και στην Αττική, ο Ν.Σύψας είπε πως το θέμα ετέθη στην προηγούμενη σύσκεψη, αλλά τα στοιχεία από του συγκοινωνιολόγους, έδειξαν ότι, «αν κλείσουμε στις 6, θα έχουμε μεγάλο συνωστισμό».
Ερωτηθείς για το αν θα εισηγηθεί η Επιτροπή ολικό lockdown, τύπου Μαρτίου, είπε ότι, «η εμπειρία μας λέει ότι ήταν το μόνο που δούλεψε, όλα τα υπόλοιπα απλά βοήθησαν. Είναι η πιο δραστική λύση που έχουμε, αλλά βεβαίως η οικονομική απώλεια είναι τεράστια» και συμπλήρωσε πως «είναι στο τραπέζι και θα συζητηθεί», επισημαίνοντας πως «δεν λύνεται το πρόβλημα, απλώς μεταφέρεται χρονικά».
Τέλος, σχετικά με τη λογική του «ακορντεόν» είπε ότι όλο το χειμώνα θα είμαστε με το «ακορντεόν», γιατί αυτό υπαγορεύει ο ιός.
Μ. Δερμιτζάκης: Δεν μπορούμε να ελέγξουμε την κινητικότητα
Την ανησυχία του για την αύξηση των κρουσμάτων εξέφρασε και ο καθηγητής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, Μανώλης Δερμιτζάκης, κάνοντας λόγο για «απότομη αύξηση από την προηγούμενη εβδομάδα», η οποία όπως είπε «βγήκε μέσα από τις συμπεριφορές των ανθρώπων που είναι κουρασμένοι».
Σύμφωνα με τον ίδιο, «πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η αύξηση κινητικότητας δεν μπορεί να συνδυαστεί με μηδενική αύξηση στα κρούσματα. Σκοπός είναι να διαχειριστούμε την αύξηση ώστε να μην πάμε σε μεγάλους αριθμούς απωλειών και νοσηλευόμενων και να αντέξει το σύστημα υγείας».
Παράλληλα, μιλώντας στο Μega, Ο κ. Δερμιτζάκης αναφέρθηκε στη σημασία του αριθμού τεστ covid που διενεργούνται και στο κατά πόσο αυτά επηρεάζουν τη διαχείριση της πανδημίας.
«Δεν σημαίνει ότι ο διπλάσιος αριθμός τεστ θα δείξει τον διπλάσιο αριθμό κρουσμάτων. Υπάρχει συνάρτηση της αύξησης των τεστ με την αύξηση των κρουσμάτων. Όσο ψάχνουμε βρίσκουμε αλλά με μικρότερο ρυθμό. Όσο περισσότερα τεστ κάνουμε βρίσκουμε περισσότερα κρούσματα αλλά το ποσοστό των θετικών μειώνεται. Η θετικότητα δεν είναι από μόνη της μια ένδειξη για το πόσο καλά πάμε. Το να κάνουμε 500.000 τεστ την ημέρα είναι δύσκολο, γιατί δεν έχουμε συγκεκριμένα σημεία εισόδου και εξόδου από συγκεκριμένο χώρο. Αυτό δουλεύει καλά με συγκεκριμένα σημεία εισόδου και εξόδου. Κάνουμε αρκετά τεστ για να έχουμε καλή εικόνα, αν είχαμε παραπάνω τεστ θα είχαμε καλύτερη εικόνα, όμως δεν φθάνει για τη διαχείριση», επεσήμανε.
Ο κ. Δερμιτζάκης χαρακτήρισε ως «μεγάλη αδυναμία» στον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού τον έλεγχο της κινητικότητας. «Στην ουσία δεν υπάρχει κανένας περιορισμός κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια της ημέρας. Στο πρώτο κύμα ο κόσμος είχε το φόβο για τον ιό. Αλλά είχε και την αίσθηση ότι το sms είναι ελεγχόμενο. Τώρα μπορεί κάποιος να στείλει 8 sms για να μετακινηθεί».
Επιπλέον, εκτίμησε ότι βάσει της επιδημιολογική εικόνα της χώρας μπορεί να χρειαστούν νέα μέτρα. «Το ερώτημα είναι πια μέτρα θα είναι αυτά. Μπορεί να δούμε κλειστά μαγαζιά. Ελπίζω να μη δούμε τα σχολεία κλειστά» υπογράμμισε. Σε ότι αφορά στα τελευταία δε, τόνισε πως «δεν υπάρχει ένδειξη στην Ελλάδα ότι τα σχολεία συμμετέχουν δυσανάλογα περισσότερο στην μετάδοση».
«Εάν ελέγχαμε την κινητικότητα θα μπορούσαν και τα μαγαζιά να μείνουν ανοιχτά, και τα σχολεία και κάποιες δραστηριότητες. Όμως επειδή δεν μπορούμε να ελέγξουμε την κινητικότητα κλείνουμε πολύ περισσότερα από ότι χρειάζεται ώστε ο κόσμος να μη βγαίνει έξω», σημείωσε.
Επιπλέον, πρόσθεσε ότι το μεγαλύτερο άνοιγμα δραστηριότητων δεν συνεπάγεται μεγαλύτερο συνωστισμό. «Εάν τα μαγαζιά ήταν ανοιχτά σε συνδυασμό με την εστίαση να λειτουργούσε σε ανοιχτούς χώρους θα υπήρχε μικρότερος συνωστισμός, γιατί ο κόσμος θα είχε περισσότερες διόδους».
Εξαδάκτυλος: Άμεσα κλείσιμο σχολείων - Κίνδυνος «Πορτογαλοποίησης» λόγω βρετανικής μετάλλαξης
Την ίδια ώρα για κίνδυνο η Ελλάδα να μετατραπεί σε Πορτογαλία όσον αφορά την εξάπλωση του κορωνοϊού, λόγω και της βρετανικής μετάλλαξης, προειδοποίησε μέσω του ΣΚΑΪ ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, ξεκαθαρίζοντας ότι την Παρασκευή πρέπει να αποφασιστεί να κλείσουν τα σχολεία όλων των βαθμίδων, αλλά όχι, στην παρούσα φάση τουλάχιστον, η αγορά.
«Δεν έχουμε περιθώριο να περιμένουμε, δεν έχουμε περιθώριο 'να το δούμε'. Δεν έχουμε περιθώριο να το ξαναδούμε, να κλείσουν τα σχολεία. Κράτει μηχανές και ‘όπισθεν ολοταχώς’ για να μη βρεθούμε στη θέση της Πορτογαλίας έχουμε δυνατότητα να το αποφύγουμε» τόνισε. «Από Δεύτερα κλειστές όλες οι βαθμίδες. Και ανοιχτό το εμπόριο αν μπορέσουμε να το κρατήσουμε λόγω οικονομίας, ειδάλλως αναγκαστικά να περιορίσουμε κι αυτό» εξήγησε ο πρόεδρος του ΠΙΣ.
Μέχρι 25 Ιανουαρίου, εξήγησε ο πρόεδρος του ΠΙΣ, είχαμε καθοδική πορεία, και συνέχιζε να είναι καθοδική, με click away στις 14 Δεκεμβρίου, κυνήγι, ψάρεμα, κομμωτήρια, είχαμε την εορταστική χαλάρωση.
«Ανιχνεύουμε διαρκώς αυξημένους αριθμούς του βρετανικού στελέχους που μεταδίδεται κατά 50% ταχύτερα από το κλασικό, κάτι που σημαίνει ότι σε πολύ μικρό διάστημα θα είναι κυρίαρχο και παντού, η ταχύτητα θα είναι μεγάλη» υπογράμμισε ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος. Οι εμβολιασμοί των γιατρών κυμαίνονται στο 80% και περισσότερο διαβεβαίωσε πάντως, και εξήγησε ότι όσο η ενημέρωση γινόταν επαρκέστερη εμβολιάζονταν όλο και περισσότεροι.