«Εύχομαι να μην έχουμε ένα “ευχάριστο ναυάγιο”» είπε ο κ. Φίλης σε συνέντευξή του αφήνοντας καρφιά σε βάρος του πρωθυπουργού και του υπουργού Εξωτερικών, και από ό,τι φαίνεται οδεύουμε σε «ναυάγιο» στο Σκοπιανό με την κυβέρνηση ήδη να έχει προετοιμάσει το έδαφος για την επίρρηψη ευθυνών στα Σκόπια.
Σύμφωνα με πληροφορίες αύριο αναμένεται να γίνει το πολυαναμενόμενο τηλεφώνημα Ζ. Ζάεφ στον Αλέξη Τσίπρα, όμως με τελείως διαφορετικό περιεχόμενο. Θα είναι ένα τηλεφώνημα που θα επιβεβαιώσει την κατάρρευση των συνομιλιών για το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, μιας και ο Σκοπιανός πρωθυπουργός φαίνεται ότι δεν μπορεί να εξασφαλίσει την επιδιωκόμενη συναίνεση, κυρίως λόγο του ergo omnes.
Το παρασκήνιο
Ήδη η εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις Αθήνας και Σκοπίων για το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ φάνηκε από χτες. Τα Σκόπια κάνουν πίσω, αναφορικά με τα όσα συμφωνήθηκαν στις Βρυξέλλες, ανάμεσα στον Νίκο Κοτζιά και τον Νικολά Ντιμιτρόφ, καθώς φαίνεται ότι ο Ζόραν Ζάεφ αντιμετωπίζει δυσκολίες προκειμένου να προωθήσει τα σημεία στα οποία κατέληξαν οι δύο πλευρές.
Οι χθεσινές διαρροές από το , για «απομάκρυνση» από τη συμφωνία, ουσιαστικά υποδηλώνουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ να προωθήσει τα συμφωνηθέντα ανάμεσα στην Αθήνα και τα Σκόπια, κάτι που δημιουργεί προβλήματα στην ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.
«Η πλευρά της ΠΓΔΜ από ό,τι φαίνεται δεν είναι ακόμη έτοιμη να ανταποκριθεί στα όσα συμφωνήθηκαν στις Βρυξέλλες ανάμεσα στους δύο υπουργούς Εξωτερικών», είπε χθες κυβερνητικός αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι κατά συνέπεια «η πιθανότητα συμφωνίας εντός των επόμενων ημερών φαίνεται πως απομακρύνεται».
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα τελευταία 24ωρα, η πλευρά της , σε τεχνικό επίπεδο, έκανε κάποιες ανεπιτυχείς απόπειρες για υπαναχώρηση από ορισμένες πτυχές της συμφωνίας στην οποία κατέληξαν την περασμένη Δευτέρα στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς και Νίκολα Ντιμιτρόφ. Ουσιαστικά, τα Σκόπια προσπαθούν να υπαναχωρήσουν από την ονομασία erga omnes, κάτι το οποίο δεν συζητείται από την Αθήνα. Αυτή τη στιγμή, πάντως, το erga omnes εξακολουθεί να βρίσκεται εντός της συμφωνίας.
Οι προσπάθειες αυτές ερμηνεύονται ως των δυσκολιών που αντιμετωπίζει ο Ζάεφ εντός των συνόρων στο ζήτημα του erga omnes και οι οποίες έγιναν ξεκάθαρες τα τελευταία 24ωρα και με τις δηλώσεις του Γκιόργκι Ιβάνοφ. Ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ απέρριψε κατηγορηματικά μία ονομασία για συνολική χρήση, τηρώντας την ίδια τακτική με την αξιωματική αντιπολίτευση του VMRO-DPMNE. Η αντίθεση του κ. Ιβάνοφ στην επίλυση της διαφοράς σε αυτή τη φάση είναι γνωστή και συνδέεται, επίσης, με τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή.
Επίσης, ο κ. Ιβάνοφ δεν έχει απολύτως καμία ελπίδα επανεκλογής στο αξίωμα του προέδρου το 2019, ως εκ τούτου οποιαδήποτε πρωτοβουλία του δεν έχει κανένα πολιτικό κόστος. Αντιθέτως, ενισχύει τις θέσεις της εθνικιστικής αξιωματικής αντιπολίτευσης του VMRO. Σήμερα, το VMRO διοργανώνει διαδήλωση στο κέντρο της πόλης των Σκοπίων, προκειμένου να εκμεταλλευθεί τη συγκυρία και με βασικό σύνθημα τη διαφωνία των εθνικιστών με την πιθανότητα ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα, ιδίως εάν αυτή προβλέπει το erga omnes.
Στο μεταξύ, αντιδρώντας στις δηλώσεις του Έλληνα κυβερνητικού αξιωματούχου, τα Σκόπια πέταξαν το μπαλάκι στην ελληνική πλευρά ζητώντας υπεύθυνη πολιτική συμπεριφορά. «Η υπεύθυνη πολιτική συμπεριφορά όλων των πολιτικών παραγόντων και στις δύο χώρες είναι το μεγαλύτερο όφελος και για την εξεύρεση λύσης», ανέφεραν πηγές της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ, στην ιστοσελίδα telma.
Το δημοσίευμα, σχολιάζοντας τις δηλώσεις του Ελληνα κυβερνητικού αξιωματούχου, ανέφερε ότι είναι άγνωστο εάν πρόκειται για ένα σοβαρό βήμα προς τα πίσω στις διαπραγματεύσεις ή μια κίνηση τακτικής από την ελληνική πλευρά.
Δημοσκόπηση
Σε δημοσκόπηση που έγινε στην ΠΓΔΜ και δημοσιεύθηκε στα τοπικά ΜΜΕ (των εταιρειών M-prospect και MCIC), ποσοστό της τάξης του 61,5% θα ψήφιζε κατά της ονομασίας «Ilindenska Makedonija», η οποία κρινόταν από τον κ. Ζάεφ ως μια πρόταση που μπορεί να οδηγήσει σε λύση. Υπέρ της «Ilindenska» θα ψήφιζε μόνο 27,2%.
Τον περασμένο Απρίλιο, σε ανάλογη έρευνα, το «Gorna Makedonija» είχε λάβει σημαντικά μεγαλύτερη υποστήριξη, με 41,5%. Ο κ. Ζάεφ πάντως και χθες, σε δηλώσεις του στα Σκόπια, μίλησε για τις προοπτικές της ΠΓΔΜ και υπογράμμισε πως πλέον η χώρα του βρίσκεται στον σωστό δρόμο προς την ανάπτυξη και τις απαραίτητες κινήσεις που απαιτούνται για την πρόοδό της.