17 Αυγούστου 1944: Το Μπλόκο της Κοκκινιάς

 
17 Αυγούστου 1944: Το Μπλόκο της Κοκκινιάς

Πηγή Φωτογραφίας: Έργο του Α. Τάσσου

Ενημερώθηκε: 17/08/24 - 22:29

Του Λεωνίδα Σ. Μπλαβέρη

Στις 17 Αυγούστου 1944, το πρωί, δύναμη περίπου 2.500 ανδρών του Γερμανικού Στρατού μαζί με τμήματα του 1ου Τάγματος Ασφαλείας Αθηνών, με επικεφαλής τον Διοικητή του Αντισυνταγματάρχη Πλυτζανόπουλο, στα πλαίσια εκκαθαριστικών επιχειρήσεων αποκλείουν την ευρύτερη περιοχή της Νίκαιας (Κοκκινιάς) στον Πειραιά, περιοχή με έντονο προσφυγικό στοιχείο και συνακόλουθα αντιστασιακή δραστηριότητα, συγκεντρώνοντας τον ανδρικό πληθυσμό 14-60 ετών στην πλατεία Οσίας Ξένης.

Το Μπλόκο της Κοκκινιάς αποτελεί το μπλόκο με τις μεγαλύτερες ανθρώπινες απώλειες στην Αθήνα, στη διάρκεια του οποίου πραγματοποιήθηκαν εκατοντάδες ομαδικές εκτελέσεις, συνελήφθησαν χιλιάδες άνθρωποι ως όμηροι, ενώ σημειώθηκαν και πολυάριθμοι εμπρησμοί σπιτιών.

Στις 15 και 16 Αυγούστου 1944, σημειώθηκαν συμπλοκές μεταξύ των δυνάμεων του ΕΛΑΣ Πειραιώς και της Αστυνομίας Πόλεων, σε συνεργασία με την Ειδική Ασφάλεια Πειραιώς, στην συνοικία «Κιλικιανά» και στα Μανιάτικα του Πειραιά. 

Στις 02:30 της 17 Αυγούστου 1944, οχήματα που μετέφεραν το 1ο Τάγμα του 1ου Συντάγματος Ευζώνων Αθηνών (Ταγματασφαλίτες), Γερμανούς οπλίτες της 11ης Αεροπορικής Μεραρχίας Έδάφους της Luftwaffe, καθώς και μέλη Γερμανικής Μηχανοκίνητης διμοιρίας, περικύκλωσαν την Κοκκινιά.

Μετά το ξημέρωμα, οι ταγματασφαλίτες απαίτησαν από όλους τους άνδρες, ηλικίας 14 ως 60 ετών, να συγκεντρωθούν στην Πλατεία Οσίας Ξένης της Κοκκινιάς, ενώ ο ΕΛΑΣ δεν κινητοποιήθηκε, καθώς όλες οι είσοδοι στην Κοκκινιά ήταν μπλοκαρισμένες. 

Στη συνέχεια καταδότες, ένας εκ των οποίων ήταν πρώην μέλος της ΟΠΛΑ, του ΕΑΜ, υπέδειξαν στις δυνάμεις κατοχής τα ηγετικά στελέχη των ΕΑΜικών οργανώσεων, οι οποίοι και συνελήφθησαν αμέσως και βασανίστηκαν απάνθρωπα. Ακολούθως μεταφέρθηκαν στο υφαντήριο πίσω από την πλατεία όπου εκτελέστηκαν επί τόπου 78 άτομα. Αργότερα, στη διάρκεια του Μπλόκου, σημειώθηκε συμπλοκή μεταξύ μικτής ομάδας ΕΛΑΣ/ΟΠΛΑ και Γερμανών, στη διάρκεια της οποίας τραυματίστηκε ένας Γερμανός αξιωματικός και ορισμένοι ταγματασφαλίτες, γεγονός που οδήγησε σε νέο κύμα εκτελέσεων. 

Συγκεκριμένα, 46 αιχμάλωτοι μεταφέρθηκαν από την Πλατεία Οσίας Ξένης στη συνοικία της Κοκκινιάς «Αρμένικα», όπου και εκτελέστηκαν, σημειώθηκαν επίσης και πυρπολήσεις οικιών. Συνολικώς, το Μπλόκο διήρκησε περίπου ως τις 18:00, με τους νεκρούς, οι οποίοι εκτελέστηκαν επί τόπου να κυμαίνονται από 104 ως 200 συνολικώς, ενώ την επόμενη μέρα οι εκτελεσθέντες ανήλθαν στους 315 συνολικώς. Άλλοι 6000 θα οδηγηθούν στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως του Χα»ιδαρίου, από τους οποίους οι 1200 θα μεταφερθούν ως όμηροι σε στρατόπεδα της Γερμανίας.

Ο Πειραιάς, και ειδικότερα η προσφυγική Κοκκινιά, περιοχή με έντονη αντιστασιακή δραστηριότητα, με μαζικές εργατικές και άλλες κινητοποιήσεις, ένοπλη δράση και διαδηλώσεις κατά τη διάρκεια της Κατοχής, είχε πληρώσει για άλλη μία φορά, βαρύ τίμημα για τη λευτεριά.

Μεταπολεμικά, πραγματοποιήθηκε η δίκη των Ταγματασφαλιτών που συμμετείχαν στο Μπλόκο της Κοκκινιάς, και τελικώς, το Μάρτιο του 1947, όλοι οι κατηγορούμενοι κηρύχθηκαν αθώοι, εκτός από έναν καταδότη, ο οποίος κατέδιδε χωρίς κουκούλα και τον είχε αναγνωρίσει πολύς κόσμος.

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ