Κρίσιμη θα είναι παρασκηνιακά αυτή η εβδομάδα για το μέλλον του ελληνικού χρέους, καθώς απομένουν 8 ημέρες ως το καθοριστικό eurogroup της 24ης Μαΐου όπου επιδιώκεται συνολική συμφωνία μεταξύ Αθήνας και δανειστών η οποία θα περιλαμβάνει και το ζήτημα του χρέους. Η επίτευξη συμφωνίας όμως δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση. Ευρωπαίοι και ΔΝΤ διαφωνούν, ειδικά δε στην δυνατότητα της Ελλάδας να διατηρεί σε μακροπρόθεσμη προοπτική πρωτογενή πλεονάσματα ικανά να χρηματοδοτούν το χρέος, δυνατότητα που το Ταμείο θεωρεί ανέφικτη. Και σαν να μην αρκούσε αυτό, όλα τα σενάρια για το χρέος που έχουν κατατεθεί –με πιο πρόσφατο τη πρόταση του ESM για εξαγορά του σκέλους του δανείου που κατέχει το ΔΝΤ και του πλαφόν των επιτοκίων- δέχονται και στήριξη και πολεμική εκ μέρους των δανειστών, κάτι που δυσχεραίνει την εξεύρεση λύσης.
Το ότι το eurogroup θα πρέπει να δίνει λύση και στο χρέος δεν αποτελεί επιδίωξη μόνο της ελληνικής κυβέρνησης αλλά και εκπεφρασμένη θέση του επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Πιερ Μοσκοβισί. Ο Πιερ Μοσκοβισί είπε ότι μία συμφωνία για την Ελλάδα στο Εurogroup της 24ης Μαΐου θα περιλαμβάνει και το ζήτημα του χρέους.
Μιλώντας στο γαλλικό κρατικό ραδιόφωνο France Info, ο επίτροπος τόνισε ότι θα πρέπει να ελαφρυνθεί το βάρος του ελληνικού χρέους. Αναφερόμενος πάντως στις δύο κόκκινες γραμμές της ΕΕ είπε ότι δεν θα υπάρξει "κούρεμα" ή μείωση της ονομαστικής αξίας του χρέους, αλλά μια ανάληψη δράσης στη διαχείριση, ενώ δεν πρέπει να αλλάξει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.
Διαμετρικά αντίθετη ήταν η πρόβλεψη που διατύπωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις, ο οποίος χαμήλωσε τον πήχη των προσδοκιών για μια συνολική απόφαση για το χρέος στο eurogroup της 24ης Μαΐου. Σε συνέντευξή του στην Καθημερινή της Κυριακής ανέφερε ότι τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα δεν θα έχουν διαμορφωθεί πλήρως έως τις 24 Μαΐου. Πρόσθεσε δε ότι τα μέτρα που συζητούνται είναι επιμήκυνση της αποπληρωμής των δανείων, της περιόδου χάριτος αλλά και μείωση των επιτοκίων, έτσι ώστε οι συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες να είναι βιώσιμες.
Υπενθυμίζεται ότι προ τριών ημερών διέρρευσε η πληροφορία ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάζεται ένα λεπτομερές σχέδιο για το σκέλος της μακροπρόθεσμης ρύθμισης του χρέους, ώστε να γεφυρώσει το χάσμα που την χωρίζει με το ΔΝΤ. Σύμφωνα πάντως με πηγές των Βρυξελλών οι διαφορές είναι μεγάλες και δεν είναι ακόμη γνωστό εάν το ΔΝΤ θα συμφωνήσει στην πρόταση για το χρέος. Το βασικό σενάριο που προβλέπει πάντως η Κομισιόν είναι να πεισθεί το Ταμείο να συμμετάσχει.
Η κατάσταση περιπλέκεται περαιτέρω μετά την είδηση που μετέδωσε η ηλεκτρονική έκδοση της γερμανικής εφημερίδας Epoch Times, σύμφωνα με την οποία ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε απορρίπτει το ενδεχόμενο πλαφόν 2% στα επιτόκια των ελληνικών δανείων που έχει προτείνει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM). «Τα προβλήματα στην Ελλάδα παραμένουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης» απάντησε ο σε ερώτηση σχετικά με το ελληνικό χρέος και το ενδεχόμενο κούρεμα, σημειώνοντας ότι όλες οι πλευρές (όπως και το ΔΝΤ) παρουσιάζουν τα επιχειρήματά τους.
Ο ίδιος εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι θα επιτευχθεί συμφωνία στο eurogroup της 24ης Μαΐου ενώ υπογράμμισε ότι εφόσον υπάρξει θετική αξιολόγηση, τότε δε θα υπάρξει «κούρεμα». Απαντώντας δε σε δημοσιογραφική ερώτηση ανέφερε: «Τα ευρωπαϊκά δάνεια έχουν έναν μέσον όρο ωρίμανσης τα 31 χρόνια και επιπλέον περίοδο χάριτος 10 ετών, ενώ η εξυπηρέτηση του επιτοκίου έχει παγώσει. Αυτό σημαίνει ότι το σημερινό βάρος της Ελλάδας ισούται με μηδέν ευρώ».
Την ίδια ώρα στην ευρωζώνη διαπιστώνουν μετά και το τελευταίο euroworking group «διαφορές» αλλά και «πρόοδο» στο θέμα του χρέους που εξακολουθεί να παραμένει το μεγάλο αγκάθι για το κλείσιμο της συμφωνίας και της αξιολόγησης, καθώς έντονες παραμένουν οι διαφορές μεταξύ ΕΕ και ΔΝΤ.
Στο παρασκήνιο πάντως, οι πληροφορίες θέλουν να κυριαρχεί η πρόταση του ESM για μεταβίβαση μέρους των δανείων της Ελλάδας από το ΔΝΤ που έχουν υψηλό επιτόκιο στον ESM, σε συνδυασμό με επιμήκυνση κατά 5 έτη της περιόδου χάριτος και αποπληρωμής των δανείων από την Ελλάδα και με πάγωμα των επιτοκίων στα σημερινά χαμηλά επίπεδα για τα επόμενα χρόνια.
Όσον αφορά στις γενικότερες διαφορές μεταξύ των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ για το χρέος, αυτές είναι προς το παρόν μεγάλες, καθώς το Ταμείο θεωρεί ότι τα μέτρα που συζητούν οι Ευρωπαίοι δεν δίνουν μακροχρόνιες λύσεις, αλλά περιορίζονται σε μια διαχείριση για τα επόμενα χρόνια και ως εκ τούτου δεν διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του χρέους.
Τα βασικά σημεία των διαφορών είναι ότι το ΔΝΤ απαιτεί να διασφαλισθεί η μακρόχρονη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, κάτι για το οποίο δεν αρκεί η προτεινόμενη αναδιάρθρωσή του, καθώς προϋποθέτει ανέφικτα ετήσια δημοσιονομικά αποτελέσματα σε βάθος χρόνου. Αντίθετα, το Βερολίνο επιμένει ότι αποκλείεται να περάσει από το γερμανικό κοινοβούλιο πρόταση για ελάφρυνση στο κεφάλαιο του ελληνικού χρέους όπως ζητάει το Ταμείο. Έτσι, ως βάση συμβιβασμού θα συζητηθούν τα σενάρια του ESM που προβλέπουν σπάσιμο της αντιμετώπισης του χρέους σε βραχυπρόθεσμη, μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη προοπτική. Βραχυπρόθεσμα το ΔΝΤ δεν έχει πρόβλημα να αποδεχθεί τη βιωσιμότητα καθώς αυτή διασφαλίζεται από τις πληρωμές των δόσεων του ESM. Μεσοπρόθεσμα, υπάρχει μεν πρόβλημα για το ΔΝΤ αλλά όχι αξεπέραστο μιας και υπάρχει το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων. Μακροπρόθεσμα όμως το ΔΝΤ δεν βλέπει «εγγυήσεις» και η συμβιβαστική πρόταση πάσχει ως προς αυτό της το σκέλος.
Αυτά τα χάσματα θα πρέπει να γεφυρωθούν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, πέραν των όποιων δηλώσεων οι οποίες συχνότατα και πολιτικές σκοποιμότητες σε 8 ημέρες, διαφορετικά το ελληνικό πρόβλημα θα συνεχίσει να κυριαρχεί σε μια περίοδο κατά την οποία η ΕΕ απεύχεται –λόγω και του επικείμενου βρετανικού δημοψηφίσματος- ένα τέτοιο ενδεχόμενο.