Τις εκτιμήσεις τους για την πορεία της ανάπτυξης και των δημοσιονομικών, τα σενάρια και τις επιπτώσεις των εκλογών, την πιθανότητα ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας και το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας της κυβέρνησης αναλύουν σε μπαράζ εκθέσεών τους, 10 ημέρες πριν από τις κάλπες, οι Morgan Stanley, Goldman Sachs και ο οίκος αξιολόγησης Fitch.
Κοινή συνισταμένη είναι ότι οι εκλογές αποτελούν έναν παράγοντα αβεβαιότητας, που μπορεί να καθυστερήσει λίγο την επενδυτική βαθμίδα, αλλά δεν θα τη ματαιώσει. Επίσης, η Ελλάδα θα έχει ισχυρότερη ανάπτυξη από την υπόλοιπη Ευρωζώνη, θα συνεχίσει να βελτιώνει τη δημοσιονομική θέση της, έστω και αν η Fitch θεωρεί πως κάποιες εκτιμήσεις του Προγράμματος Σταθερότητας είναι μάλλον αισιόδοξες.
Σε ό,τι αφορά το πολιτικό τοπίο, τόσο η Morgan Stanley όσο και η Goldman Sachs εκτιμούν ότι, λόγω του εκλογικού νόμου, το πιο πιθανό είναι να υπάρξουν δύο γύροι εκλογών. Η Goldman μάλιστα αναφέρει πως η Ν.Δ. θα μπορούσε να έχει κίνητρο να πιέσει για δεύτερο γύρο, προκειμένου να επιτύχει αρκετές έδρες ώστε να λάβει αυτοδυναμία ή, τουλάχιστον, να αποκτήσει μεγαλύτερη δύναμη σε ενδεχόμενο κυβερνητικό συνασπισμό. Κατά την ίδια, ωστόσο, μία κυβέρνηση συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ δεν φαίνεται πιθανή, με τους ηγέτες των δύο κομμάτων να έχουν τονίσει τις διαφορές τους. Μόνο εάν το ΠΑΣΟΚ λάβει ισχυρή εκλογική υποστήριξη, είναι πιθανή μια κυβέρνηση συνεργασίας των δύο κομμάτων, όπως εκτιμά. Από την πλευρά της, η Morgan Stanley σημειώνει πως, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, τα πιο πιθανά σενάρια «δείχνουν» κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είτε μόνη της είτε σε συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, έπειτα από τις δεύτερες κάλπες, ενώ μία συνεργασία μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ φαίνεται δυνατή, αλλά λιγότερο πιθανή.
«Σε κάθε περίπτωση, με το Ταμείο Ανάκαμψης να κρατάει υπό έλεγχο πολλές μεταρρυθμίσεις-κλειδιά μέχρι το 2026, είναι απίθανο να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στην πολιτική μετά τις κάλπες», όπως υπογραμμίζει.
Αναβάθμιση
Κατά τη Morgan Stanley, οι εκλογές ουσιαστικά μεταφέρουν για (αρκετά) αργότερα την επενδυτική βαθμίδα. Ενώ η Ελλάδα βρίσκεται σε μια ξεκάθαρη πορεία προς αυτήν, οι οίκοι αξιολόγησης θα περιμένουν να διευθετηθεί η πολιτική αβεβαιότητα πριν αναθεωρήσουν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, όπως επισημαίνει, κάτι που θα πάρει χρόνο. Ετσι, διατηρεί την άποψή της πως η Ελλάδα θα μπορέσει να το πετύχει στο πρώτο εξάμηνο του 2024, ωστόσο βλέπει πιθανότητα το «ορόσημο» αυτό να ανακτηθεί νωρίτερα, το δεύτερο εξάμηνο του 2023, εάν υπάρξουν θετικές εκπλήξεις από το μέτωπο της ανάπτυξης. H Goldman Sachs επισημαίνει πως το αποτέλεσμα των γενικών εκλογών θα είναι σημαντικό για την επιτάχυνση της εφαρμογής του Ταμείου Ανάκαμψης και τη διασφάλιση της ανάπτυξης μακροπρόθεσμα μέσω της συσσώρευσης κεφαλαίων.
«Μια πειστική εφαρμογή του Ταμείου Ανάκαμψης για την προώθηση και τη διευκόλυνση του διαρθρωτικού μετασχηματισμού της οικονομίας θα είναι πιθανότατα το τελικό βήμα για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, ώστε να ανακτήσουν την αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.
Πρόγραμμα Σταθερότητας
Οι οίκοι εστιάζουν και στο Πρόγραμμα Σταθερότητας που κατέθεσε πρόσφατα η ελληνική κυβέρνηση στην Κομισιόν. Η Goldman τονίζει πως το πρόγραμμα απεικονίζει ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη συνέχιση της μείωσης του δείκτη χρέους προς ΑΕΠ κατά σχεδόν 10% ετησίως τα επόμενα τρία χρόνια. Στο stress test που διενήργησε η ίδια, ακόμη και στο δυσμενές σενάριο, με αναπτυξιακό σοκ ύψους 1% και διεύρυνση του ελληνικού spread κατά 100 μονάδες βάσης, οι αποκλίσεις από αυτήν τη δημοσιονομική πορεία που προβλέπει το πρόγραμμα είναι μικρές, όπως τονίζει, με τον δείκτη χρέους να αυξάνεται μόλις 5% έως το 2030.
Το πρόγραμμα είναι αισιόδοξο σε ό,τι αφορά κάποιες προβλέψεις, ενώ δεν λαμβάνει υπόψη τις προεκλογικές παροχές, παρατηρεί η Fitch. Πάντως, ενισχύει την άποψή της ότι ο δείκτης χρέους θα συνεχίσει να μειώνεται μεσοπρόθεσμα και υπογραμμίζει την ευρεία δέσμευση στη δημοσιονομική σύνεση. Ειδικότερα αναφέρει πως οι δημοσιονομικές προβλέψεις μπορεί να αποδειχθούν αισιόδοξες, και αυτό έχει ως αιτία εν μέρει το ότι η εκτίμηση για ανάπτυξη 2,3% φέτος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αναμενόμενη αύξηση των επενδύσεων, η οποία συμβάλλει κατά 1,8% στο ΑΕΠ. Η Fitch επισημαίνει επίσης πως ο εκτεταμένος πολιτικός κύκλος θα μπορούσε να καθυστερήσει τις εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, επιβαρύνοντας την ανάπτυξη.
Επίσης, οι δημοσιονομικές προβλέψεις δεν λαμβάνουν υπόψη τα δημοσιονομικά μέτρα που ανακοινώθηκαν προεκλογικά, ύψους 0,1% του ΑΕΠ το 2024 και 0,3% το 2025 και το 2026, προσθέτει η Fitch. Παράλληλα, τονίζει πως αναμένει ότι ο δείκτης χρέους θα μειωθεί πιο αργά μεσοπρόθεσμα και είναι απίθανο να υποχωρήσει στο 135,2% το 2026, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα.