Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετώπισαν παρόμοιες προκλήσεις τις τελευταίες δύο δεκαετίες, με το χρηματοπιστωτικό κραχ και την πανδημία του Covid να σπέρνουν τον οικονομικό όλεθρο, από τα οποία χρειάζονται χρόνια για να ανακάμψουν.
Αλλά από τους δύο, η Αμερική είναι αυτή που έχει βρει τον τρόπο να προχωρήσει με την ΕΕ να προσπαθεί να το αλλάξει αυτό. Προσέλαβε τον πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι για να παραδώσει μια έκθεση για όλα όσα ήταν λάθος και όλα όσα πρέπει να γίνουν για αυτό. Ένα χρόνο και 400 σελίδες αργότερα, η ετυμηγορία ήταν ξεκάθαρη: Το χάσμα μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ μόνο αυξάνεται.
Το Politico έριξε μια πιο προσεκτική ματιά στους αριθμούς που αποδεικνύουν την υπεροχή της Αμερικής.
1. Οι Αμερικανοί είναι πλουσιότεροι
Παραμερίζοντας τα κλισέ για τα χρήματα και την ευτυχία, οι Αμερικανοί είναι, κατά μέσο όρο, πλουσιότεροι από τους Ευρωπαίους. Αυτό ισχύει εδώ και πολύ καιρό, αλλά το ανησυχητικό για την ΕΕ είναι ότι το χάσμα διευρύνεται. Το 1990, το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) των ΗΠΑ ήταν 16% υψηλότερο από αυτό της ευρωζώνης. Μέχρι το 2023, η διαφορά είχε διπλασιαστεί, σε περισσότερο από 30%
2. Οι Αμερικανοί είναι πιο σοφοί
Περισσότερα χρήματα σημαίνει ότι όλα τα πράγματα είναι ίσα, περισσότερες δαπάνες για την επιστήμη και την έρευνα. Αλλά δεν είναι όλα τα πράγματα ίσα. Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση και ο ιδιωτικός τομέας στις ΗΠΑ ξοδεύουν περισσότερο αναλογικά από το ήδη μεγαλύτερο ΑΕΠ τους σε αυτές από ό,τι η Ευρώπη. Το να βρούμε πώς να κινητοποιήσουμε περισσότερα ιδιωτικά χρήματα για να επιταχύνουμε την ευρωπαϊκή έρευνα και ανάπτυξη είναι ένα από τα μεγάλα σημεία της έκθεσης Ντράγκι.
3. Οι Αμερικανοί είναι πιο δημιουργικοί
Η μέτρηση του ρυθμού της τεχνολογικής ανάπτυξης δεν είναι εύκολη. Αλλά τα νούμερα δείχνουν ότι οι ΗΠΑ είναι μπροστά. Ας είμαστε ξεκάθαροι: οι Ευρωπαίοι δεν είναι χαζοί. Αλλά όταν πρόκειται για το μερίδιο των επιστημονικών και τεχνολογικών άρθρων που δημοσιεύονται στα κορυφαία επιστημονικά περιοδικά, οι ΗΠΑ βγαίνουν πολύ μπροστά. Η Κίνα ωστόσο βρίσκεται επίσης σε άνοδο — και η ΕΕ βρίσκεται ακόμα πιο πίσω.
4. Οι Αμερικανοί έχουν περισσότερη ενέργεια
Μερικές φορές απλά είσαι τυχερός και η τύχη της Αμερικής έχει όνομα: η λεκάνη της Πέρμιας. Πριν από εκατομμύρια χρόνια, αυτό το κομμάτι της επικράτειας που εκτείνεται από το Τέξας στο Νέο Μεξικό ήταν κάτω από το νερό και έσφυζε από φυτική ζωή. Τώρα, όλη αυτή η συσσωρευμένη οργανική ύλη έχει μετατραπεί σε αργό πετρέλαιο του Τέξας. Έχει κάνει τις ΗΠΑ τον κορυφαίο παραγωγό πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο. Ως αποτέλεσμα, η αμερικανική βιομηχανία επωφελείται από τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας που είναι το ένα τρίτο αυτών στην Ευρώπη.
5. Οι Αμερικανοί είναι πιο παραγωγικοί
Ο χρόνος είναι χρήμα. Οι Αμερικανοί εργαζόμενοι παράγουν σταθερά περισσότερα ανά ώρα εργασίας από ό,τι οι Ευρωπαίοι. Για λίγο αυτό το χάσμα έκλεινε — αλλά διευρύνθηκε για άλλη μια φορά. Η παραγωγικότητα των ΗΠΑ μπορεί, εν μέρει, να εξηγηθεί από την ταχεία υιοθέτηση και ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας, έναν τομέα στον οποίο η Ευρώπη έχει μείνει πίσω.
6. Οι Αμερικανοί έχουν τις μεγαλύτερες εταιρείες
Πέρυσι, ο σχεδιαστής μικροτσίπ της Καλιφόρνια, Nvidia έγινε η όγδοη αμερικανική εταιρεία αξίας άνω του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Σε αντίθεση με την Ευρώπη, όπου τα τελευταία 50 χρόνια δεν υπήρξε ούτε μία επιχείρηση που να αγγίζει το όριο των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι επτά από αυτές τις αμερικανικές εταιρείες είναι στον τομέα της τεχνολογίας. Ακόμη και με λίγο σμίκρυνση, οι ΗΠΑ συνεχίζουν να κυριαρχούν, με τις αμερικανικές εταιρείες να καταλαμβάνουν το 73% των 30 κορυφαίων εταιρειών και περισσότερες από τις μισές από τις 500 κορυφαίες εταιρείες.
7. Οι Αμερικανοί έχουν περισσότερα παιδιά
Ιστορικά, το αυξανόμενο εργατικό δυναμικό της Ευρώπης ενίσχυσε την ανάπτυξη του ΑΕΠ — επομένως η μείωση του πληθυσμού του μπλοκ προκαλεί τεράστια προβλήματα. Οι Ευρωπαίοι έχουν λίγα παιδιά, ανά μητέρα, σε σχέση με τους Αμερικανούς. Αυτό σημαίνει λιγότερα φορολογητέα έσοδα στο μέλλον και μικρότερο πληθυσμό σε ηλικία εργασίας σε σχέση με τους συνταξιούχους, οι οποίοι χρειάζονται κοινωνικές δαπάνες και υγειονομική περίθαλψη. Ακόμη και στις ΗΠΑ, η πτώση των ποσοστών γεννήσεων προκαλεί ανησυχία. Όμως, ενώ ο πληθυσμός της Ευρώπης αναμένεται να κορυφωθεί φτάνοντας τα 453 εκατομμύρια το 2026, ο πληθυσμός των ΗΠΑ αναμένεται να κορυφωθεί κάποια στιγμή στο δεύτερο μισό του αιώνα, με τον πληθυσμό να ενισχύεται επίσης από τις μεταναστευτικές ροές.