Κατά τη δευτερολογία του, ο κ. Καραμανλής θέλησε να απαντήσει σε όσα ελέγχθησαν από την πλευρά της αντιπολίτευσης σχετικά με το θέμα των σιδηροδρόμων και όχι μόνο.
Σημείο προς σημείο, απάντησε στις επικρίσεις σχετικά με τα αίτια του πολύνεκρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη, ενώ παρέθεσε στοιχεία σχετικά με τα όσα έχουν γίνει στους σιδηροδρόμους επί θητείας του.
«Ακούστηκαν νούμερα που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Ποτέ δεν είχαν γίνει στον ΟΣΕ έργα 1 δισ. επί ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά αυτό ήρθαμε να συζητήσουμε σήμερα; Ποιος έχει κάνει τα περισσότερα;» διερωτήθηκε, για να προσθέσει:
«Ο ομιλών ανέλαβε την πολιτική ευθύνη. Και λυπάμαι που το λέω, αλλά αυτό δεν έχει γίνει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια».
Ο κ. Καραμανλής αντέκρουσε ότι συζητήθηκε στην Επιτροπή Θεσμών μόνον η επίμαχη σύμβαση 717.
«Δεν περιορίστηκα στην ομιλία μου μόνον εκεί. Αναφέρθηκα στις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν, τι σημαίνει τηλεδιοίκηση, τι σημαίνει σηματοδότηση, τι συμβαίνει στην Ευρώπη, τι συμβαίνει με τις εργολαβίες» είπε, μεταξύ άλλων.
Ο τέως υπουργός σχολίασε και την αναπαραγωγή της δήλωσής του, μερικές εβδομάδες πριν από το δυστύχημα στα Τέμπη, σχετικά με την ασφάλεια των τρένων.
«Να δούμε τι είχα πει εγώ πριν μερικές εβδομάδες. Παίζει και ξαναπαίζει μια κομμένη δήλωσή μου για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων. Αναφερόμουν σε απάντησή μου σε ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Μεϊκόπουλου, για το τρενάκι του Πηλίου, όπου ζητούσε να περάσει στον τοπικό δήμο για περισσότερη ασφάλεια. Εκεί απάντησα ότι το συγκεκριμένο τοπικό δρομολόγιο είναι ασφαλές. Το να το δώσουμε στο δήμο δεν είναι, κατά την άποψή μου, σωστό και δεν συμβαίνει πουθενά. Ωραία η μονταζιέρα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καταλαβαίνω ότι πουλάει, αλλά κάποτε να μιλάμε με στοιχεία και επί της ουσίας. Και καταθέτω όλη την ομιλία μου τότε, για τα πρακτικά», σημείωσε με έμφαση.
Απαντώντας στις επικρίσεις για τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρο Ντογιάκο, του οποίου την παραίτηση ζητεί ο ΣΥΡΙΖΑ λόγω της θέσης συμβούλου που είχε ο γιος του στο γραφείο του κ. Καραμανλή, ο τέως υπουργός απάντησε:
«Τον γνώριζα από παλιά ως δικηγόρο και εκτίμησα τις ικανότητές του. Όταν ήρθε να εργαστεί στο υπουργείο, ο πατέρας του δεν ήταν εισαγγελέας, και τώρα, που ο πατέρας του ερευνά την υπόθεση, ο υιός του δεν είναι συνεργάτης του υπουργείου».
Αναπάντητη δεν άφησε και την κριτική ότι αγνόησε τις προειδοποιήσεις και το υπόμνημα των συνδικαλιστών του ΟΣΕ. «Τους συνδικαλιστές τους έχω δει πολλές φορές. Τους απασχολούσαν κυρίως θέματα συλλογικών συμβάσεων εργασίας, όχι θέματα ασφαλείας» είπε.
Αναφερόμενος στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) τόνισε πως «η ΡΑΣ δεν είναι απλά ρυθμιστής των αγορών σιδηροδρόμων αλλά ο ρυθμιστής της ασφάλειας, σύμφωνα με το νόμο. Αν κάποιος έπρεπε να μας ενημερώσει για την ασφάλεια των δικτύων αυτός ο κάποιος ήταν η ΡΑΣ. Αυτό προβλέπει ο νόμος που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν κατηγορώ τη διοίκηση της ΡΑΣ, σας λέω ποιες είναι οι αρμοδιότητες της ρυθμιστικής αρχής. Είναι ξεκάθαρο τι κάνει η ΡΑΣ και τι το υπουργείο».
Ακόμη, ο Κ. Καραμανλής αντέτεινε στις αιτιάσεις για τον σταθμάρχη… «Ακούω ότι η πρόσληψη του σταθμάρχη ήταν ρουσφέτι. Δεν υπάρχει ηλικιακό όριο στην κινητικότητα» είπε αρχικά, για να σημειώσει:
«Ακούστηκαν απίστευτες ανακρίβειες και ψεύδη για την εκπαίδευσή του. Εκπαιδεύτηκε για πάνω από έξι μήνες, 800 ώρες. Η εκπαίδευσή του είχε την έγκριση της ΡΑΣ. Όμως η ΡΑΣ με έναν όψιμο τρόπο έρχεται κατόπιν εορτής και λέει ότι η εκπαίδευση ήταν ελλειμματική. Αντίφαση, γιατί την έχει εγκρίνει. Απαντάμε λοιπόν ότι η εκπαίδευσή του έγινε κανονικά, δεν υπήρξε πρόβλημα στο θέμα της μετάταξης».
Στο σημείο αυτό υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως από τον Γ. Ραγκούση και τον Γ. Κατρούγκαλο.
Ο κ. Καραμανλής απάντησε: «Όσο και να φωνάζετε δεν μπορείτε να αντικρούσετε δύο επιχειρήματα: Ότι ο νόμος για την κινητικότητα δεν έχει όρια και ότι ο κανονισμός του ΟΣΕ δεν προβλέπει όριο ηλικίας».
Καραμανλής: Οι δικλίδες ασφαλείας που δεν ακολουθήθηκαν
Παράλληλα, ο τέως υπουργός αναφέρθηκε εκ νέου στο γεγονός ότι υπήρχαν δικλίδες ασφαλείας που δεν ακολουθήθηκαν το μοιραίο βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου.
«Είχε τη δυνατότητα ο σταθμάρχης να χαράξει τη γραμμή ηλεκτρονικά. Αυτό είναι δεδομένο. Επέλεξε να την κάνει χειροκίνητα. Σ’ αυτό τον σταθμό υπήρχε σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης. Ναι, αυτό είναι τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης. Την έκανε λάθος χειροκίνητα, έβαλε το τρένο να παραβιάσει τον κόκκινο σηματοδότη και να το βάλει σε αντίθετη πορεία. Έπρεπε να ακολουθήσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες και να συνομιλήσει με τους μηχανοδηγούς. Δεν το έκανε. Ο σταθμάρχης έβλεπε για 12 λεπτά την πορεία του τρένου και αυτό αποδεικνύει ότι υπήρχε ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης. Και εδώ δεν κατάφερε να σταματήσει το μοιραίο. Και κάτι που έχει να κάνει με τις παθογένειες του ελληνικού δημοσίου, που δεν έχει να κάνει μόνο με τον ΟΣΕ… Έπρεπε να είναι μέχρι τις 11 άλλοι δύο σταθμάρχες. Δεν ήταν, έφυγαν νωρίτερα».
Για να καταλήξει ο Κώστας Καραμανλής: «Εγώ ανέλαβα την πολιτική ευθύνη. Μπορεί να υπάρχουν και διαχειριστικές και διοικητικές ευθύνες. Αυτό θα το κρίνει η Δικαιοσύνη, όχι εμείς εδώ. Και εδώ είμαστε, εγώ θα είμαι πάντα παρών στο δημόσιο διάλογο, είμαι στη διάθεση της Δικαιοσύνης να καταθέσω την άποψή μου. Αυτά είναι τα γεγονότα, όπως εγώ τα πιστεύω και τα καταθέτω με ειλικρίνεια».
Καραμανλής: Οι πέντε δικλίδες ασφαλείας που αγνοήθηκαν
Νωρίτερα, ο τέως υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κατά την τοποθέτησή του στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής για το δυστύχημα με τα τρένα στα Τέμπη είχε αναφερθεί εκ νέου αναλυτικά στις πέντε δικλίδες ασφαλείας που υπήρχαν αλλά αγνοήθηκαν το μοιραίο βράδυ.
Χαρακτηριστικά, ο κ. Καραμανλής τόνισε: «Με βάση όσα αναληθώς προβάλλονται, ότι δήθεν “δεν υπήρχαν δικλίδες ασφαλείας”, σημειώνω τα ακόλουθα: Υπήρχαν δικλίδες ασφαλείας. Δυστυχώς, απεδείχθησαν ανεπαρκείς. Γι’ αυτό και ενισχύονται. Όμως υπήρχαν».
Συγκεκριμένα, ο πρώην υπουργός Υποδομών και Μεταφορών ανέφερε:
Δικλίδα ασφαλείας ήταν το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης που υπήρχε και έπρεπε να χρησιμοποιηθεί. Όμως δεν χρησιμοποιήθηκε.
Δικλίδα ασφαλείας ήταν ο δεύτερος σταθμάρχης και ο τρίτος σταθμάρχης που έπρεπε να είναι στη θέση τους. Όμως δεν ήταν.
Δικλίδα ασφαλείας ήταν ο γενικός κανονισμός κινήσεως του ΟΣΕ, ο οποίος αγνοήθηκε.
Δικλίδα ασφαλείας ήταν τα πρωτόκολλα για το πώς ακριβώς έπρεπε να γίνουν οι αναγγελίες για το δρομολόγιο. Όμως δεν ακολουθήθηκαν.
Δικλίδα ασφαλείας ήταν ότι επί περίπου 12 λεπτά υπήρχε η δυνατότητα να δει κανείς στον πίνακα ότι το τρένο βρίσκεται σε λανθασμένη πορεία. Δυστυχώς, όμως, αυτοί που έπρεπε δεν το είδαν.
Τα πέντε ψέματα από τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης
Ο Κώστας Καραμανλής, ο οποίος στην ομιλία του αναφέρθηκε στο ιστορικό της σύμβασης 717, απάντησε και σε «πέντε ψέματα, ανακρίβειες» που ξεχώρισε από τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης:
«Στον σταθμό της Λάρισας δεν υπήρχε σύστημα τηλεδιοίκησης»
Αναφορικά με το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης, ο κ. Καραμανλής τόνισε πως ο συγκεκριμένος σταθμός το διαθέτει, καθώς είναι εγκατεστημένο από τον Νοέμβριο του 2022. Μάλιστα, τόνισε πως το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης στη Λάρισα χρησιμοποιήθηκε έως και τις 22:12 τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου, δηλαδή έως μία ώρα και κάτι πριν το δυστύχημα. Αυτό φανερώθηκε από το «μαύρο κουτί» του συστήματος.
«Επαναχρησιμοποιήθηκε δοκιμαστικά τις πρώτες πρωινές ώρες της 1ης Μαρτίου, μετά το δυστύχημα, και λειτούργησε κανονικά, αποκλείοντας την περίπτωση τεχνικής βλάβης. Συνεπώς, ο σταθμάρχης, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν προκύψει μέχρι τώρα, και μπορούσε και έπρεπε να χαράξει τη διαδρομή ηλεκτρονικά, ώστε να μη γίνει λάθος. Όπως ακριβώς έκαναν οι σταθμάρχες που κάθονταν στην ίδια θέση, στον ίδιο σταθμό, νωρίτερα την ίδια μέρα. Δυστυχώς, δεν το έκανε.
Τη χάραξε χειροκίνητα και, επιπλέον, ξέχασε σε λάθος θέση ένα από τα κλειδιά, με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα.
Ακριβώς επειδή είχε τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης που λειτουργούσε, μπορούσε επί 12 λεπτά να δει ότι το τρένο βρισκόταν σε λάθος πορεία. Αλλά ούτε αυτό το είδε. Ενώ η αναγκαία τεχνολογία υπήρχε».
Το παραπάνω επιβεβαίωσε στην τοποθέτησή του και ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, ο οποίος κατέθεσε στην Επιτροπή τα έγγραφα από την ανάλυση ηλεκτρονικού αρχείου καταγραφής δεδομένων σηματοδότησης Σ.Σ. Λάρισας και Μεζούρλου (σ.σ. «μαύρο κουτί»).