Σαφές μήνυμα προς τον Ερντογάν, ότι δεν μπορεί να «πατά σε δύο βάρκες» έστειλε η Ουάσινγκτον αποκλείοντας την Τουρκία από το πρόγραμμα για τα μαχητικά αεροσκάφη F-35.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Ανατολή, το Πεντάγωνο επιβεβαίωσε την πληροφορία, αλλά δεν διευκρίνισε τον τρόπο που θα ενημερωθεί το υπουργείο Αμυνας της Τουρκίας.
Αν και η απόφαση αυτή αν και ήταν αναμενόμενη προκάλεσε σοκ στην Άγκυρα. Η απόφαση αλλάζει όλο το εξοπλιστικό πρόγραμμα της τουρκικής αεροπορίας, που συμμετείχε στο πρόγραμμα συμπαραγωγής (JSF) και στόχευε στην παραλαβή 100 F-35, και θεωρείται πως δημιουργεί τεράστιο κενό για τις μελλοντικές ανάγκες.
Η Ουάσιγκτον αποφάσισε να «παγώσει» τη συμμετοχή της Άγκυρας στο πρόγραμμα για τα F-35 Lightning II το 2019, την ώρα που η Άγκυρα υποστήριζε πως οι S-400 δεν συνιστούν απειλή για το ΝΑΤΟ.
Συγκεκριμένα, η Τουρκία αποκλείστηκε από τη νέα συμφωνία για τα F-35 αφού οι ΗΠΑ ανακάλεσαν το μνημόνιο κατανόησης του 2016 το οποίο είχε υπογραφεί το 2016 από συνολικά εννέα χώρες. Πλέον η νέα συμφωνία, που υπεγράφη από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία, τις Κάτω Χώρες, τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Δανία τη Νορβηγία, και τις ΗΠΑ δεν περιλαμβάνει την Τουρκία η οποία ενημερώθηκε σχετικά, μόλις χθες, όπως αναφέρει η τουρκική εφημερίδα Daily Sabah.
US, 8 other countries abolish 2006 deal, sign new agreement excluding Turkey on F-35 program
— DAILY SABAH (@DailySabah)
Από το 2018, η Ουάσιγκτον είχε «παγώσει» την παράδοση των F-35 στην Τουρκία και 6 από αυτά θα αγοραστούν και θα παραληφθούν από το Πεντάγωνο. Η Τουρκία συμμετείχε στην παραγωγή του συγκεκριμένου μαχητικού με 1.005 ανταλλακτικά. Μεγάλο μέρος της συμμετοχής των τουρκικών εταιρειών στη συμπαραγωγή είχε ήδη «παγώσει».
Παρά την απομάκρυνση της Τουρκίας από το πρόγραμμα, το Πεντάγωνο δήλωσε προηγουμένως ότι θα συνεχίσει να εξαρτάται από τους Τούρκους κατασκευαστές για βασικά εξαρτήματα F-35.
Πάντως, σημειώνεται ότι προ δύο εβδομάδων το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προχώρησε σε περαιτέρω εξειδίκευση των κυρώσεων CAATSA (νόμος για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων), που είχαν επιβληθεί τον περασμένο Δεκέμβριο εναντίον της Τουρκίας για την απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400.
Υπενθυμίζεται πως η Άγκυρα είχε αποβληθεί από το πρόγραμμα από πέρσι σε μία εξέλιξη που είχε προκαλέσει την αντίδραση της Τουρκίας καταγγέλλοντάς την ως παράνομη και μονομερή, γι' αυτό και είχε συνάψει συμφωνία με τη διεθνή δικηγορική εταιρεία Arnold & Porter για να προστατεύσει τα νομικά της δικαιώματα στη συνέχιση του προγράμματος αεροσκαφών F-35 των ΗΠΑ.