Αυτοκριτική για τα λάθη που διέπραξε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο πρώτο χρηματοδοτικό πρόγραμμα της Ελλάδας, καθώς και αναγνώριση της «μοναδικότητας του ελληνικού προβλήματος», περιλαμβάνει η Έκθεση του Ανεξάρτητου Γραφείου Αξιολόγησης του Ταμείου (Independent Evaluation Office- ΙΕΟ), η οποία δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, διαχωρίζει τα τρία επιτυχημένα προγράμματα (Ιρλανδίας, Πορτογαλίας και Κύπρου) από αυτό της Ελλάδος, αναγνωρίζοντας ότι η Ελλάδα αποτελεί «ειδική περίπτωση».
Με δήλωση της, υποστηρίζει ότι: «Η Ελλάδα έθεσε πρόσθετες και μοναδικές προκλήσεις. Με απαράμιλλη διεθνή στήριξη, η χώρα προχώρησε σε μία αξιοσημείωτη δημοσιονομική προσαρμογή. Ωστόσο η χώρα επλήγη σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι οι άλλες χώρες εξαιτίας των αντιδράσεων που εκδηλώθηκαν από οργανωμένα συμφέροντα, από σοβαρά προβλήματα εφαρμογής του προγράμματος, καθώς και από τις επαναλαμβανόμενες πολιτικές κρίσεις. Τα παραπάνω οδήγησαν σε πολλαπλές κρίσεις, υπονομεύοντας έτσι την εμπιστοσύνη προς τη χώρα, αφήνοντας τον φόβο του Grexit να επικρέμεται. Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα η ύφεση στη χώρα να είναι πολύ βαθύτερη σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις του Προγράμματος».
Η Κρ. Λαγκάρντ αναγνωρίζει ότι κανένα από αυτά τα εμπόδια που προέκυψαν κατά την εφαρμογή του προγράμματος δεν είχε προβλεφθεί εκ των προτέρων, με αποτέλεσμα το πρώτο πρόγραμμα να αποδειχθεί εξαιρετικά αισιόδοξο. «Παρά ταύτα η Ελλάδα παρέμεινε μέλος της ζώνης του ευρώ, επιτυγχάνοντας έτσι τον βασικό στόχο που είχε τεθεί εξ αρχής, τόσο από την ίδια τη χώρα όσο και από τα υπόλοιπα μέλη της ευρωζώνης».
Η Έκθεση υποστηρίζει ότι η Ελλάδα ωφελήθηκε από τη σημαντική ελάφρυνση του Δημοσίου Χρέους το 2012 (με το γνωστό PSI), καθώς και την αναχρηματοδότηση με πολύ ευνοϊκούς όρους από τους επίσημους πιστωτές της και το ΔΝΤ. Επαναλαμβάνει δε την έκκληση του Ταμείου για περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους, ενώ σημειώνει ότι η κατ΄ εξαίρεση χρηματοδότηση από το Ταμείο του ελληνικού Προγράμματος, παρόλο που εκτιμούσε ότι το Δημόσιο Χρέος της χώρας δεν είναι βιώσιμο, έγινε προκειμένου να αποσοβηθεί ο υψηλός κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην αποτυχία του Ταμείου να πετύχει ελάφρυνση χρέους στο πλαίσιο του πρώτου πακέτου διάσωσης της Ελλάδας το 2010 παρά το ότι πολλά στελέχη του θεωρούσαν το στοιχείο αυτό κρίσιμο για την επιτυχία του προγράμματος.
«Δεν υπήρξε σοβαρή προσπάθεια να διατυπωθεί πειστική οδός για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους στην Ελλάδα, πέρα από το πρόγραμμα της επίσημης χρηματοδότησης, της δημοσιονομικής προσαρμογής και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», ανέφερε το Εσωτερικό Γραφείο Αξιολόγησης του ΔΝΤ.
Τέλος, με δεδομένη την εμπειρία από τη συμμετοχή του στην τρόικα, το ΔΝΤ αναφέρει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της συνεργασίας του Ταμείου με τις περιφερειακές συμφωνίες χρηματοδότησης.