Πιο κοντά σε συμφωνία για την ονομασία των Σκοπίων, όπως επιβεβαιώθηκε και από τις χθεσινές επαφές, αλλά και δημόσιες τοποθετήσεις –αν και σε διαφορετικό τόνο– των πρωθυπουργών Ελλάδας και ΠΓΔΜ Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ. Η όποια συμφωνία θα πρέπει να είναι έτοιμη πριν από τις 28 Ιουνίου, όταν είναι προγραμματισμένη η επόμενη Σύνοδος Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με αντικείμενο τη διεύρυνση.
Έτσι έχουμε μπει σε μια περίοδο εντατικών διαπραγματεύσεων σε ανώτατο επίπεδο και με την άμεση εμπλοκή των Βρυξελλών η οποία και θα διαδραματίσει ρόλο εγγυητή της πιθανής συμφωνίας.
Επίσης, χθες, έγινε απολύτως σαφές ότι στην ΠΓΔΜ θα πρέπει να υπάρξουν εντός των επόμενων δύο-τριών εβδομάδων, άμεσες κινήσεις εξασφάλισης της συναίνεσης σε πιθανή συμφωνία, προκειμένου μια νέα συνάντηση Τσίπρα - στις αρχές Ιουνίου να έχει κάποιο νόημα. Ενδιάμεσα πιθανολογείται και νέα συνάντηση των δύο υπουργών Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά και Νίκολα Ντιμιτρόφ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το όνομα είναι το μικρότερο πρόβλημα στις διαπραγματεύσεις. Το μεγαλύτερο είναι πως ο Ζάεφ θα περάσει τη συμφωνία στο εσωτερικό του. Εμπόδιο δεν είναι μόνο η αντιπολίτευση του εθνικιστικού VMRO. Είναι και η δέσμευσή του για διεξαγωγή δημοψηφίσματος, το οποίο, μάλιστα, υποτίθεται ότι θα προηγείτο από την υπογραφή οποιασδήποτε συμφωνίας.
Κυβερνητικές πηγές: Απαραίτητη προϋπόθεση η συνταγματική αναθεώρηση για την ένταξη της ΠΓΔΜ σε διεθνείς οργανισμού
Δεν υποχωρεί η κυβέρνηση από τις «κόκκινες» γραμμές της αναφορικά με την επίλυση του ονοματολογικού της ΠΓΔΜ, σημειώνουν κυβερνητικές πηγές.
«Erga omnes με συνταγματική αναθεώρηση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει συμφωνία», τονίζουν χαρακτηριστικά και προσθέτουν πως «η υλοποίηση της συνταγματικής αναθεώρησης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για ένταξη σε διεθνείς οργανισμούς (ΕΕ - ΝΑΤΟ)».
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο πρωθυπουργός προτίθεται να ενημερώσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους πολιτικούς αρχηγούς το Σάββατο και την Κυριακή.
Έξι τα ονόματα στο τραπέζι
Σε ό,τι αφορά στο όνομα, κατά ορισμένες πληροφορίες, πλέον, εκτός από το Gorna Makedonija, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων βρίσκεται και το Nova Macedonija.
Σύμφωνα με την «Εφημερίδα των Συντακτών», ωστόσο, με απόλυτη μυστικότητα έχει πέσει στο τραπέζι και ακόμη μια πρόταση για το όνομα των Σκοπίων.
Όπως αναφέρει η ίδια πηγή, έπεσε στο τραπέζι ως ιδέα του ειδικού διαπραγματευτή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς και ήταν μια πρόταση που μεταφέρθηκε στις διαπραγματεύσεις από τον πρωθυπουργό των Σκοπίων. Πρόκειται ουσιαστικά για την έκτη πρόταση του Μάθιου Νίμιτς, αφού σε αρχικό στάδιο της διαπραγμάτευσης είχε προτείνει τα εξής πέντε ονόματα:
-- Republika Nova Makedonija (Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας)
-- Republika Severna Makedonija (Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας)
-- Republika Gorna Makedonija (Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας)
-- Republika Vardarska Makedonija (Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη)
-- Republika Makedonija (Skopje) [Δημοκρατία της Μακεδονίας (Σκόπια)]
Από τη νέα αυτή, έκτη πρόταση, δεν έχει διαρρεύσει ακόμη κάτι, το ποια δηλαδή είναι, ωστόσο το γεγονός ότι μεταφέρθηκε από τη σκοπιανή πλευρά δείχνει ότι μάλλον από εκείνη την πλευρά φαίνεται να είναι αποδεκτή.
Από την πλευρά της Αθήνας δύο ζητήματα θεωρούνται σημαντικά:
Πρώτον, να συμφωνηθούν τα πάντα και με απόλυτη σαφήνεια, να μην αφεθεί τίποτα για το μέλλον και να μην υπάρχουν θολές διατυπώσεις, οι οποίες θα επιδέχονται διαφορετικές ερμηνείες.
Δεύτερον, οι δεσμεύσεις που θα αναλάβουν τα Σκόπια να είναι απόλυτες και να μην μπορούν να ανατραπούν από κάθε είδους εσωτερικές πολιτικές αλλαγές.
Πληροφορίες δείχνουν προς ένα μοντέλο διεθνούς συνθήκης, με εγγυήσεις από την Ε.Ε., για την πιστή τήρηση των συμφωνηθέντων.Για την ελληνική πλευρά όρος εκ των ων ουκ άνευ, είναι η αλλαγή του συντάγματος της ΠΓΔΜ και η χρήση του νέου ονόματος έναντι όλων (erga omnes), και στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας.
Πάντως, εφόσον προκύψει συμφωνία, αναμένεται η τελική συνάντηση για την κύρωσή της να γίνει στις Πρέσπες, με την Αθήνα να προωθεί τη σχετική πρόταση αναδεικνύοντας τον συμβολισμό της περιοχής.