Όλο και πιο κοντά στο Πατριαρχείο Μόσχας έρχεται ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.Θεόφιλος με αφορμή της διώξεις των Χριστιανών στους Αγίους Τόπους αλλά και την κρίση της Ρωσικής Εκκλησίας κάνοντας λόγο για την ανάγκη διαλογου.
Την ίδια στιγμή ο αρχιμανδρίτης της μητρόπολης Μυλοποτάμου και υποστηρικτής του Οικουμενικού Πατριαρχείου Ρωμανός Αναστασιάδης σχολιάζοντας τη θέση του αρχιεπισκόπου Αλβανίας για την ρωσική εισπήδηση στην Αφρική καταλήγει στο συμπέρασμα ότι Έλληνας μητραλοίας ( αυτός που χτυπά την μητέρα του) είναι πίσω από τις θέσεις του Αναστάσιου και όχι ο ίδιος.
Μιλώντας στην εφημερίδα «Ισβέστια» ο κ.Θεόφιλος τόνισε πως είναι σημαντικό να συναντιούνται οι εκπρόσωποι των Εκκλησιών και να συζητούν, αναφερόμενος και στην πρωτοβουλία του για την σύναξη προκαθημένων στην Ιορδανία η οποία αποδοκιμάστηκε από το Φανάρι αλλά ευλογήθηκε από τη Μόσχα.
«Υπάρχον ελάχιστα ζητήματα που είναι τόσο σημαντικά όσο η ενότητα της Εκκλησίας. Το 2019 αξιώθηκα να λάβω το βραβείο «Πατριάρχης Αλέξιος Β΄» από τα χέρια του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου, για τις προσπάθειές μου για την εμπέδωση της ενότητας των ορθοδόξων λαών. Όπως κατέθεσα τότε, ακόμη και οι πλέον αγαπημένες οικογένειες βιώνουν στιγμές προκλήσεων και συγκρούσεων. Όπως και η πρώιμη Εκκλησία, οι Ορθόδοξες μας Εκκλησίες είναι ευλογημένες από τους Πατριάρχες, Αρχιεπισκόπους και Επισκόπους, οι οποίοι αγωνίζονται για την Εκκλησία και είναι αποφασισμένοι να ζήσουν και να οδηγήσουν ως αφοσιωμένοι μαθητές σε διάφορες κοινωνίες και σε δύσκολες εποχές. Δεν προκαλεί έκπληξη ότι ανακύπτουν συγκρούσεις.
Προ πολλού θεωρώ ότι η κοινωνία προσφέρει την καλύτερη λύση των μεγαλύτερων προβλημάτων μας. Στις Ορθόδοξες Εκκλησίες είναι ζωτικής σημασίας να συνεχίζουμε να συναντιόμαστε εν πνεύματι χριστιανικής αγάπης και αδελφοσύνης και να συζητάμε θέματα, τα οποία υπερβολικά εύκολα μας χωρίζουν. Ζώντας φιλόξενα και ανταλλάσσοντας απόψεις εντίμως προσκαλούμε το Άγιο Πνεύμα να μας ενώσει. Έχω πολύ ενθαρρυνθεί με την ετοιμότητα των Προκαθημένων να το πράττουν και προσβλέπω σε περισσότερες ευκαιρίες να καταθέσουμε από κοινού τις σκέψεις μας τους προσεχείς μήνες».
Σε ότι αφορά τις διώξεις των χριστιανών στους Αγίους Τόπους υποστήριξε πως «η απειλή της εκδιώξεώς μας είναι πραγματική. Επί δεκαετίες όλοι έχουμε δυστυχώς υπερβολικά συνηθίσει τις ισραηλινές εξτρεμιστικές ομάδες, που με φαύλες μεθόδους αρπάζουν τις ιδιοκτησίες από τις χριστιανικές οικογένειες και τα εκκλησιαστικά ιδρύματα. Τώρα η επιδρομή τους απειλεί να επεκταθεί περαιτέρω».
Το όλο κλίμα ο κ.Θεόφιλος το αποδίδει στις εξτρεμιστικές ομάδες οι οποίες «εάν καταλάβουν στρατηγικές ιδιοκτησίες στη διαδρομή της πορείας των χριστιανών προσκυνητών μέσω της Πύλης της Γιάφας, ακόμη περισσότεροι χριστιανοί θα εγκαταλείψουν την Ιερουσαλήμ και εκατομμύρια προσκυνητές από όλο τον κόσμο θα υποστούν την απίστευτη ακύρωση ενός πνευματικού τους ταξιδιού ζωής. Επιπλέον, η απώλεια της χριστιανικής κοινότητας, μιας κοινότητας που προσφέρει εκπαίδευση, ιατρική φροντίδα, ανθρωπιστική υποστήριξη σε ανθρώπους όλων των δογμάτων στην περιοχή, θα επηρεάσει καταστροφικά την πλέον ευάλωτη μερίδα του πληθυσμού και θα επισκιάσει τραγικά την πόλη της Ιερουσαλήμ ως θρησκευτική πρωτεύουσα του κόσμου».
Αναφερόμενος στην προσφορά του Πούτιν στην ορθοδοξία εισήμανε:
«Είναι ορθό να αποδίδετε τα δέοντα στον πρόεδρο Πούτιν για τις προσπάθειές του να υποστηρίξει τη χριστιανική κοινότητα σε όλο τον κόσμο. Είμαστε βαθιά ενθαρρυμένοι και ευγνώμονες για την υποστήριξή του».
Τέλος, ο κ.Θεοόφιλος χαρακτήρισε θετική τη συνάντηση που θα έχει ο Πάπας με τον Ρώσο Πατριάρχη:
«Χαίρομαι, που ο Πατριάρχης Κύριλλος συναντά τον Πάπα. Από την εμπειρία μου μπορώ να πω ότι είναι πάντοτε χαρά να συναντάς τον Πάπα Φραγκίσκο. Είναι ένας ηγέτης που σε εμπνέει και ένας αφοσιωμένος φίλος για πολλούς από μας σε όλο τον κόσμο. Επίσης αποτελεί ένα λαμπρό παράδειγμα της επίδρασης της αυθεντικής χριστιανικής ηγεσίας στον ποικιλόμορφο και διχασμένο κόσμο. Θα προσεύχομαι να είναι ευλογημένη η συνάντησή τους και η συζήτησή τους να είναι καρποφόρα. Και είμαστε ενθαρρυμένοι από το χριστουγεννιάτικο μήνυμα του Πατριάρχη Κυρίλλου, το οποίο θα ηχεί στις διάφορες συναντήσεις του, ότι στέκεται στο πλευρό μας στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στους Αγίους Τόπους».
Στο μεταξύ η θέση του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας περί διαλόγου με τη Μόσχα ο αρχιμανδρίτης Ρωμανός Αναστασιάδης κατηγορεί ευθέως μητροπολίτη ο οποίος υπηρετεί στην Αλβανία , κατάγεται από τα Τρίκαλα και θεωρείται ένας εκ των ζηλωτών:
«Ακατανόητη, η όλη στάση του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας, όταν μάλιστα ο ίδιος στο παρελθόν δεν είχε επιδείξει τέτοιες συμπεριφορές. Τι φταίει άραγε; Ή, καλύτερα, ποιος φταίει; Εκτός φυσικά από τον ίδιο, διότι ως πολύπειρος Προκαθήμενος δεν θα έπρεπε ούτε να σύρεται ούτε να παρασύρεται από οποιαδήποτε φωνή αλλότρια προς την Αλήθεια της Εκκλησίας. Και όμως… Ίσως λόγω της ανασφάλειας που ανθρωπίνως δημιουργείται στους προβεβηκότες τη ηλικία, ίσως για άλλους λόγους, ο Μακαριώτατος δέχεται την αρνητική επιρροή ανθρώπων του στενού του περιβάλλοντος. Ανθρώπων με περίεργο εκκλησιαστικό παρελθόν και πολλά σκοτεινά ή έστω αμφιλεγόμενα σημεία στο βιογραφικό τους. Μαθαίνουμε από εκεί ιδιαίτερα για κάποιον εκ των επισκόπων, Έλληνα στην καταγωγή, που έχει συμβάλει καθοριστικά στα «προς κέντρα λακτίσματα» του Αρχιεπισκόπου, στην πρωτόγνωρη επίθεσή του προς την ευεργετήσασα και τον ίδιο Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία».