“Αυτές τις ημέρες συμπανηγυρίζουμε και συνεορτάζουμε με την Εκκλησία της Εσθονίας τα 100 χρόνια της Αυτονομίας της. Το 1923 η Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης πρόθυμα ανταποκρίθηκε στις εκκλήσεις και παρακλήσεις της Εκκλησίας, της Πολιτείας και του Λαού και σας έδωσε το καθεστώς της Αυτονομίας.Εμείς βαβίζουμε με τους Ιερούς Κανόνες της Εκκλησίας και η άλλη πλευρά με τα όπλα”.
O Οικουμενικός Πατριάρχης κ.Βαρθολομαίος κατά την επισκεψή του στην Εσθονία στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια της αυτονομίας της, υπερασπίστηκε τα δίκαια του Θρόνου και επιτέθηκε στη Μόσχα η οποία πολυετείς πιέσεις που άσκησε στη χώρα.
Πάντως στην Τουρκία μερίδα των μέσων ενημέρωσης ενοχλήθηκαν από την προσφώνηση της Προέδρου της χώρας στον κ. Βαρθολομαίο τον οποίο αποκάλεσε «Οικουμνεικό», δηλαδή διαμαρτύρονται για το αυτονόητο, μιας και αυτός είναι ο τίτλος του:
Όπως είπε η Μητέρα Εκκλησία δεν έκανε τίποτα άλλο από την άσκηση των κανονικών της δικαιωμάτων σε αντίθεση με την Εκκλησία της Ρωσίας που προσπάθησε να καταργήσει αυτό το καθεστώς που έδωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
“Η Εκκλησία της Ρωσίας αυτό το καθεστώς, που σας έδωσε ο Οικουμενικός Θρόνος, θέλησε να το καταργήσει με την ισχύ των όπλων. Περάσατε δύσκολα χρόνια, δώσατε Μάρτυρες με επικεφαλής τον Μητροπολίτη Πλάτων, έως ότου θέλησε ο Άγιος Θεός να καταρρεύσει ο άθεος Κομμουνισμός και να αποκτήσει η Εσθονία την Εθνική της Ανεξαρτησία. Τότε και πάλι Εκκλησία και Πολιτεία της χώρας αυτής απευθύνθηκαν στη Μητέρα Εκκλησία και ζήτησαν τη σύσταση της Αυτονομίας. Και πάλι η Κωνσταντινούπολη ανταποκρίθηκε πρόθυμα. Και αυτή η άσκηση των κανονικών της δικαιωμάτων προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Εκκλησιας της Ρωσίας. Μήπως το ίδιο δεν συνέβη και προ λίγων ετών όταν η Κωνσταντινούπολη έδωσε την Αυτοκεφαλία στην Ουκρανία; Εμείς βαδίζουμε σύμφωνα με τους Ιερούς Κανόνες και την Πράξη της Εκκλησίας και η άλλη πλευρά προχωρά με τα όπλα, τις απειλές, την καταστρατήγηση των Ιερών Κανόνων και της Κανονικής Τάξεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας”, τόνισε.
Αναφερόμενος δε στο έργο της Εκκλησίας της Εσθονίας τόνισε: “Εσείς εδώ, Άγιε Εσθονίας, αυτά τα 24 χρόνια, ως επικεφαλής της Εκκλησίας της Εσθονίας με τους συνεργάτες σας, επράξατε πάρα πολλά. Οργανώσατε την Εκκλησία, δημιουργήσατε Θεολογική Σχολή, καλλιεργήσατε πολύ καλές σχέσεις με το Κράτος της Εσθονίας και με τις άλλες χριστιανικές εδώ παρουσίες. Έτσι ώστε να δοξάζουμε σήμερα τον Θεό για την πρωθιεραρχική Διακονία σας και να αισθανόμαστε ευγνωμοσύνη για το τίμιο πρόσωπο σας. Κάθε φορά που έρχομαι στην Εσθονία – και έρχομαι συχνά – βλέπω διαρκή αύξηση και πρόοδο της Εκκλησίας σας. Η Μητέρα Εκκλησία υπερηφανεύεται και βλέπουμε εκ των υστέρων, ότι όλες οι ληφθείσες κανονικές αποφάσεις από την Εκκλησία ήταν ορθές και καρποφορούν εις δόξαν Θεού. Ευχαριστούμε το κράτος της Εσθονίας για την διαρκή προστασία τους προς την Εκκλησία μας”.
Ο κ. Βαρθολομαίος ζήτησε ενότητα: “Η Αυτόνομος Εκκλησία μας εδώ είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας της Εσθονίας και απολαμβάνει κύρους και σεβασμού για αυτό σας προτρέπω να είστε ενωμένοι, να υπακούετε και να σέβεστε τον Προκαθήμενο Ποιμενάρχη σας. Έχει ωραία σχέδια για το μέλλον της Εκκλησίας στην δεύτερη Εκατονταετηρίδα, για τη ζωή και προσφορά της και ευχόμεθα να τον αξιώσει ο Θεός να εκπληρώσει τα σχέδια του, να έχει υγεία και μακροημέρευση μαζί με τους συνεργάτες του. Ευχαριστούμε και τον Μητροπολίτη Περιστερίου για ότι προσέφερε στην Εκκλησία εδώ, και ακόμα είναι καθηγητής και εδώ και στην Αθήνα. Το βιβλίο του για την Εκκλησία της Εσθονίας είναι μνημιώδες. Ενθυμούμαι επίσης και τον Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας Μακάριο, ο οποίος στο πέρασμα του από εδώ, άφησε ανεξήτηλη τη σφραγίδα του στη ζωή της εκκλησίας μας Ευχαριστούμε Άγιε Εσθονίας για όσα μας είπατε και όσα κάνετε”.