Εντός των τειχών, η τουρκική ηγεσία καλείται πια να φέρει σε πέρας μια -υποκινηθείσα εκ των έσω και άνωθεν, ιδίαις χερσί, όπως καταγγέλλεται- πολιτική δοκιμασία, τη μεγαλύτερη της μετά-Γκεζί περιόδου (των ετών δηλαδή μετά το 2013)· ένα κρίσιμο αλλά και υψηλού ρίσκου στοίχημα που πρόκειται να κρίνει το πολιτικό μέλλον της ιδίας της κυβερνώσας ισλαμοεθνικιστικής συμμαχίας αλλά και της κοσμικιστικής αξιωματικής αντιπολίτευσης στον δρόμο προς τις επόμενες προεδρικές εκλογές του 2028.
Παράλληλα, με τον αποπεμφθεί πια δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, ο όποιος έλαβε πανηγυρικά, εκ νέου, το χρίσμα για την προεδρία, και που τώρα βρίσκεται στην φυλακή, ενώ ταυτόχρονα οι οπαδοί του βρίσκονται στους δρόμους εδώ και μέρες, αντιδρώντας, παρά τις άνωθεν επιβληθείσες κρατικές απαγορεύσεις, η Τουρκία βρίσκεται σε σταυροδρόμι.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ακυρώθηκε και το το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, που ήταν προγραμματισμένο για μέσα της Άνοιξης.
Υπό αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν βρίσκεται σήμερα στην Ουάσιγκτον για να συναντήσει τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάρκο Ρούμπιο.
Η τρέχουσα επίσκεψή του είναι η πρώτη που πραγματοποιεί στην αμερικανική πρωτεύουσα έπειτα από την έναρξη της νέας προεδρικής θητείας του Ντόναλντ Τραμπ και, ως εκ τούτου, θα μπορούσε να φανερώσει διαθέσεις, τάσεις αλλά και περιθώρια αμερικανοτουρκικών συγκλίσεων ή αποκλίσεων.
Η τουρκική πλευρά μεταβαίνει τώρα στην Ουάσιγκτον για να συζητήσει με τους Αμερικανούς κατά προτεραιότητα μια σειρά από θέματα τα οποία είχε άλλωστε θέσει και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Ντόναλντ Τραμπ, κατά την τηλεφωνική τους συνομιλία στις 16 Μαρτίου:
– τα F-35, από το πρόγραμμα των οποίων η Τουρκία εκδιώχθηκε ως «αντίπαλος της Αμερικής» το 2019, όταν απέκτησε τους ρωσικούς S-400, και στο οποίο θα ήθελε τώρα να επιστρέψει όχι μόνον ως αγοραστής αλλά και ως συμπαραγωγός
– τις κυρώσεις CAATSA που έχουν επιβάλει οι Αμερικανοί στην Τουρκία και των οποίων την άρση ζητεί η Αγκυρα, με την υποσημείωση ότι μιλάμε για κυρώσεις που εκτείνονται πέραν των F-35 αγγίζοντας ευρύτερα την τουρκική αμυντική βιομηχανία και τα τουρκικά εξοπλιστικά προγράμματα
– τη Συρία και κυρίως το μέλλον των Κούρδων της βόρειας Συρίας (SDF-YPG) που εξακολουθούν να υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ προς μεγάλη απογοήτευση της Αγκυρας, ειδικά δε στη σκιά της -αρνητικής για την Τουρκία- συμφωνίας που υπέγραψε ο διοικητής των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμενων (SDF) Μαζλούμ Αμπντί στις 10 Μαρτίου με τον μεταβατικό πρόεδρος της Συρίας, Αχμεντ αλ Σάρα, στη Δαμασκό για την ενσωμάτωση των SDF στις νέες εθνικές δομές της Συριακής Αραβικής Δημοκρατίας με ορίζοντα τα τέλη του 2025
– τη Συρία (ξανά), με αιχμή όμως την προοπτική άρσης των αμερικανικών κυρώσεων, μια προοπτική που θα μπορούσε, εάν γίνει πράξη, να ανοίξει τον δρόμο για την ανάκαμψη της συριακής οικονομίας (προς όφελος τουρκικών οικονομικών συμφερόντων) και την ανοικοδόμηση (από τουρκικές εταιρείες) της κατεστραμμένης από τον πόλεμο χώρας
– το Ουκρανικό, με αιχμή όμως την (επαν)αναγνώριση και ενδεχόμενη αποκατάσταση του διαμεσολαβητικού ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει η Τουρκία εκεί (ενός ρόλου τον οποίο παρουσιάζεται πια, επί Τραμπ, να έχει αναλάβει η Σαουδική Αραβία, όπου διεξήχθησαν όλες οι συνομιλίες των Αμερικανών με Ρώσους και Ουκρανούς τις περασμένες εβδομάδες)
– το Παλαιστινιακό και την εκεχειρία στη Γάζα, ένα μέτωπο στο οποίο υπάρχει όμως πια πλήρης διάσταση απόψεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Αγκυρας, από την στιγμή που η διοίκηση Τραμπ προωθεί αμφιλεγόμενα σχέδια εκτοπισμού των Παλαιστινίων και στηρίζει πλήρως τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, έναν ηγέτη στον οποίο όμως επιτίθεται εδώ και μήνες η τουρκική ηγεσία…
– την προετοιμασία του εδάφους για μια επίσκεψη του ιδίου του Ερντογάν στον Λευκό Οίκο το προσεχές διάστημα (ενδεχομένως στα τέλη Απριλίου;), μια επίσκεψη που υπενθυμίζεται ότι εκκρεμεί καθώς δεν έλαβε χώρα την τετραετία της προεδρίας του Τζο Μπάιντεν (σ.σ. η τελευταία φορά που ο Ερντογάν βρέθηκε στον Λευκό Οίκο ήταν το 2019, κατά την πρώτη τετραετία Τραμπ).
Αναφορικά με το θέμα της Συρίας, οι Τούρκοι λέγεται, για παράδειγμα, πως θα ήθελαν να «πουλήσουν» στις ΗΠΑ μια νέα (τουρκοκεντρική) αρχιτεκτονική ασφαλείας, που θα παρουσιάζεται μεν να καταπολεμά τις τζιχαντιστικές απειλές (βλ. ISIS), παρακάμπτοντας όμως πλήρως και αφήνοντας εκτός τους ένοπλους Κούρδους της Συρίας τους οποίους θα καθιστά έτσι «αχρείαστους» στα μάτια των Αμερικανών… αν και οι Αμερικανοί προφανώς θυμούνται πολύ καλά ότι οι Κούρδοι ήταν εκείνοι που συνέβαλαν περισσότερο από κάθε άλλον στη στρατιωτική ήττα του καλούμενου «ισλαμικού κράτους».
Αλλά και από την άλλη πλευρά, η αμερικανική διοίκηση λέγεται ότι θα μπορούσε να δώσει το πράσινο φως για την άρση των κυρώσεων CAATSA και την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35… εάν όμως προηγουμένως βρεθεί και συμφωνηθεί ένα μοντέλο «απενεργοποίησης» των S-400… πράγμα όχι απίθανο, όπως λέγεται.
Η τουρκική πλευρά προφανώς δεν μετέβη στην Ουάσιγκτον για να συζητήσει το θέμα της φυλάκισης του Εκρέμ Ιμάμογλου. Εάν το εν λόγω ζήτημα τελικώς παρακαμφθεί πλήρως ή μείνει ασχολίαστο (μπροστά στις κάμερες), αυτό θα μπορούσε να ιδωθεί και ως «νίκη» για την τουρκική ηγεσία.
Από την άλλη πλευρά ωστόσο, Αμερικανοί που είχαν στο παρελθόν ανακινήσει θέματα τουρκικού ενδιαφέροντος στις ΗΠΑ, υπενθυμίζουν, μιλώντας στην «Κ» υπό τον όρο της ανωνυμίας, ότι ως Γερουσιαστής ο Μάρκο Ρούμπιο συνήθιζε να αξιολογεί ως σημαντικά τα θέματα δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία μάλιστα προσέγγιζε και ως μοχλούς άσκησης εξωτερικής πολιτικής… Τι θα κάνει τώρα, ως υπουργός Εξωτερικών, μένει να φανεί. Από την στάση ωστόσο του ιδίου, και προφανώς του Ντόναλντ Τραμπ, αναμένεται να επηρεαστούν οι ισορροπίες ευρύτερα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.