Αφού ζήτησε συγγνώμη για τα «λάθη» της και ύστερα από την ταπείνωση της εγκατάλειψης του οικονομικού της προγράμματος, η Βρετανίδα πρωθυπουργός Λιζ Τρας πρέπει να πείσει σήμερα για την ικανότητά της να παραμείνει στη Ντάουνινγκ Στριτ.
«Στη θέση της αλλά όχι στην εξουσία», ήταν ο σημερινός τίτλος της Daily Mail. «Ταπεινωμένη» έγραψε η ταμπλόιντ The Mirror.
Ο νέος υπουργός Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ ανακοίνωσε χθες την ανατροπή σχεδόν όλων των οικονομικών μέτρων που είχαν ανακοινωθεί από τον προκάτοχό του, επαναφέροντας μια κάποια ηρεμία στις χρηματοοικονομικές αγορές. Αλλά σε πολιτικό επίπεδο, η Λιζ Τρας βγαίνει από το επεισόδιο αυτή με κουρελιασμένη εξουσία, αναγκασμένη να εφαρμόσει μια πολιτική που μέχρι πρόσφατα απέρριπτε, με τόσο χαμηλή δημοτικότητα όσο λίγες φορές έχει καταγράψει Βρετανός ηγέτης και ανοικτά αμφισβητούμενη από μέρος του κόμματός της, ύστερα από μόλις έξι εβδομάδες στην εξουσία.
«Είναι δύσκολο να σκεφθεί κανείς μια πολιτική και οικονομική κρίση πιο σοβαρή από αυτή που διέρχεται σήμερα το Ηνωμένο Βασίλειο», ανέφερε η συντηρητική εφημερίδα Daily Telegraph. «Η μόνη ελπίδα για να αποφύγει η πρωθυπουργός την ταπείνωση να γίνει το πρόσωπο με τη μικρότερη παραμονή στη θέση αυτή από το 1827 εναπόκειται στο εάν οι συντηρητικοί βουλευτές είναι έτοιμοι να της δώσουν παράταση».
"Μεσίστια" η δημοτικότητά της
Ύστερα από τρεις ημέρες σιωπής κατά τις οποίες ο Τζέρεμι Χαντ εμφανίστηκε ως ο επικεφαλής, η Λιζ Τρας παραδέχθηκε χθες βράδυ στο BBC «λάθη». Η Συντηρητική πρωθυπουργός υποσχέθηκε να τα «διορθώσει», ζητώντας «συγγνώμη».
«Θέλω να αποδεχθώ την ευθύνη και να ζητήσω συγγνώμη για τα λάθη που έγιναν», δήλωσε η ίδια αργά χθες στο BBC. «Ήθελα να ενεργήσω ούτως ώστε να βοηθήσω τους ανθρώπους με τους λογαριασμούς ενέργειας, να διαχειριστώ το θέμα των υψηλών φόρων, αλλά πήγαμε πολύ μακριά και πολύ γρήγορα».
«Θα παραμείνω στη θέση μου για να φέρω εις πέρας τις δεσμεύσεις μου για το εθνικό συμφέρον», διαβεβαίωσε η ίδια.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση της YouGov που δημοσιεύθηκε σήμερα, ένας στους 10 Βρετανούς έχει ευνοϊκή άποψη για την πρωθυπουργό. Το ποσοστό αυτό φθάνει μόλις στο 20% στους ψηφοφόρους του Συντηρητικού Κόμματος.
Η παρουσίαση στις 23 Σεπτεμβρίου των σχεδίων για μαζική μείωση των φόρων και κολοσσιαία στήριξη για τους λογαριασμούς ενέργειας προκάλεσαν φόβους για οικονομική διολίσθηση. Η λίρα υποχώρησε σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο και οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων κρατικών ομολόγων εκτοξεύθηκαν. Η Τράπεζα της Αγγλίας παρενέβη για να αποτρέψει την περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης σε οικονομική κρίση.
Μη διατηρήσιμη θέση
«Έχει ήδη γίνει τόσο κακό», σχολίασε η Ρέιτσελ Ριβς, εκπρόσωπος των Εργατικών για οικονομικά θέματα, εκτιμώντας ότι μια συγγνώμη δεν επαρκεί.
Αλλά στο άμεσο μέλλον, η Λιζ Τρας πρέπει σε κάθε περίπτωση να κερδίσει την εμπιστοσύνη του δικού της κόμματος, όπου οι φωνές περί παραίτησή της πληθαίνουν. Μια πρώτη μεγάλη πολιτική δοκιμασία την περιμένει αύριο, Τετάρτη, στην εβδομαδιαία συνεδρίαση στο Κοινοβούλιο.
«Νομίζω ότι είναι η θέση της είναι μη διατηρήσιμη», δήλωσε ο βουλευτής Τσαρλς Γουόκερ. Η κατάσταση αυτή «μπορεί μόνο να διορθωθεί» με «έναν νέο πρωθυπουργό».
Καθώς η Λιζ Τρας έχει αρνηθεί να παραιτηθεί και καθώς δεν υπάρχει προφανής αντικαταστάτης της, δεν είναι εύκολο να την αποπέμψουν οι Τόρις. Ο Μπεν Γουάλας, υπουργός Άμυνας που θεωρείται πιθανός διάδοχος, και ο νέος υπουργός Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ έχουν δηλώσει ότι δεν ενδιαφέρονται.
Η χθεσινή ημέρα έμοιαζε με Γολγοθά για τη Λιζ Τρας.
Ο Τζέρεμι Χαντ ανακοίνωσε ότι εγκαταλείπει «σχεδόν όλα» τα δημοσιονομικά μέτρα που ανακοινώθηκαν από τον προκάτοχό του και άρα το οικονομικό πρόγραμμα πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η εκστρατεία της Λιζ Τρας αυτό το καλοκαίρι.
Η Λιζ Τρας στη συνέχεια έστειλε την υπουργό Πένι Μόρντοντ, αρμόδια για με τις σχέσεις με το Κοινοβούλιο, να απαντήσει στην αντιπολίτευση στη Βουλή των Κοινοτήτων. Στη συνέχεια, εκείνη κάθισε σιωπηλή και ανέκφραστη στο Γουεστμίνστερ, δίπλα στο υπουργό Οικονομικών.
Η Λιζ Τρας «έμοιαζε με κάποιον που πενθεί στη δική του κηδεία», ανέφερε η εφημερίδα Sun.