Στις 25 Ιανουαρίου 1943 ξεκίνησε η καθημερινή επιχειρησιακή λειτουργία του Αμερικανικού Πενταγώνου ή απλώς «Πενταγώνου» (U.S. Pentagon), που έλαβε την ονομασία αυτή εξαιτίας του χαρακτηριστικού σήματός του με τις πέντε πλευρές του, προκειμένου να εγκατασταθεί εκεί – εν μέσω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (Β’ΠΠ) – το Υπουργείο Πολέμου των ΗΠΑ και το Υπουργείο Αμύνης στη συνέχεια. Στην Ελλάδα, μεταφορικώς βεβαίως, αλλά ανοήτως, πολλοί – κυρίως δημοσιογράφοι και πολιτικοί – ονομάζουν το ελληνικό Υπουργείο Εθνικής Αμύνης, στο Στρατόπεδο «Στρατάρχου Αλεξ. Παπάγου», ως «Πεντάγωνο», χωρίς βεβαίως να έχει την παραμικρή ομοιότητα το ένα κτίριο με το άλλο.
Το Αμερικανικό Πεντάγωνο, μολονότι όλοι λέμε ότι βρίσκεται στην Ουάσινγκτων, εντούτοις, χωροταξικώς βρίσκεται στο έδαφος της γειτονικής Πολιτείας της Βιρτζίνια (Επαρχία Άρλινγκτον), που βεβαίως οικιστικώς ανήκει πλέον στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ Ουάσινγκτων και θεωρείται ως ένας ενιαίος χώρος. Και στις ΗΠΑ βεβαίως πολλάκις χρησιμοποιείται ο όρος “The Pentagon”, προκειμένου κάποιος να αναφερθεί στο Υπουργείο Αμύνης των ΗΠΑ.
Το κτίριο με το χαρακτηριστικό σχήμα του, από το οποίο έλαβε και το όνομά του, σχεδιάστηκε από τον Αμερικανό αρχιτέκτονα Τζωρτζ Μπέργκστρομ (George Bergstrom) και η κατασκευή του ξεκίνησε – κατά φοβερή συγκυρία – στις 11 Σεπτεμβρίου (!) 1941, δηλαδή ενώ είχε ξεκινήσει δηλαδή ο Β’ ΠΠ και μόλις τρεις μήνες πριν από την ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ που οδήγησε και τις ΗΠΑ σε αυτόν. Την κατασκευή του ανέλαβε ο ιδιώτης κατασκευαστής Τζων Μακ Σαίην (John McShain), και την επίβλεψή της το Σώμα του Μηχανικού του Αμερικανικού Στρατού, με ομάδα στρατιωτικών με επικεφαλής τον Συνταγματάρχη του Μηχανικού Λέσλι Γκρόουβς (Leslie Groves).
Το κτίριο παραδόθηκε στην Αμερικανική κυβέρνηση από τον κατασκευαστή του στις 15 Ιανουαρίου 1943 και από τις 25 Ιανουαρίου 1943 ξεκίνησε να χρησιμοποιείται σε καθημερινή – επιχειρησιακή – λειτουργία. Το κόστος κατασκευής του ανήλθε στα 83 εκατομμύρια δολάρια εποχής (1941-1943), που αντιστοιχούν σε 1,28 δισεκατομμύρια δολάρια του 2022! (Στοιχεία από το wikipidia.org)
Το Πεντάγωνο είναι το δεύτερο μεγαλύτερης εκτάσεως κτίριο γραφείων σε όλο τον κόσμο και εκτείνεται σε επιφάνεια εδάφους 116.000 τετρ. μέτρων, με επιφάνειες πατωμάτων 600.000 τετρ. μέτρων (600 στρεμμάτων), από τα οποία τα 340.000 τετρ. μέτρα χρησιμοποιούνται αποκλειστικώς ως γραφεία και το υπόλοιπο είναι κοινόχρηστοι χώροι. Έχει πέντε πλευρές (φυσικά!), πέντε ορόφους πάνω από το έδαφος και δύο κάτω από αυτό, καθώς επίσης και πέντε συνδετήριους διαδρόμους ανά όροφο, συνολικού μήκους πατώματος 28,2 χιλιομέτρων, καθώς και ένα κεντρικό αίθριο, επίσης πενταγωνικού σχήματος, εμβαδού 21.100 τετρ.μέτρων!
Καθημερινώς εργάζονται στο κτίριο αυτό περίπου 23.000 άτομα, στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό, καθώς επίσης και άλλα 3.000 άτομα (πολίτες), που δεν έχουν σχέση με το Υπουργείο Αμύνης, αλλά εργάζονται προς υποστήριξη του έργου του (καθαρίστριες, υπάλληλοι κυλικείων κλπ).
Στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, το κτιριακό συγκρότημα του Αμερικανικού Πενταγώνου αποτέλεσε έναν εκ των στόχων των τρομοκρατών της Αλ-Κάϊντα, όταν πενταμελής ομάδα αυτών πραγματοποίησε αεροπειρατεία και έθεσε υπό τον έλεγχό της το αεροσκάφος που εκτελούσε την «Πτήση 77» της εταιρείας American Airlines (AA) και επέπεσε στη δυτική πλευρά του κτιρίου, με αποτέλεσμα τον θάνατο των ιδίων των τρομοκρατών και άλλων 184 ατόμων, από τα οποία οι 59 ήταν επιβάτες της μοιραίας πτήσεως και οι υπόλοιποι 125 εργαζόμενοι στο Πεντάγωνο. Το κτίριο επισκευάστηκε άμεσα και στην πρώτη επέτειο το συγκεκριμένο σημείο επαναλειτούργησε, με ένα μικρό Μνημείο στο εσωτερικό του και παρεκκλήσιο, ενώ ένα εξωτερικό Μνημείο, αφιερωμένο στα αθώα θύματα της τρομοκρατικής επιθέσεως της 11ης Σεπτεμβρίου στο Πεντάγωνο εγκαινιάστηκε το 2008.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Πεντάγωνο, παρότι όπως προαναφέρθηκε ανήκει σε έδαφος της Επαρχίας Άρλινγκτον της Βιρτζίνια, εντούτοις έχει έξι διαφορετικούς ταχυδρομικούς κώδικες (ZIP Codes) της Ουάσινγκτων (Washington DC), ένα για το Υπουργείο Αμύνης, ένα για το Μικτό Επιτελείο (αντίστοιχο του δικού μας ΓΕΕΘΑ) και ανά ένα για τους τέσσερις Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ (Στρατός, Ναυτικό, Αεροπορία και Πεζοναύτες).