Μετά από μια περίοδο συνεχών και πυρετωδών διαβουλεύσεων ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν και ο Έλληνας ομόλογος του Νίκος Δένδιας θα υπογράψουν την Πέμπτη (14/10) στην Ουάσινγκτον την αναθεωρημένη ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία (MDCA).
Ουσιαστικά πρόκειται για επικαιροποίηση της συμφωνίας που είχε υπογραφεί το 2019. Η νέα συμφωνία μετά από απαίτηση των ΗΠΑ θα έχει πενταετή διάρκεια, με δυνατότητα επέκτασης για άλλα 5 χρόνια. Οι αμερικανοί ήθελαν μια μακροχρόνια συμφωνία έτσι ώστε να υπάρχει σταθερότητα και να μπορέσει το κογκρέσο να εγκρίνει τα κονδύλια που θα χρειαστούν για τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών βάσεων, που θα χρησιμοποιούν και τα στρατεύματα των ΗΠΑ.
Αρκετές διαβουλεύσεις έγιναν σχετικά με τις βάσεις που θα σταθμεύουν οι αμερικανικές δυνάμεις, με την ελληνική πλευρά να παρουσιάζει ένα κατάλογο με 23 πιθανές τοποθεσίες. Στις τοποθεσίες που προτάθηκαν περιλαμβάνονταν και νησιά του ανατολικού Αιγαίου και των Δωδεκανήσων, αλλά απορρίφθηκαν από τις ΗΠΑ καθώς δεν ήθελαν να οξύνουν περισσότερο τις εντάσεις με την Τουρκία.
Οι τοποθεσίες οι οποίες προκρίθηκαν και θα αποτελούσαν ορμητήριο των αμερικανικών δυνάμεων για τουλάχιστον τα επόμενα 5 χρόνια είναι το Στρατοπέδο Γεωργούλα στη Λάρισα, το Στρατοπέδο Γιαννούλη στην Αλεξανδρούπολη, το Πεδίο Βολής στο Λιτόχωρο και ο Ναύσταθμος της Σούδας. Οι παραπάνω τοποθεσίες έρχονται να προστεθούν σε άλλες που ήδη χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ όπως το Στεφανοβίκειο Βόλου, η 110 πτέρυγα μάχης στην Λάρισα και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.
Η Αθήνα πάντως θεωρεί ότι με την παραχώρηση ελληνικών εγκαταστάσεων, όχι μόνον δεν δίνει «γην και ύδωρ» στους Αμερικανούς, αλλά προκύπτουν σημαντικά οφέλη για τη θωράκιση της άμυνάς μας. Κι αυτό διότι οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις θα χρησιμοποιούν τις ίδιες αναβαθμισμένες από τις ΗΠΑ εγκαταστάσεις, θα συνεκπαιδεύονται με αμερικανικές δυνάμεις και θα αποκτούν χρήσιμη τεχνογνωσία πάνω σε νέα όπλα. Η κυβέρνηση επίσης θεωρεί ότι θα υπάρξει οικονομικό όφελος για τις τοπικές κοινωνίες από την υλοποίηση των έργων υποδομών και την παρουσία αμερικανικού προσωπικού.
Τέλος η Αθήνα έχει ζητήσει από τις ΗΠΑ η νέα αναθεωρημένη συμφωνία να συνοδεύεται και από επιστολή του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, όπως είχε γίνει και με την υπογραφή της προηγούμενης συμφωνίας το 2019 με την επιστολή που είχε στείλει ο τότε ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο.
Σύμφωνα με τον κ. Δένδια η επιστολή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών που αναμένεται να συνοδεύσει το πρωτόκολλο θα «…αποτελέσει ουσιαστικά μονομερή πολιτική δέσμευση των ΗΠΑ και αναμένεται να περιέχει τουλάχιστον τρία σημεία καθοριστικής σημασίας, στη βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου.»
Τουρκικές αντιδράσεις
Αν και η νέα ελληνοαμερικανική συμφωνία δεν έχει υπογραφεί ακόμα, έχουν ήδη ξεκινήσει να γκρινιάζουν στην Τουρκία.
Ειδικότερα η είδηση για την ελληνοαμερικανική συμφωνία «παίζει» ψηλά στα τουρκικά ΜΜΕ με αρκετά από αυτά να υποστηρίζουν ότι πρωταρχικός της στόχος είναι να βλάψει τα τουρκικά συμφέροντα στην περιοχή, ενώ σε άλλα ΜΜΕ αναφέρουν ότι οι συμφωνίες της Ελλάδας με την Γαλλία και τις ΗΠΑ γίνονται γιατί η χώρα μας φοβάται την Τουρκία.