Ολοκληρώνονται σήμερα οι εκδηλώσεις Τιμής και Μνήμης για τον Ήρωα Μακεδονομάχο Υπολοχαγός Σαράντο Αγαπηνό, πιο γνωστό με το αγωνιστικό ψευδώνυμο «Τέλλος Άγρας», που διήρκεσαν δύο εβδομάδες και διοργάνωσε ο Δήμος Τριφυλίας Μεσσηνίας, τόπος καταγωγής του Ήρωος, με κεντρική εκδήλωση την ομιλία του Επίτιμου Αρχηγού ΓΕΣ Στρατηγού ε.α. Χαράλαμπου Λαλούση με θέμα: «120 χρόνια από την έναρξη του Μακεδονικού Αγώνος 1904-2024. Η συνεισφορά του Μακεδονομάχου Καπετάν Άγρα».
Ο Ήρωας γεννήθηκε στους Γαργαλιάνους της Δυτικής Μεσσηνίας, που σήμερα διοικητικώς υπάγονται στο Δήμο Τριφυλίας, ο Δήμαρχος κ. Γεώργιος Λεβεντάκης και το Δημοτικό Συμβούλιο οργάνωσαν σειρά επετειακών εκδηλώσεων διάρκειας δύο εβδομάδων, που περιελάμβαναν:
--- Την Παρασκευή 5 Ιουλίου τα εγκαίνια ιστορικής εκθέσεως φωτογραφιών, φορεσιών, όπλων και κειμηλίων του Μακεδονικού Αγώνος, ευγενική παραχώρηση της χρήσεως του εκθεσιακού υλικού από το Πολεμικό Μουσείο, Παράρτημα Θεσσαλονίκης, από τη σπουδαία Συλλογή κειμηλίων του Συνταγματάρχη (ΥΦ) ε.α. Βασιλείου Νικόλτσιου. Η έκθεση αυτή διαρκεί ως και σήμερα – τελευταία μέρα – 15 Ιουλίου 2024.
--- Στις 7 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε η κυρίως τελετή στην κεντρική πλατεία των Γαργαλιάνων, όπου υπάρχει το άγαλμα του Ήρωος, με παράταξη των Σημαιών και Λαβάρων των Σχολείων και Οργανώσεων, επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνων, παρέλαση και χαιρετισμοί από τους Δημάρχους Τριφυλίας, τόπου που γεννήθηκε ο Ήρωας Σαράντος Αγαπηνός, κ. Γεώργιος Λεβεντάκης και Εδέσσης, τόπου που κρεμάστηκε ο Ήρωας από τους Βούλγαρους Κομιτατζήδες, κ. Ιωάννης Τσεπκεντζής. Ακολούθως όλοι μετέβησαν στον παρακείμενο χώρο της κεντρικής πλατείας, όπου ο Στρατηγός Λαλούσης ανέπτυξε το θέμα «120 χρόνια από την έναρξη του Μακεδονικού Αγώνος 1904-2024. Η συνεισφορά του Μακεδονομάχου Καπετάν Άγρα».
--- Στις 13 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε χορωδιακή συναυλία στο πάρκο της Μπρίσκειου Βιβλιοθήκης, με τη συμμετοχή του Συλλόγου Φίλων Χορωδίας Γαργαλιάνων «Πολύμνια», της Χορωδίας Ενηλίκων Ο.Ν. Αγίας Παρασκευής Χαϊδαρίου και της Χορωδίας Πολυφωνικής Ορχήστρας Κυπαρισσίας.
Στην ομιλία του ο Επίτιμος Α/ΓΕΣ και πρώην Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Στρατηγός ε.α. Χ.Λαλούσης αναφέρθηκε στη ζωή και δράση του Σαράντου Αγαπηνού ο οποίος γεννήθηκε κανονικώς στο Ναύπλιο όπου υπηρετούσε ως Εφέτης ο εκ Γαργαλιάνων προερχόμενος πατέρας του Αντώνιος, ο οποίος και προτίμησε να τον εγγράψει στο δημοτολόγιο του τόπου καταγωγής, στους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας, στις 17 Φεβρουαρίου 1880 και πέθανε δι’ απαγχονισμού σε μία καρυδιά από τους Βούλγαρους Κομιτατζήδες, στο σημερινό χωριό Καρυδιά Πέλλας στις 7 Ιουνίου 1907.
Ο Αγαπηνός εισήλθε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων το 1898 και αποφοίτησε το 1901 ως Ανθυπολοχαγός, τοποθετηθείς στη Φρουρά των Αθηνών. Η επιθυμία του να προσφέρει ουσιαστικότερες υπηρεσίες στην πατρίδα, από το να υπηρετεί στην Αθήνα, τον οδήγησε, μετά από μερικούς μήνες, να καταταγεί ως εθελοντής στα στρατιωτικά σώματα που αγωνίζονταν στην κατεχόμενη από τους Οθωμανούς Τούρκους Μακεδονία εναντίον των Βούλγαρων Κομιτατζήδων.
Πολύ σύντομα διακρίνεται και τοποθετείται ως αρχηγός ενός ανταρτικού σώματος, το οποίο προετοίμαζε στο Βόλο για να εισέλθει κρυφίως στη Μακεδονία, ο Κωνσταντίνος Μαζαράκης («Καπετάν Ακρίτας»). Τον Σεπτέμβριο του 1906 και μετά από σχετική απόφαση του Γενικού Προξενείου Θεσσαλονίκης, ο Υπολοχαγός Αγαπηνός («Καπετάν Τέλλος Άγρας»), εισήλθε ως επικεφαλής ομάδος 20 ανταρτών του στην περιοχή του βάλτου Γιαννιτσών, όπου πρωτοστάτησε στις συμπλοκές με τους Βούλγαρους Κομιτατζήδες, χωρίς να τον λυγίζουν οι τραυματισμοί και οι αρρώστιες του βάλτου. Λίγες μέρες αργότερα κατέφτασαν στην ίδια περιοχή τα ανταρτικά σώματα του Υπολοχαγού (Πεζικού) Κωνσταντίνου Σάρρου («Καπετάν Κάλα») και του Ανθυποπλοίαρχου Ιωάννη Δεμέστιχα ΒΝ («Καπετάν Νικηφόρου») με 25 άνδρες έκαστος.
Η δράση του Καπετάν Άγρα στην περιοχή ήταν εξόχως έντονη και είχε ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό του και τη μετάβασή του στη Θεσσαλονίκη όπου νοσηλεύτηκε για ένα 10ήμερο περίπου, προτού επιστρέψει στο βάλτο των Γιαννιτσών για να συνεχίσει την ανταρτική δράση του.
Στις 5 Ιουνίου 1907, ο Βούλγαρος Βοεβόδας Ζλάταν, εκμεταλλευθείς το Ήθος τις Αρχές και την Τιμιότητα του Καπετάν Άγρα», τον κάλεσε να μεταβεί άοπλος άοπλο στο χωριό του για «να συμφιλιωθούν» και «να παραδοθούν» ο ίδιος και η πολυπληθής ομάδα του στους Έλληνες. Ο Άγρας πραγματικώς πήγε και εκεί ο Βούλγαρος Κομιτατζής τον αιχμαλώτισε και αφού τον διαπόμπευσε, αυτόν και το πρωτοπαλήκαρό του Αντώνη Μίγγα, στις 7 Ιουνίου 1907, τους κρέμασε σε μία καρυδιά, κοντά στο χωριό Τέχοβο, σημερινή ονομασία Καρυδιά, στην Έδεσσα.
Το προαναφερθέν γεγονός και κυρίως η άτιμη ενέργεια και προδοσία των Βουλγάρων συγκλόνισε τους Έλληνες της περιοχής, φανάτισε τους Έλληνες αντάρτες, με αποτέλεσμα αυτοί να συνεχίσουν με ακόμα μεγαλύτερη ένταση τον ανταρτικό αγώνα και περισσότερες επιτυχίες.
Η δράση και ο μαρτυρικός θάνατος του Καπετάν Άγρα ενέπνευσαν την Πηνελόπη Δέλτα για να γράψει το πολύ γνωστό μυθιστόρημά της «Στα Μυστικά του Βάλτου», και μέσα από τις σελίδες του να γίνει γνωστός πανελληνίως ο Καπετάν Άγρας, η προσφορά του και η θυσία του.
Σε ανάμνηση του θανάτου των δύο αγωνιστών, το χωριό Τέχοβο μετονομάστηκε αργότερα σε «Καρυδιά» (το δέντρο όπου απαγχονίστηκαν), ενώ το γειτονικό χωριό Βλάδοβο, όπου ενταφιάστηκαν έξω από την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, μετονομάστηκε σε χωριό «Άγρας». Αγάλματα του Καπετάν Τέλλου Άγρα υπάρχουν στη Θεσσαλονίκη και στους Γαργαλιάνους, ενώ το όνομά του έχει δοθεί και σε Στρατόπεδα Μονάδων του Ελληνικού Στρατού.