Η Γαλλίδα ακροδεξιά πολιτικός Μαρίν Λεπέν και άλλα οκτώ πρώην μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το κόμμα της κρίθηκαν ένοχοι για υπεξαίρεση κονδυλίων της ΕΕ.
Όμως δεν ήταν οι μόνοι και η κατάχρηση χρημάτων που προορίζονταν για την πληρωμή των βοηθών των ευρωβουλευτών είναι αρκετά συνηθισμένη στο Κοινοβούλιο, δήλωσαν στο Euronews πολλές πηγές που γνωρίζουν τις εσωτερικές εργασίες του Κοινοβουλίου.
Πώς πρέπει να πληρώνουν οι ευρωβουλευτές τους βοηθούς τους
Κάθε ευρωβουλευτής δικαιούται ένα μηνιαίο ποσό που προορίζεται για την πληρωμή των βοηθών του, το οποίο ανέρχεται σε 30.769 ευρώ κατά την τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο (2024-2029), ένα ποσό ελαφρώς αυξημένο σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο.
Τουλάχιστον το 40% αυτής της αποζημίωσης αφορά τους διαπιστευμένους βοηθούς (APA), εκείνους που εργάζονται στις εγκαταστάσεις του Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες, το Λουξεμβούργο ή το Στρασβούργο και απασχολούνται απευθείας από το Κοινοβούλιο.
Το υπόλοιπο 60% μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τους "τοπικούς βοηθούς", που απασχολούνται είτε απευθείας από τον ευρωβουλευτή είτε μέσω παρόχου υπηρεσιών και εργάζονται από την εκλογική περιφέρεια του ευρωβουλευτή στο κράτος μέλος τους. Οι δαπάνες που σχετίζονται με την εργασία των APA και των τοπικών βοηθών καλύπτονται μόνο "για τη βοήθεια που είναι απαραίτητη και συνδέεται άμεσα με την άσκηση της κοινοβουλευτικής εντολής του βουλευτή".
Ο κανόνας αυτός παραβιάστηκε συχνά στο παρελθόν και εξακολουθεί να παραβιάζεται, σύμφωνα με τις πηγές.
Δεδομένου ότι τα όρια μεταξύ του τι συνιστά εργασία "απαραίτητη και άμεσα συνδεδεμένη" με τον ρόλο του ευρωβουλευτή και τι όχι, δεν είναι απολύτως σαφή, οι "τοπικοί βοηθοί" συχνά εκτελούν καθήκοντα που δεν σχετίζονται αυστηρά με τη δραστηριότητα του ευρωβουλευτή στο Κοινοβούλιο.
"Ορισμένοι ευρωβουλευτές απασχολούν τοπικούς πολιτικούς που ασκούν πολιτική δραστηριότητα στην εκλογική τους περιφέρεια", δήλωσε μια πηγή στο Κοινοβούλιο, μιλώντας ελεύθερα με βάση την ανωνυμία της. "Στη συνέχεια, οι κλήσεις και οι συναντήσεις τους μετατρέπονται για να αναφερθούν ως σχετιζόμενες, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με την κοινοβουλευτική εντολή του ευρωβουλευτή", πρόσθεσε η πηγή αυτή.
Μερικές φορές, η πρακτική αυτή αποκαλύπτεται και έχει οδηγήσει σε αρκετά επεισόδια υπεξαίρεσης και κατάχρησης κονδυλίων τα τελευταία χρόνια.
Η περίπτωση της Μαρίν Λεπέν τράβηξε τη διεθνή προσοχή, όπως και εκείνη του πρώην ηγέτη του UKIP Νάιτζελ Φάρατζ, όταν προσέλαβε έναν βοηθό για να εργαστεί σε θέματα που δεν είχαν σχέση με το Κοινοβούλιο, ή εκείνη της Ελληνίδας σοσιαλίστριας πρώην αντιπροέδρου του Κοινοβουλίου Εύας Καϊλή, το όνομα της οποίας ενεπλάκη στο σκάνδαλο που ονομάστηκε Qatar Gate.
Κάτω από την επιφάνεια των περίφημων υποθέσεων, ωστόσο, άλλοι ευρωβουλευτές έχουν εμπλακεί με παρόμοιο τρόπο.
Το Κοινοβούλιο δεν παρέχει στατιστικά στοιχεία για το θέμα, αλλά έχει ενταχθεί σε αστικές διαδικασίες που έχουν ασκηθεί κατά ευρωβουλευτών εννέα φορές τα τελευταία δέκα χρόνια, σε υποθέσεις που σχετίζονται με απάτη εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ .
"Ο στόχος μας, όταν συμμετέχουμε ως πολιτικά πρόσωπα, είναι πάντα να συμμετέχουμε στη διασφάλιση των κεφαλαίων των ευρωπαίων φορολογουμένων και του προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου", δήλωσε η υπηρεσία Τύπου του Κοινοβουλίου στο Euronews.
Αλλά δεν φτάνουν όλα τα περιστατικά κατάχρησης κονδυλίων στο δικαστήριο, δήλωσε άλλη πηγή στο Euronews υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις το Κοινοβούλιο διενεργεί εσωτερικό διοικητικό έλεγχο και ζητά από τον ευρωβουλευτή να επιστρέψει το ποσό που δαπανήθηκε λανθασμένα, εκδίδοντας ειδοποίηση είσπραξης. Το Κοινοβούλιο μπορεί επίσης να παραπέμψει τα θέματα στις αρμόδιες ευρωπαϊκές και εθνικές αρχές όταν υπάρχουν υποψίες απάτης.
Σε άλλες περιπτώσεις, είναι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) η οποία λαμβάνει μια πληροφορία και μετά από ένα στάδιο προελέγχου αποφασίζει να διεξάγει έρευνα (αυτή ήταν η περίπτωση της Le Pen).
Οι υποδείξεις μπορούν να προέρχονται από οποιονδήποτε, και μερικές φορές μεταφέρονται στην OLAF από άλλους ευρωβουλευτές. "Η ειδοποίηση για τη Λεπέν προήλθε από τους πολιτικούς της αντιπάλους", δήλωσε η δεύτερη πηγή.
Ωστόσο, μόνο λίγες καταγγελίες προκαλούν έρευνα από την OLAF και ακόμη λιγότερες καταλήγουν σε τελική έκθεση: συχνότερα η Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης δεν βρίσκει επαρκείς λόγους για να προχωρήσει.
Αντίθετα, όταν η OLAF διεξάγει περαιτέρω έρευνα, παραδίδει τα πορίσματά της στο Κοινοβούλιο, το οποίο μπορεί να αποφασίσει πώς θα προχωρήσει.
Σε περίπτωση ποινικών αδικημάτων, όπως η απάτη, η OLAF παραπέμπει την υπόθεση στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), η οποία μπορεί να ερευνήσει αυτεπαγγέλτως ή να εμπλέξει έναν εθνικό εισαγγελέα. Ωστόσο, η EPPO είναι ενεργή μόνο από το 2021 και οι υποθέσεις που προϋπήρχαν -όπως αυτή της Λεπέν- στάλθηκαν στις εθνικές δικαστικές αρχές.
Η EPPO δεν παρέχει αριθμητικά στοιχεία ούτε επιβεβαιώνει ποιες υποθέσεις επεξεργάζεται, για να μην θέσει σε κίνδυνο τις εν εξελίξει διαδικασίες και την έκβασή τους, σύμφωνα με το γραφείο Τύπου της. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει δημοσιοποιήσει αρκετές υποθέσεις κατά τη διάρκεια της διαδικασίας έρευνας.
Το 2023, για παράδειγμα, η EPPO κατέσχεσε περισσότερα από 170.000 ευρώ σε περιουσιακά στοιχεία που ανήκαν στην Ιταλίδα Stefania Zambelli, τότε ευρωβουλευτή της ιταλικής Λέγκας.
"Δεν γνωρίζουμε πόσοι ευρωβουλευτές εμπλέκονται σε αυτή την πρακτική. Το κοινοβούλιο δεν δημοσιοποιεί αυτές τις πληροφορίες, αν και πιστεύουμε ότι θα έπρεπε", δήλωσε στο Euronews ο Nicholas Aiossa, διευθυντής της ΜΚΟ Transparency International EU.
"Μερικές φορές οι περιπτώσεις ανακαλύπτονται μέσω της ερευνητικής δημοσιογραφίας. Έχουμε επίσης, με την πάροδο των χρόνων, πληροφοριοδότες που μας πλησίασαν για να περιγράψουν και συστήματα κατάχρησης επιδομάτων", είπε.
Για να εκτιμήσει πόσο διαδεδομένη μπορεί να είναι η κακοδιαχείριση, ο Aiossa επικαλείται μια έκθεση του 2023 Follow The Money, η οποία αναφέρει ότι 139 νομοθέτες της ΕΕ έκαναν κατάχρηση χρημάτων που λαμβάνουν για βοηθούς και το Κοινοβούλιο έχει ανακτήσει χρήματα σε 155 περιπτώσεις μεταξύ 2019 και 2022.
Αναφορικά με την έκθεση αυτή, η υπηρεσία Τύπου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δήλωσε στο Euronews: "Οι περισσότερες είναι τεχνικές ανακτήσεις που δεν σχετίζονται με παραβάσεις. Μόνο μια μειοψηφία των περιπτώσεων αφορούσε βοηθούς. Τα "ανακτηθέντα ποσά" περιλαμβάνουν μικρές περιπτώσεις πιθανής κατάχρησης, αλλά αποτελούνται κυρίως από τεχνικές προσαρμογές, διοικητικά σφάλματα και εθελοντικές επιστροφές".
Πηγή: euronews.gr