Υπό τον φόβο ελλείψεων στα τρόφιμα και των πληθωριστικών πιέσεων που εξακολουθούν να δημιουργούν προβλήματα κυρίως στα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, βαδίζουμε ολοταχώς προς νέο παραγωγικό μοντέλο, βασιζόμενο στον πρωτογενή τομέα.
Η διυπουργική σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, επικεντρώθηκε σε αυτά τα ζητήματα καθώς και στην εξέταση νέων μέτρων προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα στον εφοδιασμό αγαθών. Κατά την διάρκεια της σύσκεψης, αποφασίστηκε η εντατικοποίηση των ελέγχων στην αγορά για την αντιμετώπιση φαινομένων κερδοσκοπίας και επισημάνθηκε ότι ο εφοδιασμός είναι επαρκής και δεν υπάρχει θέμα ελλείψεων.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, αποτελεί αφορμή για να διορθώσουμε τις στρεβλώσεις του αγροτικού κλάδου.Είναι γεγονός ότι αν και βασιζόμαστε σε μεγάλο βαθμό στην αγροτική παραγωγή, είναι ένας κλάδος τον οποίο τα τελευταία έτη είχαμε παραμελήσει λόγω της τάσης που επικρατεί διεθνώς να εστιάζουμε σε τομείς οι οποίοι επιφέρουν μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία όπως η τεχνολογία.
Βρες το λάθος…
Τα τελευταία έτη, ο τρόπος λειτουργίας του αγροτικού τομέα στην Ελλάδα παρουσιάζει προβλήματα, λόγω του μικρού μεγέθους των επιχειρήσεων, της έλλειψης εξειδικευμένων προγραμμάτων κατάρτισης για στελέχη του κλάδου και των φυσικών καταστροφών που οδηγούν στην μείωση της παραγωγής.
Η μέχρι τώρα καλή εξαγωγική πορεία των Ελληνικών αγροτικών προϊόντων, οφείλεται στην καλή ποιότητα τους που τα καθιστά ανταγωνιστικά. Ένα ορθό παραγωγικό μοντέλο αυτή την στιγμή για την χώρα μας, θα ήταν η επένδυση στην αγροτική παραγωγή, με παράλληλη ενσωμάτωση της τεχνολογίας και τηςκαινοτομίας στον κλάδο, για την εξοικονόμηση κόστους κατά μήκος της παραγωγικής αλυσίδας, αλλά και τηνπαραγωγή προϊόντων ακόμη υψηλότερης ποιότητας.
Είναι η ώρα η Ελλάδα, να επωφεληθεί από την οικονομική συμφωνία που έχει υπογράψει με το Ισραήλ σχετικά με την ανταλλαγή τεχνογνωσίας στην έρευνα και την καινοτομία. Το Ισραήλ, πέρα από το γεγονός ότι είναι πρώτο στον κόσμο σε R&D, έχει ενσωματώσει την τεχνολογία στην αγροτική παραγωγική διαδικασία. Αποτελεί επομένως για την Ελλάδα ένα καλό case study αυτή η περίπτωση.
Έως τότε τι;
Μέχρι να είμαστε σε θέση να στηριχθούμε περισσότερο στην εγχώρια παραγωγή μας, όπως είναι αναμενόμενο, θα υποκαταστήσουμε μέρος των εισαγωγών από Ρωσία και Ουκρανία με εισαγωγές από άλλες χώρες. Αυτό όμως πέρα από το ότι θα αλλάξει τους γεωπολιτικούς συσχετισμούς, θα δημιουργήσει και ζήτημα κόστους στις Ελληνικές επιχειρήσεις. Ακόμη και υπό κανονικές συνθήκες στην αγορά, η εισαγωγή πχ ορισμένων σιτηρών από την Ε.Ε είναι ακριβότερη. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλές Ελληνικές επιχειρήσεις ακόμη δεν έχουν βρει χώρες- αντικαταστάτες. Οδηγούμαστε επομένως στο συμπέρασμα ότι κάποιες αυξήσεις τιμών σε ορισμένα διατροφικά προϊόντα δυστυχώς θα μείνουν.
Οι άλλες εναλλακτικές
Ενεργό ρόλο θα διαδραματίζει η Βουλγαρία, καθώς αναμένουμε αύξηση των εισαγωγών ηλιέλαιου. Να διευκρινίσουμε ότι οι αυξήσεις των εισαγωγών ηλιέλαιου από την Βουλγαρία, θα έχουν προληπτικό χαρακτήρα καθώς αυτή την στιγμή δεν υπάρχει θέμα ελλείψεων ηλιέλαιου στην χώρα μας.
Αύξηση διμερών σχέσεων προβλέπεται και μεταξύ ΗΠΑ-Ε.Ε κυρίως λόγω της συμφωνίας για την προμήθεια επιπλέον 15 δισ. κυβικών μέτρων αμερικάνικου LNG έως τα τέλη του 2022. Όφελος από αυτήν την συμφωνία θα έχει ιδιαίτερα η Ελλάδα , καθώς την μεταφορά θα αναλάβουν Έλληνες πλοιοκτήτες. Η μεταφορά LNG με Ελληνικά πλοία είναι διαδεδομένη, καθώς Έλληνες ελέγχουν σχεδόν το 21% του παγκόσμιου στόλου LNG Carriers.
Ενδέχεται επίσης να ενισχυθεί ο ρόλος της Τουρκίας στο εμπόριο, ως χώρα μεσάζοντας μεταξύ Ρωσίας και Ε.Ε, εάν επιτύχει να γίνει ανεκτή η αποχή της από τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Προϊόντα που εισάγονται από την Ρωσία, θα έρχονται μέσω Τουρκίας. Η Τουρκία ήδη είναι συνδετικός κρίκος για το εμπόριο σε “δύσκολες” αγορές, πχ για την μεταφορά προϊόντων από τρίτες χώρες στην Λιβύη.
* Η Δάφνη Γρηγοριάδη είναι Οικονομική Αναλύτρια