Δραματικές συνθήκες διαμονής για τους πρόσφυγες σε δομές κυρίως στα νησιά εντοπίζουν οι «Γιατροί Χωρίς Σύνορα», ενώ αντίθετα σημειώνουν ότι η κατάσταση έχει βελτιωθεί σε πολλά κέντρα φιλοξενίας στην ενδοχώρα, παρόλο που σε ορισμένες περιπτώσεις και εκεί υπάρχει περιορισμένη πρόσβαση σε θέρμανση και ζεστό νερό.
Ο επικεφαλής της αποστολής των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» στην Ελλάδα, Κλεμέντ Περίν, χαρακτηρίζει την κατάσταση στα νησιά «λυπηρή και εξοργιστική». Όπως περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, οικογένειες με νεογέννητα ή μικρά παιδιά ζουν ακόμα σε σκηνές, την ώρα που οι θερμοκρασίες φτάνουν τους πέντε βαθμούς Κελσίου κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Σύμφωνα με την καταγραφή της οργάνωσης, στη Σάμο υπάρχουν 329 σκηνές για 100 άτομα (120 από τις οποίες έξω από το χοτσπότ), χωρίς θέρμανση και πρόσβαση σε ζεστό νερό, ενώ στη Μόρια εκτός από τους οικίσκους που φιλοξενούν οικογένειες, στο υπόλοιπο τμήμα οι άνθρωποι μένουν σε σκηνές χωρίς θέρμανση, και ζεστό νερό υπάρχει μόνο νωρίς το πρωί, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται μεγάλες ουρές.
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Περίν «οι ελληνικές αρχές έχουν υποσχεθεί εδώ και μήνες ότι θα βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης στα νησιά, αλλά πολύ λίγα έχουν γίνει». Επίσης, προσθέτει ότι «πολύ λίγα έχουν γίνει για τους πιο ευάλωτους πρόσφυγες, ενώ υποτίθεται ότι θα έπρεπε να έχουν μεταφερθεί στην ενδοχώρα εδώ και κάποιες εβδομάδες».
Στις δομές της ενδοχώρας οι «Γιατροί Χωρίς Σύνορα» παρατηρούν ότι έχουν γίνει βελτιώσεις, ωστόσο κάνουν λόγο για «έλλειψη κατάλληλου σχεδίου και προετοιμασίας» που είχε ως αποτέλεσμα «την πλήρη ή μερική εκκένωση των καταυλισμών κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών χωρίς κατάλληλο συντονισμό μεταξύ των διάφορων φορέων».
Οι «Γιατροί Χωρίς Σύνορα» προειδοποιούν την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και την ελληνική κυβέρνηση για τις επιπτώσεις της έλλειψης συντονισμού, καθώς αυτή επηρεάζει την υγεία των προσφύγων. Όπως εξηγεί ο κ. Περίν, οι επαγγελματίες υγείας χάνουν τα ίχνη των ασθενών τους και αυτό οδηγεί σε διακοπή της φροντίδας για όσους είναι κάτω από χρόνια θεραπεία για θέματα ψυχικής υγείας ή χρόνιες παθήσεις.
Επίσης, κλιμάκια της οργάνωσης αναφέρουν ότι στη Μαλακάσα οι άνθρωποι που έχουν μεταφερθεί σε παλιούς οικίσκους έχουν μόνο μερική πρόσβαση στη θέρμανση, καθώς βλάβες συμβαίνουν σε τακτική βάση και οι εργασίες αναβάθμισης του δικτύου ηλεκτροδότησης είναι σε εξέλιξη. Την ίδια ώρα η περιοχή είναι γνωστή για τις χαμηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται το χειμώνα.
Παρόμοια περιγράφουν την κατάσταση σε πέντε δομές στη Βόρεια Ελλάδα, όπου η οργάνωση έχει παρουσία: τη Σίνδο (Frakapor), το Δερβένι (Alexil), το Καβαλάρι (Sinatex), το Καλοχώρι (Ηλιάδη) και το Κορδελιό (Softex). Σε αυτές αναφέρουν ότι το σύστημα θέρμανσης λειτουργεί από έξι έως δώδεκα ώρες την ημέρα και η πρόσβαση στο ζεστό νερό είναι συχνά μερική. Προβλήματα στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος εμφανίζονται και στο κέντρο φιλοξενίας στη Φιλιππιάδα της Πρέβεζας, όπου ολοκληρώνεται αυτές τις ημέρες η αναβάθμιση του δικτύου, ενώ και στα Δολιανά Ιωαννίνων περιγράφουν θέρμανση που λειτουργεί από τέσσερις έως έξι ώρες ημερησίως, διακοπές ρεύματος που συμβαίνουν συχνά και μη επαρκή πρόσβαση σε ζεστό νερό.
Παύση λειτουργίας του Χέρσου
Σήμερα το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής ανακοίνωσε και επίσημα την παύση λειτουργίας της δομής φιλοξενίας στο Χέρσο Κιλκίς. Όπως σημειώνεται, «κατόπιν συντονισμένων ενεργειών οι άνθρωποι που φιλοξενούνταν εκεί μεταφέρθηκαν σε άλλες δομές φιλοξενίας που πληρούσαν τις προϋποθέσεις». Η συγκεκριμένη δομή, διευκρινίζεται, «δεν θα επαναλειτουργήσει όσο οι συνθήκες δεν μεταβάλλονται».