Πέραν των εσωτερικών ζητημάτων των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ από τις 20 Ιανουαρίου θα κληθεί να αντιμετωπίσει μια σειρά από διεθνείς κρίσεις, μεταξύ των οποίων και την κρίση που ξέσπασε στη Συρία.
Σύμφωνα με τους New York Times, ο εκλεγμένος πρόεδρος έχει πολλές φορές ταχθεί κατά των αμερικανικών παρεμβάσεων για την αναδιαμόρφωση πρώην δικτατοριών της Μέσης Ανατολής, όπως το Ιράκ και η Λιβύη, περιπτώσεις που ο ίδιος χαρακτηρίζει ως «ατελείωτους πολέμους» της Αμερικής.
Καθώς οι αντάρτες εισέρχονταν στη Δαμασκό, την πρωτεύουσα της Συρίας, το Σαββατοκύριακο, ο κ. Τραμπ έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι η χώρα ήταν «ένα χάος» και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «δεν πρέπει να έχουν καμία σχέση με αυτό».
«Αυτός δεν είναι ο δικός μας αγώνας. Ας το αφήσουμε να εξελιχθεί. Μην αναμιχθείτε», έγραψε ο κ. Τραμπ, με κεφαλαία γράμματα.
Δύσκολο να μείνει θεατής - Οι πρώτες αποφάσεις
Ωστόσο, αναλυτές και πρώην σύμβουλοι δήλωσαν ότι θα είναι δύσκολο για τον κ. Τραμπ να παραμείνει απλός θεατής καθώς η χώρα βρίσκεται σε φάση ανασύστασης μετά την πτώση του προέδρου Άσαντ, ιδίως εν μέσω αυξανόμενων φόβων ότι η Συρία μπορεί να αποτελέσει νέα απειλή για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους.
Ως πρόεδρος, ο κ. Τραμπ θα κληθεί να λάβει σημαντικές αποφάσεις. Μία από αυτές είναι το αν θα έχει διπλωματικές σχέσεις με τη Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, την επαναστατική δύναμη που κατέχει τώρα την εξουσία στη Δαμασκό.
Η δέσμευση για την τρομοκρατία
Ορισμένοι Αμερικανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η οργάνωση έχει επιδείξει ρεαλισμό τον τελευταίο καιρό, κατανοώντας ότι ενώ μπορεί να διατηρεί το χαρακτήρα της συντηρητικής ισλαμιστικής ομάδας εντός συνόρων, δεν μπορεί να κυβερνά τη χώρα ως τρομοκρατική οργάνωση.
Αυτή η προσέγγιση θα απαιτούσε μια πολιτικά δύσκολη ανατροπή, δεδομένου ότι από την μία πλευρά ο κ. Τραμπ μιλάει για την καταπολέμηση των τρομοκρατών και από την άλλη πλευρά κατά την πρώτη του θητεία είχε χαρακτηρίσει επίσημα την ομάδα ως τρομοκρατική οργάνωση το 2018.
Τι θα κάνει με τους αμερικανούς στρατιώτες που βρίσκονται στη Συρία
Ο Τραμπ θα πρέπει επίσης να λάβει απόφαση σχετικά με τη συνεχιζόμενη παρουσία περίπου 900 αμερικανικών στρατευμάτων στην ανατολική Συρία, μια δύναμη που έχει αναπτυχθεί εκεί εδώ και καιρό για να περιορίσει το Ισλαμικό Κράτος. Η τρομοκρατική ομάδα έλεγχε κάποτε μια μεγάλη έκταση εδάφους στην ανατολική Συρία και το βόρειο Ιράκ και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι φοβούνται ότι θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί την πτώση του κ. Άσαντ για να προχωρήσει σε νέα κατάκτηση εδαφών.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης του διακυβέρνησης, ο Τραμπ είχε δεσμευτεί, να αποσύρει τους Αμερικανούς στρατιώτες από τη Συρία, προτού τελικά αλλάξει γνώμη. Ο Τζέιμς Τζέφρι, ο οποίος υπηρέτησε ως απεσταλμένος του κ. Τραμπ για τη Συρία, δήλωσε ότι ο εκλεγμένος πρόεδρος θεώρησε αρχικά ότι η παρουσία του στρατού ήταν λανθασμένη. Άλλαξε γνώμη, είπε ο κ. Jeffrey, αφού οι σύμβουλοι του εξήγησαν προσεκτικά τα οφέλη των στρατευμάτων, μεταξύ άλλων ως έλεγχος της ιρανικής επιρροής.
«Αν λέτε, 'Θα σταματήσουμε να έχουμε οποιαδήποτε σχέση με τη Συρία' - δεν νομίζω ότι αυτή είναι η θέση του», είπε ο κ. Jeffrey. «Ήταν πρόθυμος να έχουμε μια ενεργή πολιτική αν καταλάβαινε τι κάναμε».
Φόβοι αναζωπύρωσης του ISIS
Οι φόβοι για αναζωπύρωση του ISIS θα μπορούσαν επίσης να περιπλέξουν τις όποιες ελπίδες του κ. Τραμπ για απόσυρση των στρατευμάτων. Οι δυνάμεις του κ. Άσαντ, οι οποίες έχουν πλέον καταρρεύσει, παίζουν ρόλο στη συγκράτηση της τρομοκρατικής ομάδας. Και το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε ο κ. Τραμπ είναι μια επιστροφή του ISIS.
Ο ρόλος του Ρούμπιο
Ο κ. Τραμπ θα πιεστεί από αρκετούς άλλους συμβούλους με επιρροή και παγκόσμιους ηγέτες για να βοηθήσει να κατευθύνει τη νέα Συρία προς μια θετική κατεύθυνση.
Η επιλογή του για υπουργός Εξωτερικών, ο γερουσιαστής Μάρκο Ρούμπιο, Ρεπουμπλικανός από τη Φλόριντα, έχει υποστηρίξει έναν ενεργό αμερικανικό ρόλο στη Συρία. Ως υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές το 2015, ζήτησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους να επιβάλουν ζώνες απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη χώρα για την προστασία των αμάχων από τα αντίποινα του κ. Άσαντ.
Ο κ. Ρούμπιο επέκρινε επίσης την απόφαση του κ. Τραμπ το 2019 να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα που σταθμεύουν κατά μήκος των συνόρων Τουρκίας-Συρίας, επιτρέποντας ουσιαστικά μια τουρκική στρατιωτική επίθεση κατά των Κούρδων μαχητών που υπήρξαν ζωτικοί σύμμαχοι στον αγώνα των ΗΠΑ κατά του ISIS. Η Τουρκία βλέπει αυτούς τους Κούρδους ως τρομοκράτες που επιδιώκουν να χαράξουν ένα ανεξάρτητο κράτος στο τουρκικό έδαφος. Ο κ. Ρούμπιο χαρακτήρισε την απόφαση «σοβαρό λάθος».
Οι μαχητές της συριακής αντιπολίτευσης γιορτάζουν μετά την κατάρρευση της συριακής κυβέρνησης στη Δαμασκό της Συρίας
AP Photo/Omar Sanadiki, File
Ποιοι θα ζητήσουν την παρέμβαση των ΗΠΑ στην περιοχή
Αρκετοί σύμμαχοι των ΗΠΑ -συμπεριλαμβανομένων του Ισραήλ, της Τουρκίας, της Ιορδανίας και της Σαουδικής Αραβίας- είναι επίσης πιθανό να απευθύνουν έκκληση στον κ. Τραμπ να εμπλακεί στη Συρία. Το Ισραήλ θα θελήσει τη βοήθεια των ΗΠΑ για να διασφαλίσει ότι το Ιράν, σύμμαχος του κ. Άσαντ που διακινούσε λαθραία όπλα μέσω της Συρίας στην πολιτοφυλακή Χεζμπολάχ στον Λίβανο, δεν θα μπορέσει να συνεχίσει να χρησιμοποιεί τη χώρα ως οδό εφοδιασμού.
Η Τουρκία μπορεί να πιέσει τον κ. Τραμπ να ασχοληθεί με την Hayat Tahrir al-Sham, την οποία υποστηρίζει εδώ και χρόνια. Ταυτόχρονα, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μπορεί να πιέσει και πάλι τον κ. Τραμπ να δώσει το πράσινο φως για επιθέσεις κατά των Κούρδων μαχητών.
Οι γείτονες της Συρίας και οι ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες είδαν μια αποσταθεροποιητική εισροή προσφύγων κατά τη διάρκεια της κορύφωσης του εμφυλίου πολέμου της Συρίας πριν από περίπου μια δεκαετία, θα ζητήσουν επίσης την βοήθεια των ΗΠΑ προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν θα δημιουργηθούν νέα κύματα μεταναστών.