Η ανέγερση του Μνημείου Αγνώστου Στρατιώτη (Μ.Α.Σ.), λίγα χρόνια μετά το πέρας της Μικρασιατικής Καταστροφής, αποσκοπούσε αφενός στην ενίσχυση της εθνικής σημασίας που σηματοδοτεί ο θάνατος για την υπεράσπιση της πατρίδος όσο και στην ανάδειξη της ιστορικής συνέχειας του νέου ελληνικού κράτους με το αρχαιοελληνικό κλασικό παρελθόν.
Η χωροθέτησή του στην πλατεία Συντάγματος ή «Πλατεία των Παλαιών Ανακτόρων», όπως λεγόταν τότε, επιλέχθηκε στις αρχές του 1926, αλλά η κατασκευή του Μ.Α.Σ. εγκρίθηκε το 1928 από το τότε υπουργικό συμβούλιο με την ανάθεση του έργου στον αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Λαζαρίδη. Τα αποκαλυπτήρια του Μ.Α.Σ. έγινανστις 25 Μαρτίου 1932.
Συμφώνως με τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού του ΓΕΣ (ΓΕΣ/ΔΙΣ) «Το σχέδιο του Μνημείου συνιστά κορυφαίο πολιτισμικό υπόδειγμα του μοντέρνου κλασικισμού. Είναι κατασκευασμένο από λαξευμένους πωρόλιθους, έχει ανάλημμα σχήματος «Π», με δύο πλευρικές κλίμακες. Στο κέντρο του ημικυκλίου αναπαρίσταται ένας κενός τάφος - σαρκοφάγος, όπου κείτεται ένας πολεμιστής, ο οποίος κρατάει κυκλική ασπίδα και φοράει στο κεφάλι αρχαίο κράνος. Το σώμα του αποδίδεται από τον καλλιτέχνη με τέτοιο τρόπο, ώστε να δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι είναι ζωντανό και έτοιμο να σηκωθεί για να συνεχίσει τη μάχη με τον εχθρό. Εκατέρωθεν του Μνημείου έχουν γραφτεί δύο φράσεις από τον Επιτάφιο του Αθηναίου ιστορικού της Αρχαίας Ελλάδας, Θουκυδίδη. Δεξιά, «ΑΝΔΡΩΝ ΕΠΙΦΑΝΩΝ ΠΑΣΑ ΓΗ ΤΑΦΟΣ» και αριστερά «ΜΙΑ ΚΛΙΝΗ ΚΕΝΗ ΦΕΡΕΤΑΙ ΕΣΤΡΩΜΕΝΗ ΤΩΝ ΑΦΑΝΩΝ»», όπως σημειώνεται χαρακτηριστικώς.
Στους πελεκητούς πωρόλιθους του τοίχου είναι χαραγμένα ονόματα τόπων των ενδοξότερων και πολύνεκρων μαχών από τους Βαλκανικούς Πολέμους, τον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο, την Εκστρατεία στη Μεσημβρινή Ρωσία, τη Μικρασιατική Εκστρατεία και το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το 2014, προς τιμή των ηρώων του Πολεμικού και Εμπορικού Ναυτικού χαράχτηκαν τα τοπωνύμια: «ΑΙΓΙΑΟ – ΙΟΝΙΟ – ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ – ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΣ».
Από την πρώτη ημέρα των εγκαινίων του Μνημείου και την ουσιαστική λειτουργία του στις αρχές Απριλίου 1932 μέχρι και σήμερα, το Μνημείο φυλάσσεται σε 24ωρη βάση, 365 μέρες το χρόνο, ανεξαρτήτως των καιρικών συνθηκών, από άνδρες της «Βασιλικής Φρουράς» νυν «Προεδρικής Φρουράς», με τους Εύζωνες που έχουν γίνει ένα από τα χαρακτηριστικά σημεία της ελληνικής πρωτεύουσας με διεθνή απήχηση σε όλο τον κόσμο, ως ένα από τα πιο σημαντικά τουριστικά θεάματα της χώρας!