«Θέλω και εγώ να εγκαταστήσω την εταιρία μου στη Βουλγαρία». Κάθε μέρα όλο και μεγαλύτερη μερίδα Ελλήνων επιχειρηματιών εκφράζουν την επιθυμία τους να μεταφέρουν τις επιχειρήσεις τους σε γειτονικά Κράτη, μέλη της ευρωπαϊκής ένωσης, όπως η Κύπρος και η Βουλγαρία. Είναι απόλυτα βέβαιο ότι έχει αναπτυχτεί μια, πρωτοφανής για τα παγκόσμια δεδομένα, τάση φυγής των Ελλήνων επιχειρηματιών από την χώρα μας. Είναι επίσης βέβαιο ότι η Ελλάδα αποτελεί, ίσως, τον ποιο αφιλόξενο τόπο για επενδύσεις και σίγουρα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σαν χώρα που μπορεί να προσελκύσει ξένους επενδυτές.
Πάμε να δούμε όμως ποια είναι η αλήθεια με πραγματικούς αριθμούς.
Ας υποθέσουμε ότι Ελληνική ατομική επιχείρηση προσπαθεί από το 2010 να εδραιωθεί στην ελληνική αγορά. Από το 2010 έως το 2015, για 5 ολόκληρα χρόνια επενδύει σε ανθρώπινο δυναμικό, σε μηχανολογικό εξοπλισμό κτλ. Με αποτέλεσμα να έχει μηδενικά κέρδη. Το 2016 λοιπόν έφτασε η στιγμή που οι κόποι και οι θυσίες μιας πενταετίας θα αποδώσουν κέρδη! Η επιχείρηση το έτος 2016 κατάφερε κέρδη 100.000,00 ευρώ...! Ο επιχειρηματίας φυσικά είναι περιχαρής και ικανοποιημένος που οι κόποι του επιτέλους αποδίδουν...! Όλα ακούγονται υπέροχα, μέχρι την στιγμή που ο λογιστής της επιχείρησης ξεκινά να υπολογίζει τους φόρους.... Και κάπου εδώ προσγειωνόμαστε στην ελληνική πραγματικότητα!
Υπολογίζοντας τους φόρους έχουμε για τα πρώτα 20.000,00 ευρώ φόρο 22%, δηλαδή 4.400,00 ευρώ φόρο, τα υπόλοιπα 10.000,00 ευρώ έχουν φόρο 29% δηλαδή 2.900,00 ευρώ, τα υπόλοιπα 10.000,00 ευρώ έχουν φόρο 37% δηλαδή 3.700,00 ευρώ, και τα υπόλοιπα 60.000,00 έχουν φόρο 45% δηλαδή 27.000,00 ευρώ. Το σύνολο του φόρου φτάνει το ποσό των 38.000,00 ευρώ! Σε αυτό το ποσό θα πρέπει να πληρώσουμε και προκαταβολή φόρο άλλα 38.000,00 ευρώ. Συνολικά φτάνουμε στα 76.000,00 ευρώ! Και δεν σταματάμε εδώ... θα πρέπει να πληρώσουμε και φόρο ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για το εισόδημα των 100.000,00 ευρώ. Το σύνολο του φόρου εισφοράς αλληλεγγύης είναι 6.351,00 ευρώ.
Τελικά ο επιχειρηματίας θα κληθεί να πληρώσει συνολικά φόρο ύψους 82.351,00 ευρώ (δηλαδή το 83% περίπου των κερδών) ...και κάπου εκεί το χαμόγελο παγώνει... και ξεκινούν οι σκέψεις για μεταφορά της εταιρείας στην Βουλγαρία... Φαντάζομαι όλοι συμφωνούν ότι οι σκέψεις για μεταφορά στην Βουλγαρία είναι απόλυτα δικαιολογημένες.
Πάμε όμως να δούμε εάν οι σκέψεις αυτές μπορούν να υλοποιηθούν, και αφού τελικά καταφέρουμε να μεταφερθούμε στην γειτονική Βουλγαρία, να δούμε με ποιο τρόπο θα καταφέρουμε να είμαστε και νόμιμα εγκατεστημένοι εκεί.
Για να εγκατασταθεί μια εταιρεία στην Βουλγαρία ή σε οποιοδήποτε άλλο κράτος και η εγκατάσταση αυτή να είναι νόμιμη θα πρέπει να συντρέχουν κάποιες προϋποθέσεις που θα προσπαθήσουμε στο άρθρο αυτό να αναπτύξουμε όσο ποιο απλά και κατανοητά γίνεται.
1. Η εταιρεία θα πρέπει να έχει πραγματική έδρα στην Βουλγαρία. Θα πρέπει δηλαδή να ενοικιάσει τα γραφεία της και τις αποθήκες της στην Βουλγαρία και εκεί να εγκατασταθεί, και όχι να χρησιμοποιήσει για έδρα της το γραφείο κάποιου νομικού ή φορολογικού σύμβουλου. (Συνηθίζεται πολλές εταιρείες, οι οποίες δεν έχουν πραγματική δραστηριότητα στην Βουλγαρία, και έχουν μεταφερθεί εκεί εικονικά, να χρησιμοποιούν για έδρα τους την έδρα του φορολογικού η νομικού συμβούλου τους)
2. Πρέπει να προσλάβει το προσωπικό της στην Βουλγαρία, και το προσωπικό να βρίσκεται και να εργάζεται εκεί.
3. Πρέπει να χρησιμοποιεί σταθερά τηλέφωνα στην Βουλγαρία, τα οποία δεν θα τα απαντά με εκτροπή κλήσης από την Ελλάδα.
4. Το WEBSITE της εταιρείας θα πρέπει να έχει βουλγάρικη κατάληξη, δηλαδή www.etaireia.bg και όχι www.etaireia.gr
5. Τα e-mail της εταιρείας πρέπει να απαντώνται από την Βουλγαρία, με Βουλγάρικη IP και όχι από το γραφείο μας στην Ελλάδα.
6. Θα πρέπει ο επιχειρηματίας να μπορεί να αποδείξει ότι η εταιρεία πραγματικά δραστηριοποιείται στην Βουλγαρία και ότι το κέντρο των αποφάσεων είναι η Βουλγαρία και όχι η Ελλάδα.
7. Θα πρέπει επίσης να μπορεί να στοιχειοθετηθεί ότι η εταιρεία δεν έχει μεταφερθεί στην Βουλγαρία με μοναδικό σκοπό την αποφυγή του φόρου στην Ελλάδα.
Θα πρέπει επίσης εδώ να αναφέρουμε ότι τεχνικά είναι εφικτή η ίδρυση υποκαταστήματος σε όποιο κράτος επιθυμεί ο επιχειρηματίας να αναπτύξει την δραστηριότητά του. Είναι όμως ξεκάθαρο ότι οποιαδήποτε επιχείρηση εκτός Ελλάδας κάνει έναρξη υποκαταστήματος στην Ελλάδα, τότε όλα τα έσοδα του υποκαταστήματος φορολογούνται στην Ελλάδα με τους Ελληνικούς φορολογικούς συντελεστές.
Συνοψίζοντας από τα παραπάνω γίνεται ξεκάθαρο πως μια επιχείρηση μπορεί να μεταφερθεί με ασφάλεια σε άλλο κράτος ΜΟΝΟ εάν αυτό αποτελεί πραγματικό γεγονός.
Οπουδήποτε εταιρεία έχει μεταφερθεί σε άλλο κράτος εικονικά, όταν και εάν εντοπιστεί από το ελληνικό κράτος θα της επιβληθούν δυσβάσταχτα πρόστιμα και οι συναλλαγές της θα θεωρηθούν εικονικές.
Θα πρέπει να δοθεί πολύ μεγάλη προσοχή κατά την λήψη μιας τόσο σοβαρής απόφασης. Δυστυχώς έχει αναπτυχθεί μια τεράστια ''βιομηχανία'' από εταιρείες οι οποίες υπόσχονται στους επιχειρηματίες ότι θα τους ανοίξουν εταιρεία στην Βουλγαρία και έτσι θα αποφύγουν τους φόρους στην Ελλάδα. Η παραπληροφόρηση οργιάζει. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή... εκτός από το τυράκι υπάρχει και η φάκα...
Εάν τα πράγματα ήταν τόσο απλά τότε όλες οι εταιρείες θα ήταν στην Βουλγαρία και όλα τα αυτοκίνητα θα κυκλοφορούσαν με Βουλγάρικες πινακίδες...
Σπύρος Σταυρούλιας οικονομολόγος κάτοχος IFRS DIPLOMA