“Θα ήταν καλύτερο για τον επικεφαλής της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας να παραιτηθεί παρά να προσφέρει υποστήριξη για τη «σκληρή εισβολή» στην Ουκρανία”, ανέφερε μεταξύ άλλων ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος σε συνέντευξή του στο The Pillar
«Αυτό που είναι ακόμα πιο οδυνηρό για εμάς είναι το γεγονός ότι το Πατριαρχείο της Μόσχας έχει σκύψει στο επίπεδο να υποτάσσεται στις πολιτικές φιλοδοξίες της Ρωσικής Ομοσπονδίας, υποστηρίζοντας και φαινομενικά ευλογώντας αυτή τη σκληρή εισβολή και την αδικαιολόγητη αιματοχυσία.Έχουμε επανειλημμένα καταδικάσει την επιθετικότητα και τη βία, όπως θερμά και αδελφικά απευθύναμε έκκληση στον Πατριάρχη Μόσχας να χωρίσει τον εαυτό του από τα πολιτικά εγκλήματα, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να παραιτηθεί από τον θρόνο του»,τόνισε .
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο ηγέτης της δεύτερης μεγαλύτερης χριστιανικής κοινωνίας στον κόσμο, κατήγγειλε την πλήρη ρωσική εισβολή αφού ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου και επισκέφθηκε Ουκρανούς πρόσφυγες στην Πολωνία τον Μάρτιο.
Στο παρελθόν είχε ζητήσει να παραιτηθεί ο Πατριάρχης Κύριλλος ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόφαση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να εντείνει τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος χρονολογείται από το 2014.
Σε συνέντευξή του τον Μάιο , ο Οικουμενικός Πατριάρχης είπε ότι, παρά τις πρόσφατες διαφορές μεταξύ Μόσχας και Κωνσταντινούπολης, «θα περίμενε ακόμη από τον αδελφό μας, τον Μακαριώτατο [Πατριάρχη] Κύριλλο, κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης και ιστορικής στιγμής, να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, να θυσιαστεί τον θρόνο του, αν χρειαστεί, και να πει στον Πούτιν, «κ. Πρόεδρε, δεν μπορώ να συμφωνήσω μαζί σου. Παραιτούμαι, φεύγω».
Αναφερόμενος στην απόφαση της Μόσχας να διακόψει τους δεσμούς με το Οικουμενικό Πατριαρχείο μετά την έκδοση διατάγματος το 2019 για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας εξήγησε γιατί δεν αντέδρασε:
Είναι αδιανόητο να απαντήσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, «γιατί είναι αδιανόητο η Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης να κόψει τους ιστορικούς πνευματικούς δεσμούς της με τον ευσεβή ρωσικό λαό».
«Με αυτό το πνεύμα», είπε, «ελπίζουμε ότι κάποια μέρα το Πατριαρχείο Μόσχας θα αναγνωρίσει επίσης ότι η ενότητα δεν επιβάλλεται με κυριαρχία, αλλά αγκαλιάζεται μόνο στην ελευθερία».
Για τις σχέσεις με τους καθολικούς δήλωσε οτι συμμερίζεται την ελπίδα του Πάπα Φραγκίσκου ότι οι Καθολικοί και οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί θα επιτύχουν μια μέρα την πλήρη κοινωνία.
«Αν δεν μοιραζόμαστε ελπίδα και λαχτάρα για πλήρη κοινωνία, τότε δεν μπορούμε πραγματικά να πούμε ότι είμαστε μαθητές του Χριστού. Η ένωση και η κοινωνία είναι εντολή του ίδιου του Κυρίου, ο οποίος – τη νύχτα που προδόθηκε – προσευχήθηκε με δάκρυα ώστε οι μαθητές του να είναι ένα (Ιωάννης 17:21).
Ο διάλογος και η συμφιλίωση δεν είναι προαιρετικές για εμάς. είναι οδηγίες και εντολές. Περιττό να πούμε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν εμπόδια, τόσο εκκλησιαστικά όσο και θεολογικά».