Η Φινλανδία και η Σουηδία κατέθεσαν σήμερα επισήμως αίτημα για την προσχώρησή τους στο ΝΑΤΟ, ξεκινώντας τη διαδικασία για την ένταξή τους στη Συμμαχία, η οποία εκτιμάται ότι θα διαρκέσει λίγες εβδομάδες.
"Πρόκειται για μια ιστορική στιγμή σε μια κρίσιμη περίοδο για την ασφάλειά μας", δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ ο οποίος δέχθηκε τα αιτήματα που του παρουσίασαν οι πρεσβευτές της Φινλανδίας και της Σουηδίας.
"Ελπίζουμε να ολοκληρώσουμε γρήγορα" τη διαδικασία, πρόσθεσε.
Ήδη έχουν ξεκινήσει διαβουλεύσεις μεταξύ των χωρών μελών του ΝΑΤΟ προκειμένου να αρθούν οι αντιρρήσεις της Τουρκίας.
Γενική εκτίμηση είναι ότι η Τουρκία δεν θα εμποδίσει, τελικά, τη νέα διεύρυνση του ΝΑΤΟ.
Την πλήρη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις αιτήσεις ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ έχουν οι δύο σκανδιναβικές χώρες, σύμφωνα με τον Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος τόνισε ότι θα συμβάλει και στην ενότητα της Ε.Ε. Οι δύο χώρες δήλωσαν ότι πρέπει η επικύρωση της αίτησής τους από τις ΗΠΑ να γίνει το ταχύτερο δυνατό και ότι μπορούν να συζητήσουν με την Άγκυρα τις όποιες αντιρρήσεις της.
Στην κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσαν η πρωθυπουργός της Σουηδίας, Μαγκνταλένα Άντερσον και ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Σαούλι Νιινίστο, ο δεύτερος επισήμανε ότι «αν ακολουθηθεί μια γρήγορη διαδικασία εκεί, βοηθά την όλη διαδικασία και το χρονοδιάγραμμα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό σε αυτό το πλαίσιο».
Επί αμερικανικού εδάφους είναι πιθανό να κριθεί το παζάρι που ξεκίνησε ο Ταγίπ Ερντογάν με τη Δύση, όταν έριξε στο τραπέζι την απειλή τουρκικού βέτο στη δρομολογημένη ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι οι δύο σκανδιναβικές χώρες λειτουργούν ως «ξενώνες τρομοκρατών». Ο Ταγίπ Ερντογάν κλιμάκωσε την πίεση προς τις δύο χώρες το βράδυ της Δευτέρας, όταν τις κάλεσε «να μην μπουν στον κόπο» να στείλουν αντιπροσωπείες στην Αγκυρα προς αναζήτηση κοινού τόπου.
Το θέμα αναμένεται να κυριαρχήσει στη συνάντηση που θα έχει σήμερα Τετάρτη, στη Νέα Υόρκη, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου με τον Αμερικανό ομόλογό του Αντονι Μπλίνκεν, ενώ αύριο Πέμπτη ο Τζο Μπάιντεν θα συναντηθεί στην Ουάσιγκτον με τον Φινλανδό πρόεδρο Σάουλι Νιινίστο και τη Σουηδή πρωθυπουργό Μαγκνταλένα Αντερσον.
Η Μαγκνταλένα Άντερσον επισήμανε ότι η Στοκχόλμη είναι έτοιμη να συζητήσει με την Τουρκία για την αίτησή της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να επιδιώξει να επιλύσει όποια ζητήματα έχει η Άγκυρα αναφορικά με το αίτημά της αυτό.
«Αναζητούμε επαφή με την Τουρκία και είμαστε έτοιμοι να ταξιδέψουμε στην Τουρκία για να συζητήσουμε και να δώσουμε απαντήσεις σε τυχόν ερωτήματα που θα υπάρχουν», είπε. Η τουρκική κυβέρνηση έχει θέσει ζήτημα τρομοκρατίας, υποστηρίζοντας ότι κυρίως η Σουηδία «φιλοξενεί» πυρήνες του PKK. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν λέει ότι δεν πρέπει να επιτραπεί στις δύο χώρες να εισέλθουν επειδή είναι πολύ χαλαρές στην αντιμετώπιση Κούρδων μαχητών, ενώ το PKK περιλαμβάνεται στη μαύρη λίστα των «27» Ε.Ε. κατά της τρομοκρατίας.
Χθες, ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε ότι βρίσκει βάσιμες ορισμένες από τις ενστάσεις και τα αιτήματα της Αγκυρας. «Η Τουρκία είναι πολύτιμος σύμμαχος και οι όποιες ανησυχίες της για την ασφάλεια πρέπει να απαντηθούν», δήλωσε μέσω Twitter έπειτα από τηλεφωνική συνομιλία του με τον Τσαβούσογλου.
Από την πλευρά του, ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς εμφανίστηκε αισιόδοξος εκτιμώντας ότι η Τουρκία θα υποστηρίξει, τελικά, την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Ταυτόσημες ήταν οι τοποθετήσεις της Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ και της υπουργού Αμυνας Κριστίνε Λάμπρεχτ, οι οποίες επίσης τόνισαν την ανάγκη να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι ανησυχίες της Αγκυρας, χωρίς να διευκρινίσουν αν αυτό θα σημάνει και υποχωρήσεις από γερμανικής πλευράς.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Ασελμπορν έκανε λόγο για «νοοτροπία παζαριού» και προσέθεσε: «Αμφιβάλλω ότι το θέμα για τον Τούρκο πρόεδρο έχει να κάνει πράγματι με τη Φινλανδία και τη Σουηδία και τις κουρδικές εξτρεμιστικές ομάδες. Αντιθέτως, ο Ερντογάν προσπαθεί να ανεβάσει την τιμή, ελπίζοντας σε παραχωρήσεις σε ό,τι αφορά την πώληση οπλικών συστημάτων».
Ζαχάροβα: «Μας λύνετε τα χέρια»
Στο μεταξύ, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο Solovyov Live, υποστήριξε ότι η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, κατόπιν πίεσης των ΗΠΑ, «λύνει τα χέρια της Ρωσίας».
Υποστήριξε ότι την απόφαση για την ένταξη την πήραν οι πολιτικές εξουσίες και όχι οι λαοί των δύο χωρών. «Σήμερα, κάτω από την πίεση της Ουάσινγκτον, η Φινλανδία και η Σουηδία, που για δεκαετίες κρατούσαν στάση ουδετερότητας στα διεθνή θέματα και δεν συμμετείχαν σε κανένα στρατιωτικό μπλοκ, αναγκάζονται να ενταχθούν στην Βορειοατλαντική συμμαχία και να αλλάξουν την στρατηγική κατεύθυνση της πολιτικής τους», είπε και πρόσθεσε ότι αυτή η απόφαση «μας λύνει τα χέρια» και η Δύση «πρέπει να το έχει υπ' όψιν της».