Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έχει αναπτύξει ισχυρές οικονομικές και πολιτικές σχέσεις τόσο με τη Μόσχα όσο και με το Κίεβο τα τελευταία χρόνια, γεγονός που δυσκολεύει την Τουρκία να κρατήσει τις ισορροπίες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η Άγκυρα δεν έχει την πολυτέλεια να διακόψει τις οικονομικές της σχέσεις με τη Ρωσία λόγω των εσόδων που λαμβάνει από τον τουρισμό, το φυσικό αέριο, το εμπόριο σιτηρών και άλλων γεωργικών προϊόντων, αλλά και έργων πυρηνικής ενέργειας που ήδη έχουν ξεκινήσει.
Η Τουρκία λοιπόν γνωρίζει ότι πρέπει κινηθεί προσεκτικά προκειμένου να μην ραγίσει η «αμήχανη» συμμαχία της με την Ρωσία.
Ο τουρισμός
Ένας σημαντικός παράγοντας για τον Ερντογάν - αναφέρει ο αρθρογράφος- είναι ότι ο αυξανόμενος τουρισμός, οι εμπορικοί και αμυντικοί δεσμοί με την Ουκρανία. Ο Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε τα προηγούμενα 24ωρα ότι υποστηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και είναι «ειλικρινά λυπημένος» για την εισβολή της Ρωσίας.
Η Ουκρανία ζήτησε από την Τουρκία, που είναι μέλος του ΝΑΤΟ, να κλείσει τον Βόσπορο και τα Δαρδανέλια για τα ρωσικά πλοία. Σύμφωνα με τη Σύμβαση του 1936, η Άγκυρα έχει τον έλεγχο των στενών και μπορεί να περιορίσει τη διέλευση πολεμικών πλοίων σε καιρό πολέμου ή εάν απειληθεί, αλλά λέει επίσης ότι οι εξουσίες της περιορίζονται από μια ρήτρα που επιτρέπει στα σκάφη να επιστρέψουν στις βάσεις τους.
Ο τουρισμός είναι μια σημαντική πηγή χρημάτων για την τουρκική οικονομία. Μαζί με τα οικονομικά δεινά που έχει υποστεί από την πτώση της λίρας, η Τουρκία έχει δώσει μεγαλύτερη σημασία αυτού του εισοδήματος.
Επτά εκατομμύρια Ρώσοι επισκέφθηκαν την Τουρκία το 2019, ο μεγαλύτερος αριθμός από οποιαδήποτε χώρα. Η πανδημία του COVID-19 έπληξε σκληρά τα έσοδα από τον τουρισμό, αλλά ο αριθμός των Ρώσων επισκεπτών αυξήθηκε στα 4,7 εκατομμύρια πέρυσι.
Η Ουκρανία έχει γίνει επίσης σημαντική πηγή τουριστών, με περίπου 2,1 εκατομμύρια Ουκρανούς να επισκέπτονται την Τουρκία πέρυσι.
Η άμυνα
Η Τουρκία αγόρασε μια παρτίδα ρωσικών πυραύλων S-400 το 2019 και έχει προτείνει να αγοράσει περισσότερους, παρά την κίνηση της Ουάσιγκτον να ακυρώσει την πώληση των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-35 και να επιβάλει κυρώσεις στις αμυντικές βιομηχανίες της Τουρκίας.
Ο Ερντογάν είπε τον Σεπτέμβριο, ότι η Τουρκία εξετάζει περισσότερα κοινά βήματα στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας με τη Ρωσία, μεταξύ άλλων για μαχητικά αεροσκάφη, ακόμα και υποβρύχια.
Η Τουρκία έχει επίσης πουλήσει προηγμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην Ουκρανία και συμφώνησε σε συμφωνία για τη συμπαραγωγή κι άλλων, εξοργίζοντας τη Μόσχα.
Η ενέργεια
Το ρωσικό φυσικό αέριο αντιπροσώπευε το 45% των αγορών φυσικού αερίου της Τουρκίας που εξαρτώνται πέρυσι από τις εισαγωγές, το οποίο έφτασε σε επίπεδο ρεκόρ ως αποτέλεσμα της ξηρασίας και της σχετικής αύξησης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που βασίζεται στο φυσικό αέριο. Η Τουρκία εισάγει επίσης αργό πετρέλαιο από τη Ρωσία, με ετήσια ποσά που κυμαίνονται περιπου στο 10% των εισαγωγών αργού πετρελαίου της.
Τα σιτηρά
Η Τουρκία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ουκρανία και την Τουρκία για τα σιτηρά, αν και το υπουργείο Γεωργίας είπε ότι δεν αναμένει ελλείψεις ανεφοδιασμού λόγω της εισβολής. Η Ρωσία αντιπροσώπευε το 56% των τουρκικών εισαγωγών σιτηρών το 2021 με 2,24 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ οι εισαγωγές από την Ουκρανία ανήλθαν σε 861 εκατομμύρια δολάρια.
Τα πυρηνικά
Ο ρωσικός πυρηνικός όμιλος Rosatom κατασκευάζει πυρηνικό εργοστάσιο στο Akkuyu στη νότια Τουρκία. Ο Ερντογάν πρότεινε στη Ρωσία να συνεργαστεί για την κατασκευή δύο ακόμη εργοστασίων.
Οι αγώνες
Οι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί περιπλέκουν τις σχέσεις. Η Τουρκία έχει αναπτύξει στρατεύματα στη βόρεια Συρία για να απωθήσει τις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις που υποστηρίζονται από τη Ρωσία. Τουρκία και Ρωσία υποστήριξαν αντίπαλες πλευρές στους πολέμους στη Λιβύη και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Στη Συρία, η Τουρκία υποστηρίζει μαχητές που κάποτε έμοιαζαν κοντά στην ανατροπή του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, μέχρι που η ρωσική επέμβαση στήριξε τον Σύρo ηγέτη και βοήθησε να οδηγηθούν οι αντάρτες πίσω σε ένα μικρό θύλακα της βορειοδυτικής Συρίας στα τουρκικά σύνορα.
ΠΗΓΗ: Reuters