Συγκλονιστικές αποκαλύψεις. Η NASA επιβεβαίωσε ότι κάτω από το κέλυφος πάγου που καλύπτει τον δορυφόρο του Δία, Ευρώπη κρύβεται ένας απέραντος, πιθανώς φιλόξενος για την ζωή ωκεανός. Σύμφωνα με τους επιστήμονες η Ευρώπη, που είναι ένα από τα μεγάλα φεγγάρια του Δία, είναι από το πιο πολλά υποσχόμενα μέρη στο Ηλιακό Σύστημα για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής.
Στην πολυαναμενόμενη συνέντευξη Τύπου των ειδικών της NASA υπήρξαν σημαντικές αποκαλύψεις για την σύσταση της ατμόσφαιρας και του εδάφους του δορυφόρου. Οι ερευνητές βασιζόμενοι στις μελέτες που έχουν γίνει, όπως και τη μικροβιακή μορφή, τους υπόγειους υγρούς αλμυρούς ωκεανούς της, που πιστεύεται ότι βρίσκονται κάτω από βουνά πάγων στην "Ευρώπη" το δορυφόρο του Δια, έδωσαν στη δημοσιότητα σημαντικά στοιχεία για την πιθανότητα ύπαρξης ζωή στους ωκεανούς του εξωπλανήτη.
Όπως είπαν η "Ευρώπη" είναι η πιο πιθανή περιοχή του ηλιακού μας συστήματος για την ύπαρξη εξωγήινης ζωής.
Κατά τη διάρκεια των ερευνών προέκυψε πως υπήρξαν "απροσδόκητες ενδείξεις δραστηριότητας που φαίνεται να σχετίζονται με την ύπαρξη ενός ωκεανού στο υπέδαφος", ένας ωκεανός που μπορεί να έχει την ίδια χημική σύσταση με τον γήινο.
Η Ευρώπη, σχεδόν σφαιρικό σώμα, έχει διάμετρο 3.122 χιλιόμετρα, δηλαδή κατά 10% μικρότερη από τη διάμετρο της Σελήνης. Στην επιφάνεια του πλανήτη δεν έχει σταλεί ποτέ κάποιο ρομποτικό όχημα εξερεύνησης, οι μόνες εικόνες που έχουν στα χέρια τους οι επιστήμονες της NASA προέρχονται από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble.
Η επιβεβαίωση της ανακάλυψης ανοίγει το δρόμο για μια αποστολή που σκοπεύει να εκτοξεύσει η NASA τη δεκαετία του 2020. Δεδομένου όμως ότι ο Δίας λούζει την Ευρώπη με ακραία επίπεδα ακτινοβολίας, το σκάφος δεν θα μπορέσει καν να τεθεί σε τροχιά, αλλά απλώς θα περάσει από την Ευρώπη και άλλους δορυφόρους στο σύστημα του Δία.
Η ανακάλυψη μικροοργανισμών στο απώτερο μέλλον θα απαιτούσε έναν πραγματικό τεχνικό άθλο, αφού η αποστολή θα έπρεπε να επιβιώσει στην επιφάνεια του φεγγαριού, να διαπεράσει δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιόμετρα πάγου και να συλλέξει μετρήσεις στα σκοτεινά νερά.
Σε γενικές γραμμές, οι αστροβιολόγοι πιστεύουν ότι η εμφάνιση ζωής απαιτεί τρία βασικά συστατικά, τα οποία η Ευρώπη δείχνει να προσφέρει σε αφθονία, παρόλο που είναι λίγο μικρότερη από τη Σελήνη.
Το πρώτο συστατικό είναι βέβαια το υγρό νερό, του οποίου η παρουσία δείχνει να επιβεβαιώθηκε. Το δεύτερο είναι τα χημικά συστατικά της ζωής, μόρια που μπορούν να προκύψουν από αυθόρμητες χημικές αντιδράσεις και να κυκλοφορούν στον ωκεανό.
Το τρίτο βασικό συστατικό είναι η ενέργεια. Στη Γη, το μεγαλύτερο μέρος των ζωντανών οργανισμών βασίζονται άμεσα ή έμμεσα στο ηλιακό φως, το οποίο τροφοδοτεί τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης στη βάση της τροφικής αλυσίδας.
Ο ωκεανός της Ευρώπης παραμένει στο σκοτάδι για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει διαθέσιμη ενέργεια: ο λόγος για τον οποίο το νερό μπορεί να παραμένει σε υγρή κατάσταση είναι οι παλιρροϊκές δυνάμεις που ασκεί το πανίσχυρο βαρυτικό πεδίο του Δία. Η βαρυτική έλξη περιοδικά τεντώνει και συμπιέζει το δορυφόρο, κάτι που απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες θερμότητας λόγω τριβής.
Η ενέργεια αυτή θα μπορούσε θεωρητικά να τροφοδοτεί ολόκληρα οικοσυστήματα στο απόλυτο σκοτάδι, όπως συμβαίνει με τα οικοσυστήματα που αναπτύσσονται σε υδροθερμικά φρεάτια των γήινων ωκεανών.
Οργανισμοί που δεν εξαρτώνται από τον ήλιο επιβιώνουν εδώ και εκατομμύρια χρόνια και σε λίμνες υγρού νερού που κρύβονται κάτω από το κάλυμμα πάγου της Ανταρκτικής, όπως η περίφημη λίμνη Βοστόκ. Ρώσοι ερευνητές άνοιξαν γεώτρηση μέχρι τη λίμνη Βοστόκ το 2012, και τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να δώσουν μια εικόνα για τα μικρόβια που ίσως ζουν στην Ευρώπη.
Ακόμα όμως κι αν η Ευρώπη αποδειχθεί απόλυτα στείρα, η αναζήτηση εξωγήινων μικροβίων μπορεί να στραφεί αλλού: Πίδακες υδρατμών που κατά πάσα πιθανότητα πηγάζουν από έναν υπόγειο ωκεανό έχουν παρατηρηθεί και στον Εγκέλαδο, δορυφόρο του Κρόνου που επίσης καλύπτεται από πάγο.
Το Hubble έχει επίσης εντοπίσει ενδείξεις ενός υπόγειου ωκεανού στον Γανυμήδη, έναν άλλο μεγάλο δορυφόρο του Δία.
Αν ο ωκεανός αυτός υπάρχει, περιέχει περισσότερο αλμυρό νερό από ό,τι όλοι μαζί οι ωκεανοί της Γης.