Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο αρχίζουν την επόμενη εβδομάδα σε μια εποχή που η πανδημία Covid-19 συνεχίζει να απειλεί...
Ωστόσο, το επερχόμενο κορυφαίο αθλητικό γεγονός του πλανήτη δεν θα είναι το πρώτο που θα διεξαχθεί υπό τη σκιά ενός θανατηφόρου ιού.
Πάνω από έναν αιώνα πριν, 2.626 αθλητές από 29 έθνη ταξίδεψαν στην Αμβέρσα του Βελγίου τον Αύγουστο του 1920, για να αγωνιστούν στους Ολυμπιακούς Αγώνες, μόλις λίγους μήνες μετά το ξέσπασμα της Ισπανικής Γρίπης.
Από τον Φεβρουάριο του 1918 έως τον Απρίλιο του 1920, πάνω από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού μολύνθηκε από την ισπανική γρίπη και 20 έως 50 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Πρόκειται για μία πανδημία πιο φονική από την τρέχουσα, η οποία έχει οδηγήσει μέχρι στιγμής σε 185 εκατομμύρια κρούσματα και περίπου 4 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως.
Το κύριο μέλημα το 1920, ωστόσο, δεν ήταν αν ήταν ασφαλές να διεξαχθούν Ολυμπιακοί Αγώνες. Ήταν εάν οι Βέλγοι, των οποίων η χώρα ήταν ακόμη «ναυάγιο» δύο χρόνια μετά το τέλος του Α 'Παγκοσμίου Πολέμου, είχε τα μέσα να φιλοξενήσει επιτυχώς τους Αγώνες.
«Μια διεθνής φάρσα» ήταν κατά τον υφυπουργό Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Σερ Άιρ Κρόου οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αμβέρσας και ο Βρετανός αξιωματούχος είχε συστήσει να μην λάβει η Αγγλία μέρος σ' αυτούς.
Οι Αγώνες της Αμβέρσας έγιναν κανονικά, ακόμη και αν δεν υπήρχε το εμβόλιο κατά της Ισπανικής Γρίπης, και παρόλο που ο ιός ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνος για τους νέους, σε αντίθεση με την Covid-19, η οποία ενέχει μεγαλύτερο κίνδυνο για τους ηλικιωμένους και τους ασθενείς.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι Αγώνες της Αμβέρσας προορίζονταν να συμβολίσουν την ανάκαμψη της Ευρώπης από τον Παγκόσμιο Πόλεμο και το Βέλγιο επιλέχθηκε ειδικά, επειδή είχε υποφέρει ιδιαίτερα.
«Αν χρειαζόταν ποτέ μια χειρονομία, σε μια τέτοια στιγμή, τι θα μπορούσε να ήταν καλύτερο από την επιλογή που κάνουμε από την Αμβέρσα, ως το μέρος για την έβδομη Ολυμπιάδα;» είχε δηλώσει ο τότε πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Ολυμπιακών Αγώνων, Πιερ ντε Κουμπερτέν.
Τα περιστέρια απελευθερώθηκαν κατά την τελετή έναρξης και η Ολυμπιακή σημαία με τους πέντε κύκλους έκανε το ντεμπούτο της. Αλλά δύο χρόνια μετά την κήρυξη της Ολυμπιακής εκεχειρίας, η Ευρώπη δεν ήταν ακόμη σε ειρήνη. Καθώς οι Ολυμπιακοί Αγώνες άρχισαν στην Αμβέρσα, η πρόσφατα ανεξάρτητη Πολωνία απέκρουε μια σοβιετική εισβολή, που απειλούσε να βυθίσει την ήπειρο σε έναν άλλο πόλεμο.
Η Γερμανία, της οποίας τα σχέδια για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 1916 είχαν ακυρωθεί λόγω του πολέμου που έχασε, δεν κλήθηκε να συμμετάσχει. Ούτε οι σύμμαχοί της Αυστρία-Ουγγαρία, Βουλγαρία και Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οι Σοβιετικοί επίσης δεν έλαβαν πρόσκληση για την Αμβέρσα.
Οι θεατές ήταν ελάχιστοι στους Αγώνες της Αμβέρσας, λόγω του σχετικά υψηλού κόστους των εισιτηρίων και της έλλειψης ενδιαφέροντος. Στην πραγματικότητα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1920 είχαν παθητικό και χρεοκόπησαν τη Βελγική Ολυμπιακή Επιτροπή.
Μετά τον πόλεμο, το Βέλγιο δεν μπόρεσε να τροφοδοτήσει τους ανθρώπους του, πόσο μάλλον τους αθλητές που έφτασαν από το εξωτερικό.
«Η κατάσταση του φαγητού ήταν ζοφερή, με τους αθλητές να παίρνουν μόνο ένα ρολό, καφέ και μια μικρή σαρδέλα για πρωινό», είχε γράψει ο Αυστραλός ιστορικός Κιθ Ράθμποουν σε άρθρο του, προσθέτοντας: «Είχαν αναγκαστεί να αγοράζουν το δικό τους φαγητό».
Πολλοί από τους αθλητές κοιμήθηκαν σε βρεφικές κούνιες ή σε στρατιωτικούς κοιτώνες και οι χώροι όπου αγωνίστηκαν ήταν πρωτόγονοι.
Θερμαινόμενες πισίνες; Όχι φυσικά. Οι κολυμβητές αγωνίστηκαν σε ένα κανάλι και το νερό ήταν τόσο κρύο που πολλοί κινδύνεψαν λόγω υποθερμίας.
Ωστόσο, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή πριν από τους Αγώνες του Τόκιο χαρακτήρισε τους Αγώνες της Αμβέρσας ως «μια έκδοση των αγώνων που εξακολουθεί να αναγνωρίζεται για τις μόνιμες συνεισφορές της στον αθλητισμό, την ισότητα των φύλων, την ενότητα και την ειρήνη».