Τουλάχιστον 24 δισ. ευρώ τον χρόνο για παράνομες ουσίες δαπανούν οι Ευρωπαίοι σύμφωνα με έκθεση για τις αγορές ναρκωτικών στην ΕΕ, που δημοσίευσαν σήμερα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης και Τοξικομανίας (EMCDDA) και η Ευρωπόλ.
Σύμφωνα με τα πορίσματα της έκθεσης, πρόκειται για μια από τις πιο κερδοφόρες δραστηριότητες για το οργανωμένο έγκλημα στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα να εντοπίζονται διασυνδέσεις μεταξύ του λαθρεμπορίου και άλλων μορφών εγκληματικότητας, όπως είναι η τρομοκρατία.
"Τα παράνομα έσοδα από το εμπόριο ναρκωτικών μπορούν να χρηματοδοτούν τη λαθραία διακίνηση μεταναστών και την τρομοκρατία, και να υπονομεύουν τη διεθνή αναπτυξιακή προσπάθεια", δήλωσε ο αρμόδιος επίτροπος για ζητήματα Ασφάλειας, κατά την παρουσίαση της έκθεσης, σημειώνοντας πως η σχέση των ναρκωτικών με την τρομοκρατία αποδεικνύεται και στο πλαίσιο των πρόσφατων τρομοκρατικών επιθέσεων. "Πολλοί από τους δράστες ξεκίνησαν από έμποροι ναρκωτικών, προχώρησαν σε άλλες μορφές εγκληματικότητας και κατέληξαν στην τρομοκρατία", δήλωσε ο ίδιος, επισημαίνοντας ότι τα ζητήματα ασφάλειας πρέπει να εξετάζονται σε συνάρτηση με τις τρέχουσες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.
Από την πλευρά του, ο διευθυντής της Ευρωπόλ, Ρομπ Γουεϊνράιτ, υπογράμμισε πως το λαθρεμπόριο ναρκωτικών "αποτελεί σημαντική απειλή για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ", τονίζοντας πως "η συντονισμένη διασυνοριακή αστυνομική συνεργασία είναι ουσιώδους σημασίας για τη μείωση της έκτασης και των επιπτώσεών της".
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα φετινά πορίσματα, η κάνναβη είναι το πιο διαδεδομένο ναρκωτικό στην Ευρώπη, καταλαμβάνοντας το 38% της αγοράς παράνομων ναρκωτικών (9,3 δισ. ευρώ ετησίως). Ακολουθεί η ηρωίνη (6,8 δισ. ευρώ ετησίως), η κοκαΐνη (5,7 δισ. ευρώ ετησίως) και τέλος, τα κύρια συνθετικά διεγερτικά, όπως αμφεταμίνη, μεθαμφεταμίνη και MDMA (1,8 δισ. ετησίως).
Ωστόσο, όπως προκύπτει από την έκθεση, στην παραδοσιακή αυτή αγορά παράνομων ναρκωτικών, προστίθενται κάθε χρόνο νέες ψυχοτρόπες ουσίες. "Πέρυσι ανακαλύψαμε 100 νέες τέτοιες ουσίες, που σημαίνει περίπου δύο την εβδομάδα" ανέφερε ο διευθυντής του EMCDDA, Αλεξις Γκουσντεελ, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη μείωσης του ρυθμού ανάπτυξης αυτών των ουσιών.
Επιπλέον, από την έκθεση προκύπτει ότι ενώ εξακολουθούν να υφίστανται οι παραδοσιακές διαδρομές διακίνησης, παρατηρείται ταχύς ρυθμός μεταβολής της αγοράς λόγω της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογίας. Οι εγκληματικές ομάδες αξιοποιούν τάχιστα τις δυνατότητες που προσφέρουν η ευκολότερη πρόσβαση σε πληροφορίες, το διαδίκτυο και η ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου. Όπως αναφέρει η έκθεση, η παραγωγή ή διακίνηση ναρκωτικών συγκεντρώνονται σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, στην Ευρώπη και αλλού· ορισμένες υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια, αλλά εμφανίζονται και νέες ζώνες παράνομης διακίνησης (π.χ. διακίνηση ηρωίνης μέσω του Νοτίου Καυκάσου).
Τέλος, η έκθεση επισημαίνει πως η συντονισμένη δράση σε επίπεδο ΕΕ μπορεί να αποβεί καταλυτική για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών, περιγράφοντας μια πλήρη σειρά συστάσεων και τρόπους δράσης σε βασικούς τομείς για τη διαμόρφωση μελλοντικών πολιτικών και πρωτοβουλιών. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η στρατηγική της ΕΕ για τα ναρκωτικά (2013-20) και το σχέδιο δράσης (2013-16) παρέχει ένα πλαίσιο για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών στην ΕΕ, συμπληρώνοντας τις εθνικές στρατηγικές των κρατών μελών. Πρωταρχικός στόχος είναι η μετρήσιμη μείωση των διαθέσιμων παράνομων μέσα από την πάταξη του λαθρεμπορίου, την εξάρθρωση των ομάδων οργανωμένου εγκλήματος, την αποτελεσματική χρήση του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης, την αποτελεσματική αστυνόμευση βάσει εμπιστευτικών πληροφοριών και τη μεγαλύτερη ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και δίνοντας έμφαση σε επίπεδο ΕΕ στη μεγάλης κλίμακας, διασυνοριακή και οργανωμένη εγκληματικότητα που συνδέεται με τα ναρκωτικά.