Εδώ και χρόνια η Τουρκία μας απειλεί με πόλεμο, στην περίπτωση που ασκήσουμε το δικαίωμά μας να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια. Αυτό είναι το περίφημο casus belli (αιτία πολέμου).
Πρόκειται για μία συμπεριφορά που είναι αντίθετη στο Διεθνές Δίκαιο, παραβιάζει κάθε κανόνα καλής γειτονίας και, βεβαίως, τις αρχές της ΕΕ που πρέπει να διέπουν τις σχέσεις τρίτων κρατών με τα κράτη μέλη της.
Με αυτόν τον τρόπο η Τουρκία έχει μεταφέρει το βάρος της απόφασης σε εμάς, εφαρμόζοντας απέναντί μας μία τακτική, που επιχειρεί να αποτρέψει μέσω της απειλής σύγκρουσης την άσκηση των δικαιωμάτων μας, και η οποία αναδεικνύεται σε ένα από τα πιο γνωστά παίγνια, αυτό της «κότας» (“chicken”). Έτσι καταλήγουμε εμείς να προβληματιζόμαστε, όπως καθένας από τους δύο οδηγούς στο παίγνιο, για το αν όντως ο απέναντι, έστω και την τελευταία στιγμή, θα στρίψει ή αν θα επιμείνει στην πορεία του και θα υπάρξει σύγκρουση.
Στην περίπτωση αυτού του casus belli, οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί και η Τουρκία εφαρμόζει απέναντί μας την ίδια τακτική που εφαρμόσαμε εμείς απέναντί της κατά την κρίση του 1987, την οποία θα έπρεπε να μελετήσουν πολλοί αρμόδιοι και αναλυτές στον τόπο μας, ώστε να αντιληφθούν κάποια πράγματα για τη διαχείριση κρίσεων.
Η δική μας μακροχρόνια απραξία απέναντι στην απειλή πολέμου εκ μέρους της Τουρκίας, οδηγεί την τελευταία στο συμπέρασμα ότι λαμβάνουμε την απειλή της στα σοβαρά και ότι φοβόμαστε. Δεν έχουμε τουλάχιστον προσπαθήσει να δείξουμε ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο…
Σε αυτό το πλαίσιο, η επιλογή του να ανακηρύξουμε χωρικά ύδατα εύρους 12 ναυτικών μιλίων μόνο στο Ιόνιο σημαίνει ότι επιβεβαιώνουμε την άποψη της γείτονος, ότι φοβόμαστε, ότι η τακτική της είναι επιτυχής και ότι όπως η εν λόγω τακτική είναι αποτελεσματική στα χωρικά ύδατα, θα είναι αποτελεσματική και σε άλλα, για παράδειγμα στο θέμα της ΑΟΖ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Με βάση τα παραπάνω είναι σκόπιμο να αποφευχθεί η κατά περιοχές επέκταση των χωρικών μας υδάτων, της οποίας τα συγκεκριμένα οφέλη δεν είναι προφανή. Όμως το ενδεχόμενο της επέκτασης στο σύνολο του θαλάσσιου μας χώρου θα πρέπει να εξετασθεί με νηφαλιότητα και σοβαρότητα και να αποφασισθεί τελικά το πρακτέο.
Για μια τέτοια απόφαση, ωστόσο, χρειάζεται προετοιμασία και σχεδιασμός. Ας είμαστε έτοιμοι και ας περιμένουμε ή ας δημιουργήσουμε την κατάλληλη ευκαιρία για να το πράξουμε.
* Ο ειπναι Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας