Εικόνες από τη μεγαλύτερη γιορτή των Ινδών της Ελλάδας στον Ταύρο. Ποιοι είναι οι Σιχ, σε τι πιστεύουν και ποιος είναι ο ρόλος τους στην ελληνική κοινωνία. Οι προετοιμασίες για τη μεγαλύτερη γιορτή των Ινδών Σιχ είχαν ξεκινήσει μέρες πριν, για να υποδεχτούν σήμερα τους χιλιάδες πιστούς, από όλη την Ελλάδα. Ο πολύχρωμος στολισμός στο χώρο λατρείας στον Ταύρο σημαίνει ετοιμότητα για την έναρξη της μεγαλύτερης γιορτής του χρόνου, το Βασάκι (Vaisakhi).
Η έναρξη του σεληνιακού έτους, που κανονικά γιορτάζεται από τους Σιχ στις 13- 14 Απριλίου, μεταφέρεται για το Μεγάλο Σάββατο, ώστε να μπορέσουν όλοι να συμμετάσχουν. Παιδιά, γυναίκες και άνδρες φορούν τα επίσημα ρούχα τους κι ακολουθούν τη λιτανεία της Ιεράς Γραφής «Γκουρού Γκρανθ Σαχίμπ». Η υδροφόρα του Δήμου Αθηναίων καθαρίζει το δρόμο με νερό, ομάδα νέων ανδρών και γυναικών σκουπίζει, ακολουθεί ένα ημιφορτηγό γεμάτο με άνθη, με τα οποία ραίνουν το οδόστρωμα και οι φύλακες του Ιερού Βιβλίου προηγούνται του οχήματος που το μεταφέρει. Ένα δεύτερο όχημα με μουσικά όργανα και μεγάφωνα ακολουθεί και πίσω του οι πιστοί.
Η λιτανεία διαρκεί τουλάχιστον τρεις ώρες, με μία στάση για κολατσιό και ανάκτηση των δυνάμεων και ολοκληρώνεται με την επιστροφή της Γραφής στον ναό και με γεύμα για όλους τους παρευρισκόμενους.
Η λατρεία του Σιχισμού
Οι Σιχ αποτελούν μειονότητα στην Ινδία και κοιτίδα της θρησκείας τους είναι το αγροτικό κρατίδιο του Παντζάμπι, κοντά στα σύνορα της χώρας με το Πακιστάν. Πρόκειται για αυτόνομη και μονοθεϊστική θρησκεία, που εκδηλώνεται με τη λατρεία και το σεβασμό στην Ιερά Γραφή, το «Γκουρού Γκρανθ Σαχίμπ». Γραμμένο στη μεσαιωνική γλώσσα, το Ιερό Βιβλίο που περιέχει τη διδασκαλία των πρώτων δέκα Γκουρού(Δασκάλων) έλαβε τη θρησκευτική εξουσία του από τον δέκατο Γκουρού του Σιχισμού, ενώ αντιμετωπίζεται σαν να έχει ανθρώπινη υπόσταση. Το «Γκρανθ Σαχίμπ» αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ύπαρξη του χώρου λατρείας, της Γκουρντουάρα.
Σιχ σημαίνει μαθητής και οι πιστοί θεωρούν ότι, είναι όλοι ίσοι μεταξύ τους. Δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ ανδρών και γυναικών, απόδειξη ότι, όλοι μπορούν να γίνουν Γκουρού του χώρου λατρείας τους, δηλαδή να έχουν το ρόλο του αναγνώστη του Βιβλίου, καθώς και της τέλεσης γάμων, ονοματοδοσιών και κηδειών. Δεν επιτρέπεται η κατανάλωση κρέατος ή ψαριού, αλκοόλ, ούτε το τσιγάρο. Εκτός της καθαρότητας του σώματος και η καθαρότητα της ψυχής αποτελεί αυτοσκοπό και γι'αυτό δεν υπάρχουν αρνητικές σκέψεις στο μυαλό τους ή ύβρεις στο λεξιλόγιό τους.
Χαρακτηριστικό των Σιχ είναι το τουρμπάνι τους, που καλύπτει τα ακούρευτα μαλλιά τους, ένα από τα πέντε «Κ», τις ιερές υποχρεώσεις που έχουν. Kes: τα ακούρευτα μαλλιά, Kangha: το χτενάκι το οποίο κρατά τα μαλλιά, Kachh: το κοντό παντελόνι – βράκα, Kirpan: το μικρό μαχαίρι που βρίσκεται δεμένο στη ζώνη τους και Kara: Το ατσαλένιο βραχιόλι που φορούν.
Ταύρος: Η «πρωτεύουσα» των Σιχ της Ελλάδας
Μαζικά οι Σιχ έφτασαν στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και το 1996 δημιουργήθηκε η πρώτη Γκουρντουάρα τους, στον Μαραθώνα, όπου ζουν πολλοί Ινδοί. Το 2005 ιδρύθηκε στον Ταύρο η μεγαλύτερη Γκουρντουάρα της Ελλάδας, η οποία λειτουργεί στα πλαίσια του «Πολιτιστικού Συλλόγου Ινδών Ελλάδος». Το εργοστασιακό κτήριο, όπου στεγάζεται δεν είναι μόνο χώρος λατρείας, αλλά και πυρήνας της ινδικής κοινότητας της Ελλάδας, που σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, αριθμεί 14.357 μέλη. «Ο Ταύρος είναι η πρωτεύουσα των Σιχ της Ελλάδας», λέει ο Χαρνέκ, που ζει στη Λούτσα τα τελευταία 20 χρόνια.
Ο χώρος είναι ανοιχτός για όλους, ανεξαρτήτως θρησκείας και πριν από την είσοδο είναι απαραίτητο να βγουν τα παπούτσια, να πλυθούν τα χέρια και τα πόδια και να σκεπαστούν τα μαλλιά. Η συντήρησή του βασίζεται πλήρως στην οικονομική και πρακτική ενίσχυση των πιστών.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο, Τζαγκ Πάρβες Σινγκ ή Βίκτωρα, ο χώρος αριθμεί 200 εγγεγραμμένα μέλη, όμως συμμετέχουν περισσότερα από 2.000, τα οποία, όπως λέει, «αφήνουν τον οβολό τους στο παγκάρι».
Άλλωστε, ο χώρος πέρα από τόπος λατρείας είναι και σημείο συνάντησης. Όπως όλες οι γκουρντουάρες, διαθέτει έξτρα δωμάτια που μπορούν να φιλοξενήσουν κόσμο, αλλά και κουζίνα. Εκεί σερβίρεται φαγητό καθ'όλη τη διάρκεια της ημέρας. Η παροχή γεύματος είναι μέρος της παράδοσης, η οποία στηρίζεται στην αρχή της αλληλεγγύης, αλλά και στην εξάλειψη των διακρίσεων της κάστας, που είναι πολύ έντονες στην Ινδία.
Οι Σιχ στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον πρόεδρο Βίκτωρα, «το 95% των Ινδών που ζουν στην Ελλάδα είναι Σιχ», ενώ «στην πλειονότητά τους πρόκειται για οικονομικούς μετανάστες, που άφησαν τη χώρας τους για να βρουν καλύτερο μεροκάματο».
«Έχουμε κοινά με την Ελλάδα», λέει ο Παμί ιδρυτικό μέλος της κοινότητας του Μαραθώνα, όταν τον ρωτώ γιατί επέλεξε να έρθει στην Ελλάδα και θυμάται ότι, «στο σχολείο μαθαίναμε για την Ελλάδα και τον Μέγα Αλέξανδρο».
Οι περισσότεροι είναι βιομηχανικοί εργάτες ή αγρότες, γι'αυτό και υπάρχουν μεγάλες κοινότητές τους στο Κορωπί, τη Θήβα, την Κρήτη, τα Οινόφυτα, τα Μέγαρα και τον Πόρο.
Το μεγαλύτερο μέρος των Ινδών μεταναστών στην Ελλάδα είναι άνδρες. Ωστόσο, ο θεσμός του προξενιού, που ισχύει για τους γάμους τους, τους κάνει να στρέφονται στην πατρίδα τους για να βρουν σύζυγο και να κάνουν οικογένεια εδώ.
Όπως ο 34χρονος Ναρίντερ, που ζει στην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια. «Πρέπει να είναι κάποιος στη μέση για να βγάλεις άκρη» λέει αναφερόμενος στη συμμετοχή της αδελφής του στην εύρεση συντρόφου.
Συχνά δε, στέλνουν τα παιδιά τους στην Ινδία για κάποιο διάστημα του σχολικού τους βίου, ώστε να μάθουν σωστά τη μητρική τους γλώσσα, ενώ υπάρχουν περιπτώσεις, όπως αυτή του Παμί, που η σύζυγος και τα παιδιά του επέστρεψαν στην Ινδία «για να μάθουν καλύτερα αγγλικά», αλλά και επειδή «στοιχίζει λιγότερο να είναι ένας εδώ και να στέλνει χρήματα στην οικογένεια».
«Δεν είμαστε Ταλιμπάν»
Ο διαχωρισμός των Σιχ από άλλες θρησκείες συχνά και σε διάφορες χώρες είναι δυσδιάκριτος, λόγω του τουρμπανιού, με αποτέλεσμα τις συχνές επιθέσεις σε βάρος τους.
«Επειδή έχουμε τα γένια και τα τουρμπάνια, μας μπερδεύουν με τους Ταλιμπάν» λέει ο Χαρνέκ, «κατηγορώντας» τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, τονίζοντας παράλληλα ότι, οι Σιχ είναι ειρηνικοί και φιλήσυχοι.
Ο Βίκτωρας, από την πλευρά του, παρατηρεί ότι, «όλες οι θρησκείες κηρύσσουν τις ίδιες αξίες. Ο πυρήνας είναι ίδιος, όπως οι άνθρωποι, μόνο τα ρούχα τους αλλάζουν».