Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για το άνοιγμα της κάλπης των βουλευτικών εκλογών της 25ης Ιουνίου. Λίγες ώρες πριν από την έναρξη της ψηφοφορίας και στα 21.634 εκλογικά τμήματα σε όλη τη χώρα προετοιμάζονται για να υποδεχτούν τους εκλογείς που με την ψήφο τους θα αναδείξουν τη νέα κυβέρνηση και τους 300 της νέας Βουλής.
Η δύναμη του εκλογικού σώματος είναι 9.813.595 Έλληνες πολίτες εκ των οποίων 4.763.264 άνδρες και 5.050.331 γυναίκες.
Οι κάλπες ανοίγουν στις 07:00 και κλείνουν στις 19:00.
Δικαίωμα ψήφου έχουν οι πολίτες που συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους εντός του 2023 και είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των δήμων.
Με βάση το Σύνταγμα και την εκλογική νομοθεσία, η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική. Εξαιρούνται της υποχρέωσης όσοι είναι άνω των 70 ετών, όσοι πρόκειται να βρίσκονται κατά την ημέρα της ψηφοφορίας στο εξωτερικό, όσοι δεν μπορούν να μετακινηθούν για λόγους υγείας και οι εκλογείς που έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών, αλλά δεν συστάθηκε εκλογικό τμήμα λόγω μη συμπλήρωσης του αριθμού των 40 τουλάχιστον ετεροδημοτών εκλογέων της ίδιας βασικής εκλογικής περιφέρειας.
Για τη διεύθυνση του εκλογικού τμήματος στο οποίο ψηφίζουν, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν από την ψηφιακή πλατφόρμα «Μάθε πού Ψηφίζεις» στον ιστότοπο του υπουργείου Εσωτερικών, https://mpp.ypes.gov.gr/#/, η οποία είναι προσβάσιμη και από το Gov.gr. Η πληροφορία εμφανίζεται μετά τη συμπλήρωση των πεδίων «Επώνυμο», «Όνομα», «Όνομα Πατέρα», «Έτος Γέννησης», «Όνομα Μητέρας» (προαιρετικό), ή μόνο των πεδίων «Επώνυμο» και «Ειδικός Εκλογικός Αριθμός». Εναλλακτικά έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν από τις τηλεφωνικές γραμμές 2131361500 και 2131313800.
Οι εκλογείς θα πρέπει να προσκομίσουν την αστυνομική τους ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους, ακόμα κι αν έχει λήξει. Εναλλακτικά δεκτό είναι κάθε έγγραφο ταυτοπροσωπίας, όπως άδεια οδήγησης και ατομικό βιβλιάριο υγείας. Σημειώνεται ότι τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά.
H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας που είναι προσβάσιμη μέσω της κυβερνητικής πύλης https://wallet.gov.gr.
Λόγω των εκλογών, λειτουργούν το Σαββατοκύριακο τα γραφεία έκδοσης ταυτότητας και διαβατηρίων στα κατά τόπους αστυνομικά τμήματα, όπως και οι αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων (όπως ληξιαρχείο και τμήμα δημοτικής κατάστασης) για ενημέρωση του κοινού και για έκδοση πιστοποιητικών ταυτοπροσωπίας.
Οι ετεροδημότες ψηφίζουν στον τόπο διαμονής τους, εφόσον είχαν υποβάλει σχετική αίτηση έως την 30η Απριλίου 2023 και περιελήφθησαν σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους. Σε αυτές τις εκλογές χρήση αυτής της δυνατότητας έχουν δικαιώματα να κάνουν περίπου 146.000 ψηφοφόροι για τους οποίους συστάθηκαν 335 αμιγή και 101 μεικτά εκλογικά τμήματα.
Το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και οι στρατιωτικοί που υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις, ή στο Λιμενικό Σώμα - Ελληνική Ακτοφυλακή, ψηφίζουν με βάση τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους στην περιφέρεια όπου υπηρετούν με την επίδειξη της στρατιωτικής ή υπηρεσιακής τους ταυτότητας. Όσοι ένστολοι ψηφίσουν στον δήμο που είναι εγγεγραμμένοι, οφείλουν να προσκομίσουν στην εφορευτική επιτροπή βεβαίωση της υπηρεσίας τους ή της μονάδας τους ότι δεν έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους.
Οι ναυτικοί που υπηρετούν σε πλοίο με ελληνική σημαία, που την ημέρα των εκλογών βρίσκεται σε ελληνικό λιμάνι, εγγράφονται σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ώστε να ψηφίσουν στον δήμο όπου βρίσκεται το πλοίο.
Επίσης, Έλληνες πολίτες, οι οποίοι είναι φυλακισμένοι και δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν, ψηφίζουν στο εκλογικό τμήμα του καταστήματος όπου κρατούνται, βάσει ειδικών εκλογικών καταλόγων, στους οποίους εγγράφονται για το σκοπό αυτό. Στα σωφρονιστικά καταστήματα έχουν συγκροτηθεί 35 εκλογικά τμήματα.
Πότε θα βγει το αποτέλεσμα
Με βάση την εμπειρία της πρόσφατης αναμέτρησης του Μαΐου η πρώτη ασφαλής εκτίμηση για το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα θα δοθεί από τους υπεύθυνους του Υπουργείου Εσωτερικών και της Singular Logic που «τρέχει» την διαδικασία περίπου μια με μιάμιση ώρα μετά το κλείσιμο της κάλπης ενώ έως τις 10 το βράδυ της Κυριακής θα έχει καταμετρηθεί περίπου το 80% των ψήφων.
Γενικότερα, η διαδικασία της καταμέτρησης αναμένεται να ολοκληρωθεί πιο γρήγορα σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές καθώς αυτήν τη φορά δεν θα υπάρχουν οι «σταυροί» προτίμησης στους υποψήφιους βουλευτές.
Η εκλογή των υποψηφίων θα εξαρτηθεί από τον αριθμό των εδρών που θα λάβει κάθε κόμμα σε κάθε εκλογική περιφέρεια. Αν για παράδειγμα στην εκλογική περιφέρεια της Μεσσηνίας το πρώτο κόμμα αποσπάσει 4 έδρες τότε θα εκλεγούν οι υποψήφιοι τα ονόματα των οποίων βρίσκονται στις 4 πρώτες θέσεις της λίστας του κόμματος.
Μπόνους εδρών
Σύμφωνα με το νέο σύστημα που αντικαθιστά την απλή αναλογική, το πρώτο κόμμα παίρνει αυτομάτως 20 επιπλέον έδρες εφόσον συγκεντρώσει ποσοστό 25% ενώ για κάθε μισή μονάδα επιπλέον λαμβάνει έξτρα μια ακόμα έδρα. Αυτό σημαίνει ότι για να καρπωθεί το σύνολο των 50 εδρών μπόνους πρέπει να συγκεντρώσει ποσοστό τουλάχιστον 40%.
Διόδια
Οσον αφορά τα διόδια στους αυτοκινητόδρομους, όπως ίσχυε και στις εκλογές της 21ης Μάη, η ελεύθερη διέλευση θα ξεκινήσει στις 12 τα μεσάνυχτα του Σαββάτου 24 Ιούνη και θα διαρκέσει έως τις 8 π.μ. το πρωί της Δευτέρας 26 Ιούνη.
«Ασταύρωτα» ψηφοδέλτια
Παράλληλα, οι επικείμενες εκλογές θα πραγματοποιηθούν με δεσμευμένο συνδυασμό (λίστα) και όχι με σταυρό προτίμησης. Με αυτή τη διαδικασία, οι βουλευτές εκλέγονται βάσει της σειράς κατάταξής τους στο ψηφοδέλτιο κάθε εκλογικής περιφέρειας, η οποία καθορίζεται από τα εκάστοτε κομματικά επιτελεία. Ως εκ τούτου, την Κυριακή οι ψηφοφόροι δεν θα χρειαστεί να «σταυρώσουν» τα ψηφοδέλτια γι' αυτό άλλωστε τα παραβάν των εκλογικών κέντρων δεν θα διαθέτουν στυλό.