Ένα διατλαντικό τηλεφώνημα διάρκειας 90 λεπτών, μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του προέδρου των ΗΠΑ Βλαντίμιρ Πούτιν θέτει νέα γεωπολιτικά δεδομένα με την έναρξη των διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία να φαίνεται πιο κοντά από ποτέ.
Μετά το τηλεφώνημα, η Ευρώπη και το ΝΑΤΟ αναζητούν ρόλους, ενώ ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βλαντιμίρ Ζελένσκι που δέχθηκε επίσης τηλεφώνημα απο τον Αμερικανό πρόεδρο, φαίνεται πως θα μπει στις διαπραγματεύσεις απο θέση μειονεκτική.
Οι Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν συμφώνησαν να συναντηθούν πιθανότατα στη Σαουδική Αραβία με τη συμμετοχή του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν.
Το πώς θα μπορούσε να διαμορφωθεί το πλαίσιο των μελλοντικών διαπραγματεύσεων βάσει των όσων έχει πει ο Τραμπ, λέγοντας ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να πάρει πίσω αυτή τη στιγμή όλα της τα χαμένα εδάφη, ανέλυσε στο δελτίο ειδήσεων του ΕΡΤΝews με τον Απόστολο Μαγγηριάδη η Λήδα Παπαδούλου, σημειώνοντας ότι τα εδάφη που έχουν καταλάβει οι ρωσικές δυνάμεις και ελέγχουν, σήμερα είναι περίπου το ένα πέμπτο της Ουκρανίας, μαζί με την Κριμαία που έχει προσαρτήσει η Ρωσία ήδη.
Την ίδια στιγμή, οι ουκρανικές δυνάμεις διατηρούν τον έλεγχο ορισμένων περιοχών στο Κουρσκ, στα βόρεια σύνορα με τη Ρωσία.
Το Κίεβο ελπίζει να το χρησιμοποιήσει αυτό ως διαπραγματευτικό χαρτί. Ωστόσο, γεγονός είναι ότι η Μόσχα έχει διαμηνύσει ότι δεν προτίθεται να προχωρήσει σε σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις.
Οι περιοχές των Ουκρανών στο Κουρσκ έτσι και αλλιώς είναι πολύ λίγες σε σχέση με τις τεράστιες εκτάσεις που καταλαμβάνουν οι Ρώσοι στο Ντονμπάς, δηλαδή στην ανατολική και τη νότια Ουκρανία. Και θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η Κριμαία έχει χαθεί για την Ουκρανία.
Πάντως, το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης δεν μπορεί να προεξοφληθεί, ενώ υφίσταται και ένα ακόμη πολύ κρίσιμο ζήτημα πέρα από το εδαφικό, το οποίο είναι αυτό της εθνικής κυριαρχίας της Ουκρανίας.
Με βάση όσα έχει δηλώσει μέχρι τώρα ο Βλαντιμίρ Πούτιν, η Ρωσία επιδιώκει να μετατρέψει την Ουκρανία σε ένα μη κράτος. Ένα κράτος δηλαδή που δεν θα μπορεί να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, δεν θα μπορεί να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση, δεν θα μπορεί να έχει βαριά όπλα και θα υπάρχουν περιορισμοί στην εξωτερική του χρηματοδότηση. Σε μια νεκρή ζώνη ασφαλείας, δηλαδή, ανάμεσα στη Ρωσία και στις νατοϊκές δυνάμεις.
Βρετανοί αναλυτές επισημαίνουν ότι αν παραχωρηθεί αυτό στη Ρωσία, θα μιλάμε όχι για μια ειρηνευτική συμφωνία, αλλά για μια συμφωνία παράδοσης.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου δήλωσε σήμερα ότι θα πρέπει να συζητηθεί το ζήτημα ασφαλείας στην Ευρώπη με μια έκφραση που στην ουσία παραπέμπει στη ρητορική που είχε ο Πούτιν πριν από την εισβολή στην Ουκρανία. Ουσιαστικά σημαίνει ότι πρέπει να συζητηθούν οι ρωσικές ανησυχίες για την ασφάλεια στην Ευρώπη.
Σημειώνεται πως η επέκταση του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη ήταν το βασικό πρόσχημα του Πούτιν για να εισβάλει στην Ουκρανία το 2022. Το 2021, είχε απαιτήσει υποχώρηση του ΝΑΤΟ στα σύνορα του 1997
Ζελένσκι: Καμία αμερικανορωσική συμφωνία χωρίς να συμμετέχει το Κίεβο
Η Ουκρανία φαίνεται να μπαίνει στις διαπραγματεύσεις από μειονεκτική θέση, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αντιδράσεις από το Κίεβο για το κλίμα που διαμορφώνεται.
«Καμία αμερικανορωσική συμφωνία χωρίς να συμμετέχει το Κίεβο» τόνισε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι δεν θα αποδεχτεί καμία διμερή συμφωνία Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσίας που να αφορά της τύχη της χώρας εν τη απουσία της και κάλεσε την Ευρώπη να λάβει θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το τέλος του πολέμου.
«Μουδιασμένη» είναι η κοινή γνώμη της Ουκρανίας, «μουδιασμένος» και ο πολιτικός κόσμος της. Ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, τόνισε σε συνέντευξή του ότι δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία.
Ωστόσο, δεν είναι γνωστό αν την έδωσε πριν ή αφότου έγιναν γνωστές οι συνομιλίες του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του ΕΡΤNews στην Ουκρανία, Κώστας Ονισένκο.
«Από ορισμένους αυτή η αμηχανία, αυτή η σιωπή ερμηνεύεται ως σιγή ασυρμάτου, ενόψει των αυριανών συναντήσεων που θα ξεκινήσουν στο Μόναχο στη Σύνοδο Ασφαλείας, όπου αναμένεται να παρθούν πολύ σημαντικές αποφάσεις.
Ενδεχομένως, μια από τις αποφάσεις που μπορεί να παρθεί ή να ανακοινωθεί είναι και η συμφωνία της Ουκρανίας με με τις Ηνωμένες Πολιτείες για συνεκμετάλλευση των σπάνιων γαιών και γενικότερα του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας, μία συμφωνία η οποία όπως θεωρεί η Ουκρανία, θα συμβάλλει πάρα πολύ στην ενίσχυση της ασφάλειας της μελλοντικά».
Η εσωτερική επικαιρότητα συνταράσσεται και από άλλο γεγονός. Έγινε γνωστό ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας και Άμυνας Ουκρανίας επέβαλε κυρώσεις σε βάρος του πρώην προέδρου της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο για παλαιότερες υποθέσεις για θέματα τα οποία άπτονται της εθνικής ασφάλειας της χώρας.
Αυτό ορισμένοι αναλυτές το ερμηνεύουν ως μία προετοιμασία εκλογών, ως μία είσοδος σε μία πρόωρη προεκλογική περίοδο.
Κι όλα αυτά, ενώ συνεχίζονται οι συγκρούσεις, οι ρωσικοί βομβαρδισμοί με drones σε λιμάνια και σε άλλα σημεία της Ουκρανίας.
Σύνοδος ΝΑΤΟ: «Η Ουκρανία και η Ευρώπη πρέπει να συμμετέχουν στις ειρηνευτικές συνομιλίες»
Στη Σαουδική Αραβία πιθανότατα η συνάντηση Πούτιν – Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Οι Ευρωπαίοι υπογραμμίζουν ότι μόνο μια δίκαιη συμφωνία με εγγυήσεις ασφαλείας θα διασφάλιζε μια διαρκή ειρήνη και ζητούν να λάβουν μέρος στις διαπραγματεύσεις. Καμία συμφωνία χωρίς τους Ευρωπαίους, λένε Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία.
Αμήχανη η Ευρώπη παρακολουθεί τις εξελίξεις, γεγονός που διαφάνηκε και στη σημερινή συνέντευξη Τύπου της Κομισιόν, στο πλαίσιο της καθημερινής ενημέρωση των δημοσιογράφων.
«Τίποτα για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία» δήλωσε η εκπρόσωπος της Κομισιόν. Μια κακή συμφωνία θα οδηγήσει μόνο σε περισσότερο πόλεμο, όπως ακριβώς συνέβη και στο παρελθόν, ακολουθώντας τις δηλώσεις της Κάγια Κάλλας, Ύπατης Εκπροσώπου για εξωτερικά θέματα της Ευρώπης.
Τα ερωτήματα
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα καίρια ερωτήματα που τέθηκαν αλλά στο μεγαλύτερο μέρος δεν απαντήθηκαν. Η Ευρώπη πρόκειται να συμπεριληφθεί σε αυτές τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις που προσπαθεί να προωθήσει ο Τραμπ; Θα έχει θέσει το τραπέζι; Είναι έτοιμη να υποστηρίξει την Ουκρανία εάν ο πρόεδρος Ζελένσκι αρνηθεί μια συμφωνία που επιβάλλεται από τους δύο κύριους παράγοντες; Ήταν λοιπόν αυτό το τηλεφώνημα, ήταν κατά κάποιο τρόπο, συντονισμένο μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ ή ήταν απλώς μια έκπληξη για την ΕΕ;
Στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη έντονες είναι οι αντιδράσεις αλλά και ο και αιφνιδιασμός. Ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας Μπόρις Πιστόριους, υπογράμμισε ότι «είναι λυπηρό» που ο Ντόναλντ Τραμπ «έκανε υποχωρήσεις» προς στον Βλαντιμίρ Πούτιν για την Ουκρανία, «πριν καν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Θα ήταν προτιμότερο να μιλήσει για το θέμα της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ή για ενδεχόμενες απώλειες εδάφους στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», δήλωσε ο Γερμανός ΥΠΑΜ στους δημοσιογράφους στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Αναθερμαίνονται οι σχέσεις ΗΠΑ – Ρωσίας
Φαίνεται πως βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαδικασία ταχύτατης επαναπροσέγγισης Ουάσιγκτον – Μόσχας, η οποία μάλιστα δρομολογείται παρασκηνιακά εδώ και αρκετές εβδομάδες με αφορμή την λήξη του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά χωρίς να περιορίζεται σε αυτήν, ανέφερε η ανταποκρίτρια του ΕΡΤNews στις ΗΠΑ, Λένα Αργύρη.
Η επισφράγιση της νέας αυτής σχέσης εκτιμάται πως θα επιτευχθεί στην Σαουδικη Αραβια σε μια σύνοδο των δυο προέδρων, όπως ανακοίνωσε ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ. Και μόνο η επιλογή της χώρας που θα γίνει η Σύνοδος -όταν είναι όλα έτοιμα- στέλνει ένα ακόμη μήνυμα στους Ευρωπαίους ότι βρίσκονται συνειδητά εκτός πλάνου.
Ο Τραμπ ήταν σαφής. Είπε ότι η Αμερική σηκώνει το βάρος ενός πολέμου από τον οποίο δεν κινδυνεύει καθόλου, οι χώρες της Ευρώπης που κινδυνεύουν- όπως ειπε- θα αναλάβουν τώρα τις οικονομικές ευθύνες και τις ευθύνες ασφαλείας που τους αναλογούν χωρίς μάλιστα να χρησιμοποιήσουν το ΝΑΤΟ.
Αυτή η νέα προσέγγιση που αποτελεί το καλύτερο δώρο για τον Πούτιν προκαλεί τεράστιο προβληματισμό στην Ευρώπη αλλά και την Ουκρανία, δυο παράγοντες οι οποίοι βρισκόντουσαν πάντοτε στο επίκεντρο των αποφάσεων επι διακυβέρνησης Μπαιντεν και τώρα δεν έχουν τον παραμικρό λόγο στις εξελίξεις.
Πηγή: ΕΡΤNews