Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα ξεκίνησαν εκ νέου τις ημιεπίσημες συνομιλίες για τα πυρηνικά όπλα τον Μάρτιο για πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια, με τους εκπροσώπους του Πεκίνου να λένε στους ομολόγους των ΗΠΑ ότι δεν θα καταφύγουν σε ατομικές απειλές για την Ταϊβάν, σύμφωνα με δύο Αμερικανοί εκπρόσωποι που παρευρέθηκαν.
Οι Κινέζοι εκπρόσωποι προσέφεραν διαβεβαιώσεις αφού οι Αμερικανοί συνομιλητές τους εξέφρασαν ανησυχίες ότι η Κίνα μπορεί να χρησιμοποιήσει ή να απειλήσει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα εάν αντιμετωπίσει ήττα σε μια σύγκρουση για την Ταϊβάν. Το Πεκίνο βλέπει το δημοκρατικά διοικούμενο νησί ως έδαφός του, έναν ισχυρισμό που απορρίφθηκε από την κυβέρνηση στην Ταϊπέι.
«Είπαν στην αμερικανική πλευρά ότι ήταν απολύτως πεπεισμένοι ότι είναι σε θέση να επικρατήσουν σε μια συμβατική μάχη για την Ταϊβάν χωρίς τη χρήση πυρηνικών όπλων», δήλωσε ο μελετητής Ντέιβιντ Σαντόρο, ο Αμερικανός διοργανωτής των συνομιλιών Track Two, οι λεπτομέρειες της οποίας αναφέρονται από το Reuters για πρώτη φορά. Οι συμμετέχοντες στις συνομιλίες για το Track Two είναι γενικά πρώην αξιωματούχοι και ακαδημαϊκοί που μπορούν να μιλήσουν με εξουσία για τη θέση της κυβέρνησής τους, ακόμα κι αν δεν εμπλέκονται άμεσα στη διαμόρφωση της.
Η Ουάσιγκτον εκπροσωπήθηκε από πολλούς αντιπροσώπους, συμπεριλαμβανομένων πρώην αξιωματούχων και μελετητών στις διήμερες συζητήσεις, που πραγματοποιήθηκαν σε αίθουσα συνεδριάσεων ξενοδοχείου της Σαγκάης. Το Πεκίνο έστειλε μια αντιπροσωπεία μελετητών και αναλυτών, η οποία περιλάμβανε αρκετούς πρώην αξιωματικούς του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού. Ένας εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε, απαντώντας σε ερωτήσεις του Reuters ότι οι συνομιλίες για το Track Two θα μπορούσαν να είναι "ωφέλιμες". Το τμήμα δεν συμμετείχε στη συνάντηση του Μαρτίου, αν και το γνώριζε, είπε ο εκπρόσωπος.
Τέτοιες συζητήσεις δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τις επίσημες διαπραγματεύσεις "που απαιτούν από τους συμμετέχοντες να μιλούν με ειλικρίνεια για θέματα που συχνά διαχωρίζονται σε μεγάλο βαθμό στους (κινεζικούς) κυβερνητικούς κύκλους", είπε ο εκπρόσωπος.
Οι άτυπες συζητήσεις μεταξύ των δυνάμεων με πυρηνικά όπλα έλαβαν χώρα με τις ΗΠΑ και την Κίνα σε αντιπαράθεση για μεγάλα οικονομικά και γεωπολιτικά ζητήματα, με τους ηγέτες στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο να αλληλοκατηγορούνται για κακή πίστη.
Οι δύο χώρες επανέλαβαν για σύντομο χρονικό διάστημα τις συνομιλίες για τα πυρηνικά όπλα τον Νοέμβριο, αλλά αυτές οι διαπραγματεύσεις έχουν σταματήσει έκτοτε, με ανώτατο αξιωματούχο των ΗΠΑ να εκφράζει δημόσια απογοήτευση για την ανταπόκριση της Κίνας.
Το Πεντάγωνο, το οποίο εκτιμά ότι το πυρηνικό οπλοστάσιο του Πεκίνου αυξήθηκε κατά περισσότερο από 20% μεταξύ 2021 και 2023, δήλωσε τον Οκτώβριο ότι η Κίνα «θα εξετάσει επίσης τη χρήση πυρηνικών για την αποκατάσταση της αποτροπής εάν μια συμβατική στρατιωτική ήττα στην Ταϊβάν» απειλούσε την κυριαρχία του ΚΚΚ.
Η Κίνα ποτέ δεν απαρνήθηκε τη χρήση βίας για να θέσει την Ταϊβάν υπό τον έλεγχό της και τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχει εντείνει τη στρατιωτική δραστηριότητα γύρω από το νησί.
Οι συνομιλίες για το Track Two αποτελούν μέρος ενός διαλόγου δύο δεκαετιών για τα πυρηνικά όπλα και τη στάση που σταμάτησε μετά την απαγόρευση της χρηματοδότησης από την κυβέρνηση Τραμπ το 2019.
ΟΧΙ ΠΡΩΤΗ ΧΡΗΣΗ;
Το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ εκτίμησε πέρυσι ότι το Πεκίνο διαθέτει 500 επιχειρησιακές πυρηνικές κεφαλές και πιθανότατα θα διαθέτει περισσότερες από 1.000 έως το 2030.
Αυτό συγκρίνεται με 1.770 και 1.710 επιχειρησιακές κεφαλές που έχουν αναπτυχθεί από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία αντίστοιχα. Το Πεντάγωνο είπε ότι μέχρι το 2030, μεγάλο μέρος των όπλων του Πεκίνου πιθανότατα θα βρίσκεται σε υψηλότερα επίπεδα ετοιμότητας.
Από το 2020, η Κίνα έχει επίσης εκσυγχρονίσει το οπλοστάσιό της, ξεκινώντας την παραγωγή του υποβρυχίου βαλλιστικών πυραύλων επόμενης γενιάς , δοκιμάζοντας κεφαλές οχημάτων υπερηχητικής ολίσθησης και πραγματοποιώντας τακτικές θαλάσσιες περιπολίες με πυρηνικά όπλα.
Τα όπλα στην ξηρά, στον αέρα και στη θάλασσα δίνουν στην Κίνα την «πυρηνική τριάδα» - χαρακτηριστικό γνώρισμα μιας μεγάλης πυρηνικής δύναμης.
Ένα βασικό σημείο που ήθελε να συζητήσει η αμερικανική πλευρά, σύμφωνα με αντιπρόσωπο, ήταν εάν η Κίνα εξακολουθεί να τηρεί τις πολιτικές της μη πρώτης χρήσης και ελάχιστης αποτροπής, οι οποίες χρονολογούνται από τη δημιουργία της πρώτης της πυρηνικής βόμβας στις αρχές της δεκαετίας του 1960.
Η Κίνα είναι επίσης μία από τις δύο πυρηνικές δυνάμεις - η άλλη είναι η Ινδία - που έχει δεσμευτεί να μην ξεκινήσει πυρηνική ανταλλαγή. Κινέζοι στρατιωτικοί αναλυτές έχουν υποθέσει ότι η πολιτική μη πρώτης χρήσης είναι υπό όρους - και ότι τα πυρηνικά όπλα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναντίον των συμμάχων της Ταϊβάν - αλλά παραμένει η δεδηλωμένη στάση του Πεκίνου.
ένας αντιπρόσωπος είπε ότι οι Κινέζοι εκπρόσωποι είπαν στους αντιπροσώπους των ΗΠΑ ότι το Πεκίνο διατήρησε αυτές τις πολιτικές και ότι «δεν μας ενδιαφέρει να επιτύχουμε την πυρηνική ισοτιμία μαζί σας, πόσο μάλλον την ανωτερότητα».
«Τίποτα δεν έχει αλλάξει, όπως συνήθως, είστε υπερβολικοί», είπε ο εκπρόσωπος συνοψίζοντας τη θέση του Πεκίνου.
Η περιγραφή του για τις συζητήσεις επιβεβαιώθηκε από τον συνάδελφο Αμερικανό εκπρόσωπο Λάιλ Μόρις, μελετητή ασφάλειας στο Ινστιτούτο Πολιτικής της Ασίας της Κοινωνίας.
Μια έκθεση σχετικά με τις συζητήσεις ετοιμάζεται για την κυβέρνηση των ΗΠΑ, αλλά δεν θα δημοσιοποιηθεί, είπε ο Σαντόρο.
«ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΑΔΙΑΦΑΝΕΙΑ»
Η κορυφαία αξιωματούχος του αμερικανικού ελέγχου όπλων Μπόνι Τζένκινς είπε στο Κογκρέσο τον Μάιο ότι η Κίνα δεν απάντησε στις προτάσεις μείωσης του κινδύνου πυρηνικών όπλων που έθεσε η Ουάσιγκτον κατά τη διάρκεια των επίσημων συνομιλιών του περασμένου έτους.
Η Κίνα δεν έχει ακόμη συμφωνήσει σε περαιτέρω συναντήσεις μεταξύ κυβέρνησης.
Η «άρνηση του Πεκίνου να συμμετάσχει ουσιαστικά» σε συζητήσεις για την πυρηνική του συσσώρευση εγείρει ερωτήματα σχετικά με την «ήδη διφορούμενη πολιτική «μη πρώτης χρήσης» του και το πυρηνικό του δόγμα ευρύτερα», δήλωσε στο Reuters ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η αντιπροσωπεία Track Two της Κίνας δεν συζήτησε λεπτομέρειες σχετικά με την προσπάθεια εκσυγχρονισμού του Πεκίνου, δήλωσαν οι Santoro και Morris.
Ο Alberque του Κέντρου Henry Stimson είπε ότι η Κίνα βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στον «κίνδυνο και την αδιαφάνεια» για να μετριάσει την πυρηνική υπεροχή των ΗΠΑ και ότι δεν υπάρχει «επιτακτική ανάγκη» για το Πεκίνο να έχει εποικοδομητικές συζητήσεις.
Το διευρυμένο οπλοστάσιο της Κίνας - που περιλαμβάνει πυραύλους κρουζ κατά πλοίων, βομβαρδιστικά, διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους και υποβρύχια - ξεπέρασε τις ανάγκες ενός κράτους με ελάχιστη πολιτική αποτροπής και μη πρώτης χρήσης, είπε ο Alberque.
Τα κινεζικά σημεία συζήτησης περιστράφηκαν γύρω από την «επιβιωσιμότητα» των πυρηνικών όπλων του Πεκίνου εάν υποστεί ένα πρώτο χτύπημα, είπε ο Morris.
Οι εκπρόσωποι των ΗΠΑ είπαν ότι οι Κινέζοι περιέγραψαν τις προσπάθειές τους ως ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού που βασίζεται στην αποτροπή για να αντιμετωπίσουν εξελίξεις όπως η βελτιωμένη πυραυλική άμυνα των ΗΠΑ, καλύτερες δυνατότητες επιτήρησης και ενισχυμένες συμμαχίες.
Οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Αυστραλία υπέγραψαν πέρυσι συμφωνία για την κοινή χρήση της τεχνολογίας των πυρηνικών υποβρυχίων και την ανάπτυξη μιας νέας κατηγορίας σκαφών, ενώ η Ουάσιγκτον συνεργάζεται τώρα με τη Σεούλ για να συντονίσουν τις απαντήσεις σε ενδεχόμενη ατομική επίθεση.
Η πολιτική της Ουάσιγκτον για τα πυρηνικά όπλα περιλαμβάνει τη δυνατότητα χρήσης τους εάν αποτύχει η αποτροπή, αν και το Πεντάγωνο λέει ότι θα το εξετάσει μόνο σε ακραίες συνθήκες. Δεν παρείχε συγκεκριμένες λεπτομέρειες.
Ένας Κινέζος εκπρόσωπος "επισήμανε μελέτες που ανέφεραν ότι τα κινεζικά πυρηνικά όπλα εξακολουθούσαν να είναι ευάλωτα στα αμερικανικά πλήγματα - η ικανότητά τους για δεύτερο πλήγμα δεν ήταν αρκετή"
Πηγή: reuters.com