Ενιαία γραμμή σε ένα διαρκώς ευμετάβλητο παγκόσμιο γεωπολιτικό τοπίο καλείται να βρει η Ευρώπη, εν μέσω του ολομέτωπου πλέον εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας, με το Πεκίνο να περνά στην αντεπίθεση και να ανακοινώνει δασμούς 125% στα αμερικανικά προϊόντα με ισχύ από αύριο, ενώ ο Κινέζος πρόεδρος Σι έκανε άνοιγμα συνεργασίας στην Ευρώπη καλώντας την σε κοινό μέτωπο, και ενώ λίγες ώρες πριν ο πρόεδρος Τραμπ είχε εκφράσει την εκτίμηση ότι παρά τις δυσκολίες, η Ουάσινγκτον θα καταλήξει τελικά σε συμφωνία με το Πεκίνο.
Η Ευρώπη τηρεί στάση αναμονής και δηλώνει έτοιμη για διαπραγμάτευση, την ώρα που το Πεκίνο ξεκαθάρισε πως δεν θα μπει άλλο σε αυτό το παιχνίδι αριθμών με τις ΗΠΑ, καθώς στο επίπεδο που βρίσκονται οι δασμοί πλέον είναι απαγορευτικές οι οποιοσδήποτε εισαγωγές προϊόντων.
Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ επέμεινε πως η πίεση που ασκεί θα φέρει την Κίνα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, τονίζοντας πως στο τέλος θα υπάρξει συμφωνία, ενώ χαρακτήρισε «έξυπνη κίνηση» την αναστολή ενεργειών της ΕΕ, προειδοποιώντας ταυτόχρονα πως σε περίπτωση μη συμφωνίας, οι δασμοί θα επιστρέψουν.
Η στρατηγική της Ευρώπης
Η βασική στρατηγική της Ευρώπης είναι ξεκάθαρη. Πιέζει για μια συμφωνία με τις ΗΠΑ, αλλά αναγνωρίζει επίσης ότι ο κόσμος βρίσκεται στο κατώφλι μιας μεγάλης αλλαγής και ελπίζει να οδηγήσει στον επιτυχή τερματισμό των δασμών μέσω ισορροπημένων διαπραγματεύσεων με τον Αμερικανό πρόεδρο, αναφέρουν οι New York Times.
Ένα ερώτημα όμως είναι εάν όλες οι νέες συμμαχίες της θα πυροδοτήσουν εκ νέου τον Ντόναλντ Τραμπ. Προς το παρόν όμως, η Ε.Ε. φαίνεται να αποδέχεται ότι πρόκειται να τεθούν στο τραπέζι νέοι κανόνες. Πρόκειται για ξεκάθαρη στρατηγική, που σκοπό έχει να κάνει την Ευρώπη ισχυρότερη και λιγότερο εξαρτώμενη από μια ολοένα και πιο ευμετάβλητη Αμερική.
Άλλωστε, όπως τόνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στους Financial Times, η ΕΕ είναι έτοιμη να επεκτείνει δραματικά τον διατλαντικό εμπορικό πόλεμο στις υπηρεσίες, εάν οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ αποτύχουν.
«Αναπτύσσουμε μέτρα αντιποίνων», διαμήνυσε η φον ντερ Λάιεν, εξηγώντας ότι αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την πρώτη χρήση του μέσου κατά του καταναγκασμού του μπλοκ με τη δύναμη να χτυπήσει τις εξαγωγές υπηρεσιών. «Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα αντιμέτρων… σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις δεν είναι ικανοποιητικές», δήλωσε.
Επιπλέον, ξεκαθάρισε ότι αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει δασμούς στο εμπόριο υπηρεσιών μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, τονίζοντας ότι τα ακριβή μέτρα θα εξαρτηθούν από το αποτέλεσμα των συνομιλιών με την Ουάσινγκτον. «Ένα παράδειγμα είναι ότι θα μπορούσαμε να επιβάλουμε φόρο στα έσοδα από διαφημίσεις των ψηφιακών υπηρεσιών», πρόσθεσε.
Εάν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις, η ΕΕ θα επανενεργοποιήσει αυτόματα τα αντίποινα που σχεδιάζονται ως απάντηση στους δασμούς των ΗΠΑ στον χάλυβα και το αλουμίνιο.
Επιπλέον, η φον ντερ Λάιεν, όπως είπε, περαιτέρω αντίμετρα στους λεγόμενους αμοιβαίους δασμούς του Τραμπ θα μπορούσαν να στοχεύσουν το τεράστιο πλεόνασμα υπηρεσιών των ΗΠΑ με την ΕΕ, τονίζοντας ότι οι Βρυξέλλες εξετάζουν επίσης κινήσεις όπως μια πιθανή επιβάρυνση στις εξαγωγές παλιοσίδερων στις ΗΠΑ, όπου οι προμήθειες της ΕΕ έχουν υψηλή ζήτηση από τα αμερικανικά χαλυβουργεία.
«Οι ΗΠΑ αποτελούν το 13% του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών», δήλωσε ο Μάρος Σέφκοβιτς, επίτροπος εμπορίου της ΕΕ, σε πρόσφατη ομιλία του. Ο στόχος «είναι να προστατεύσουμε το υπόλοιπο 87% και να διασφαλίσουμε ότι το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα θα επικρατήσει για τους υπόλοιπους», είπε.
H συμφωνία ΕΕ - Mercosur και το εμπορικό δίκτυο των 2 τρισ. ευρώ
Η ΕΕ διαθέτει ήδη το μεγαλύτερο δίκτυο εμπορικών συμφωνιών στον κόσμο, καλύπτοντας περίπου 75 εταίρους και περισσότερα από 2 τρισεκατομμύρια ευρώ στο εμπόριο, σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από το μπλοκ.
Αλλά η διαφοροποίηση από τις ΗΠΑ δεν είναι εύκολη υπόθεση – το διατλαντικό εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών έφτασε τα 1,6 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2023.
Η σύναψη εμπορικών συμφωνιών και το άνοιγμα νέων αγορών είναι βασικό στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ να ανταποκριθεί στους δασμούς του Τραμπ. Οι προσπάθειες επέκτασης του δικτύου συμφωνιών της ΕΕ σταμάτησαν τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω των αντιρρήσεων από κράτη μέλη, όπως η Γαλλία, η οποία έχει μια ισχυρή γεωργική βιομηχανία, αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg.
Τους τελευταίους μήνες, η ΕΕ προώθησε τις εμπορικές συνομιλίες με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Μαλαισία, την Ινδονησία, την Ταϊλάνδη και την Ινδία, μεταξύ άλλων. Η όλη αναστάτωση στις αγορές έχει επίσης τονώσει τις συνομιλίες μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με μια συμφωνία για την επαναφορά των σχέσεων μετά το Brexit.
Οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών αντιπροσωπεύουν περίπου το 45% του εμπορίου της ΕΕ με άλλες χώρες και οι συμφωνίες που περίμεναν να εγκριθούν ή να επικυρωθούν από πέρυσι θα πρόσθεταν εμπορικές συναλλαγές αξίας άνω των 185 δισεκατομμυρίων ευρώ στον απολογισμό του μπλοκ.
Ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, επιθυμούν πιο ισορροπημένες σχέσεις με το Πεκίνο - μια κίνηση για την οποία ωστόσο ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ προειδοποίησε, λέγοντας ότι «θα ήταν σαν να κόβεις τον λαιμό σου».
Ωστόσο, ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού εκτίμησε ότι είναι αφελές και επικίνδυνο να πιστεύει κανείς ότι η Κίνα θα μπορούσε να αντικαταστήσει τις ΗΠΑ ως εμπορικός εταίρος και προέτρεψε τα κράτη μέλη του ευρωπαϊκού μπλοκ να μείνουν ενωμένα εν μέσω των παγκόσμιων εμπορικών εντάσεων.
«Η ιδέα ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από την Κίνα είναι μια τρομερά επικίνδυνη ιδέα», είπε ο Μπαϊρού σε δημοσιογράφους σήμερα.
Η μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που επιδιώκει να ολοκληρώσει η ΕΕ είναι με το νοτιοαμερικανικό μπλοκ Mercosur, το οποίο περιλαμβάνει την Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη. Η συμφωνία Mercosur επιδιώκει να δημιουργήσει μια ολοκληρωμένη αγορά 780 εκατομμυρίων καταναλωτών στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική.
Μετά από περισσότερες από δύο δεκαετίες διαπραγματεύσεων, οι δύο περιφέρειες κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία τον Δεκέμβριο για ένα σύμφωνο ελεύθερου εμπορίου. Μετά τους νέους δασμούς του Τραμπ, η Αυστρία είπε ότι θα παραιτηθεί από τη μακροχρόνια αντίθεσή της στη συμφωνία, ενισχύοντας έτσι τη διαδικασία επικύρωσης.
Η συμφωνία θα έχει ως στόχο να τονώσει το εμπόριο αγαθών πέραν του τρέχοντος όγκου των περίπου 110 δισεκατομμυρίων ευρώ, μειώνοντας τους δασμούς για τις περισσότερες εξαγωγές της ΕΕ σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Λατινικής Αμερικής, ανοίγοντας παράλληλα την ευρωπαϊκή αγορά σε περισσότερες εισαγωγές, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών προϊόντων. Θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες που πλήττονται από τους δασμούς αυτοκινήτων του Τραμπ.
Όλα τα σενάρια στο τραπέζι
Ο Σέφκοβιτς έχει επισκεφθεί επανειλημμένα στην Ουάσινγκτον και σχεδιάζει να επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες τη Δευτέρα (14/04), σύμφωνα με το Politico, προκειμένου να συζητήσει για τους δασμούς με την αμερικανική κυβέρνηση.
«Ο Επίτροπος Σέφκοβιτς θα ταξιδέψει στην Ουάσινγκτον για να προσπαθήσει να υπογράψει συμφωνίες» δήλωσε ο αρμόδιος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Όλοφ Τζιλ.
Το ταξίδι του Σέφκοβιτς λαμβάνει χώρα μετά την παύση 90 ημερών στους αμοιβαίους δασμούς που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, με την ΕΕ να ανταποκρίνεται, ανακοινώνοντας παύση αντίστοιχης χρονικής διάρκειας, επιδιώκοντας διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, με την Κομισιόν να τονίζει πως όλες οι επιλογές παραμένουν στο τραπέζι.
Ωστόσο, η Ευρώπη δύσκολα θα αποφύγει να βρεθεί ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά μεταξύ των δύο οικονομικών υπερδυνάμεων. Μία πρώτη εικόνα για το κόστος που θα έχει η επιβολή δασμών 20% έδωσε ο Επίτροπος Οικονομίας και Παραγωγικότητας, Βάλντις Ντομπρόβσκις επισημαίνοντας ότι: το αμερικανικό ΑΕΠ θα μειωθεί από 0,8% έως 1,4% έως το 2027 και το ευρωπαϊκό μόλις κατά 0,2%.
«Είμαστε έτοιμοι να διαπραγματευτούμε για ένα αμοιβαίο αποδεκτό αποτέλεσμα, υπερασπιζόμενοι τα οικονομικά μας συμφέροντα. Φυσικά, αν χρειαστεί, είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε με αντίμετρα για να προστατεύσουμε τα συμφέροντα, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας» υποστήριξε ο κ. Ντομπρόβσκις.
Οι στόχοι Τραμπ και τι μπορεί να πετύχει
Στο μεταξύ, το BBC, διερωτάται εάν με τη μερική παύση των δασμών για 90 ημέρες, ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται πιο κοντά στην υλοποίηση των στόχων του, συνεχίζοντας ταυτόχρονα τον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα.
Κατά το δημοσίευμα, ο πρώτος στόχος του Τραμπ ήταν οι καλύτερες εμπορικές συμφωνίες, κάτι που εν μέρει επιτεύχθηκε, καθώς οι εμπορικοί εταίροι της Αμερικής έχουν 90 ημέρες για να επιτύχουν κάποιου είδους συμφωνία με τις ΗΠΑ και ο χρόνος τρέχει. Αλλά το γεγονός ότι γίνονται συνομιλίες δείχνει ότι ο πρόεδρος έχει καλές πιθανότητες να κερδίσει πράγματι κάτι.
Ο δεύτερος στόχος που είναι η ενίσχυση της αμερικανικής βιομηχανίας, συμπερασματικά, δείχνει ότι όταν οι δασμοί Τραμπ εφαρμόζονται και καταργούνται φαινομενικά κατά τις θέσεις του, είναι πολύ πιο πιθανό οι εταιρείες -τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό- να περιμένουν να καταλαγιάσει η κατάσταση προτού αναλάβουν μεγάλες δεσμεύσεις.
Τρίτον, ο εμπορικός πόλεμος κατά της Κίνας - τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο- διατρέχει τεράστιο κίνδυνο, καθώς στην πορεία, η Αμερική ενδέχεται να έχει αποξενώσει τους συμμάχους που χρειάζεται ιδιαιτέρως σε μια τέτοια αντιπαράθεση. Ωστόσο, ο Τραμπ δοκιμάζοντας την ανοχή κάθε πλευράς για τον οικονομικό και πολιτικό «πόνο» σίγουρα εν μέρει κάτι πέτυχε, ακόμα κι αν ο πρόεδρος και οι βοηθοί του υπαινίχθηκαν ότι αναζητούν διέξοδο από την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί.
Τέταρτον, η αύξηση των εσόδων που επιχειρεί ο Τραμπ για την Αμερική, συμπερασματικά δείχνει ότι ο ίδιος ήθελε περισσότερα έσοδα από τους δασμούς και αν τηρήσει τους βασικούς δασμούς του, συν τις πρόσθετες εισφορές σε ορισμένες εισαγωγές που είναι ακόμη μεγαλύτερες για προϊόντα από την Κίνα, θα κερδίσει το στοίχημα - τουλάχιστον μέχρι οι Αμερικανοί να στραφούν σε περισσότερη εγχώρια παραγωγή και τότε η ροή χρημάτων από τους δασμούς θα μπορούσε να ανακοπεί.
Τέλος, όσον αφορά τη «χρυσή εποχή» της Αμερικής δια μέσου χαμηλότερων τιμών για τους καταναλωτές, σύμφωνα με αναλυτές και οικονομολόγους, οι νέοι δασμοί Τραμπ θα ανεβάσουν τις τιμές, καθώς οι δασμοί συνδέονται με την τιμή των εισαγωγών και, τελικά, τον λιγότερο ανταγωνισμό για προϊόντα αμερικανικής παραγωγής. Ως αποτέλεσμα, πρόκειται για μια κίνηση που κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση, η οποία μάλιστα εικάζεται ότι θα έχει αντίκτυπο τόσο για τον ίδιο τον Τραμπ όσο και για τους Ρεπουμπλικανούς.
Πηγή: cnn.gr