23 Ιουνίου 1913: Σαν σήμερα η μάχη κατά των Βουλγάρων στη Δοϊράνη

 
23 Ιουνίου 1913: Σαν σήμερα η μάχη κατά των Βουλγάρων στη Δοϊράνη

Ενημερώθηκε: 23/06/24 - 17:13

Του Λεωνίδα Σ. Μπλαβέρη

Στις 23 Ιουνίου 1913 σημειώθηκε η Μάχη της Δοϊράνης, στα Νότια της ομωνύμου λίμνης, και η οποία θεωρείται ως η συνέχεια της θριαμβευτικής διπλής, ελληνικής νίκης στην πολυαίμακτη Μάχη του Κιλκίς – Λαχανά (19-21 Ιουνίου 1913), όπου τα υποχωρούντα Βουλγαρικά στρατεύματα συμπτύσσονταν στα υψώματα Νοτίως της λίμνης Δοϊράνης, στο χωριό Βλαντάγια (νυν Ακρίτας).

Μετά τη Μάχη του Κιλκίς – Λαχανά το Ελληνικό Στρατηγείο, με Αρχιστράτηγο τον Βασιλέα Κωνσταντίνο και Επιτελάρχη του τον Βίκτωρα Δούσμανη, διατάσσει άμεση προέλαση του Ελληνικού Στρατού προς Βορρά, με αντικειμενικό σκοπό του την κατάληψη της περιοχής, Βορείως και Δυτικώς του όρους Μπέλες, με την ιδιαίτερη στρατηγική της αξία, η οποία λόγω του σιδηροδρομικού σταθμού της αποτελεί σημαντική ανεφοδιαστική βάση του Στρατού.

Οι Βουλγαρικές δυνάμεις στην περιοχή αποτελούνταν από τις ΙΙΙ (3η)Βουλγαρική Μεραρχία, ενισχυμένη με τμήματα της VI (6ης) Bουλγαρικής, μαζί με 10 πεδινές πυροβολαρχίες, που είχε αναπτυχθεί αμυντικώς στα Νότια, στα υψώματα που βρίσκονταν στο πλευρό της λίμνης Δοϊράνης, με δεσπόζον το ύψωμα 420. Αντικειμενικός σκοπός των αμυνομένων ήταν η κάλυψη του υποχωρούντος από Κιλκίς Βουλγαρικού στρατού, καθώς και η παρεμπόδιση κάθε περαιτέρω προς Βορρά προελάσεως του Ελληνικού Στρατού.

Αμέσως μετά ο αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος διέταξε για την επομένη το πρωί την μεν 3η μεραρχία, ακολουθώντας τη σιδηροδρομική γραμμή, να προσβάλλει το κέντρο ανεφοδιασμού των Βουλγάρων, την εκ Μπαγιάλτσας και Καλινόβουπροερχόμενη 10η μεραρχία να επιτεθεί από δυτικά των βουλγαρικών θέσεων παρά του υψώματος 420 και την 5η μεραρχία να προελάσει προς Ποτερές – Σούρλοβο, (προς Μπέλες), ακολουθώντας πορεία ανατολικότερα της 3ης, με δυνατότητα συνδρομής στην 3η σε περίπτωση ανάγκης.

Στο πλαίσιο αυτό, το πρωί της 23 Ιουνίου 1913, ο Αρχιστράτηγος Βασιλεύς Κωνσταντίνος διέταξε όπως η ΙΙΙ (3η) Μεραρχία με Διοικητή τον Υποστράτηγο Κωνσταντίνο Δαμιανό ακολουθώντας τη σιδηροδρομική γραμμή, να προσβάλλει το κέντρο ανεφοδιασμού των Βουλγάρων, και την εκ Μπαγιάλτσας και Καλινόβουπροερχόμενη Χ (10ης) Μεραρχία με Διοικητή τον Συνταγματάρχη Λεωνίδα Παρασκευόπουλο να επιτεθεί με σφοδρότητα κατά μέτωπο από Δυσμάς κατά των Βουλγαρικών θέσεων παρά του υψώματος 420, που βρίσκονταν στο κέντρο και Ανατολικώς της Βουλγαρικής παρατάξεως. Στην προαναφερθείσα επιθετική ενέργεια θα διακριθούν όλως ιδιαιτέρως το 4ο Σύνταγμα Ευζώνων της Χ Μεραρχίας, με την εφ’ όπλου λόγχη προέλασή του καθώς και το 5ο Σύνταγμα Ευζώνων της ΙΙΙΜεραρχίας, το οποίο και θα καταλάβει τον στρατηγικής σημασίας σιδηροδρομικό σταθμό. Επίσης διατάσσεται η V (5η) Mεραρχία να προελάσει προς την κατεύθυνση Ποτερές – Σούρλοβο, προς Μπέλες, ακολουθώντας πορεία ανατολικότερα αυτής της ΙΙΙ Ελληνικής Μεραρχίας, με δυνατότητα όμως παροχής αμέσου συνδρομής στην προαναφερθείσα Μεραρχία, αν παρίστατο ανάγκη. 

Από την πλευρά τους, οι Βούλγαροι αντιλαμβανόμενοι τον κίνδυνο να υπερφαλαγγισθούν, παίρνοντας ομήρους τον Μητροπολίτη Πολυανής Φώτιο και 30 Έλληνες πρόκριτους, εγκαταλείπουν τις θέσεις τους και την πόλη της Δοϊράνης (Παλιά Δοϊράνη ή Πολυανή), αποτεφρώνοντας τη Μητρόπολη Πολυανής και όλα τα πολύτιμα ιστορικά της αρχεία, συμπτυσσόμενοι ατάκτως με κατεύθυνση Βόρεια, και καταδιωκόμενοι κατά πόδας από τον ελληνικό Στρατό.

Στην υποχώρησή τους αυτή οι Βούλγαροι δεν άφησαν τίποτα όρθιο πίσω τους, ούτε έμψυχο ούτε άψυχο υλικό. Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική καταστροφή. Από την πλευρά της η ΙΙΙ Μεραρχία του Ελληνικού Στρατού συνέχισε την καταδίωξή της και το βράδυ της 23ης Ιουνίου 1913 κατέλαβε τα υψώματα Βορείως της πόλεως της Πολυανής (Δοϊράνης).

Οι συνολικές απώλειες της Ελληνικής πλευράς ανήλθαν σε 252 νεκρούς και 755 τραυματίες, από τους οποίους οι 146 νεκροί της ΙΙΙ Μεραρχίας και οι υπόλοιποι 106 της Χ Μεραρχίας, ενώ από Βουλγαρικής πλευράς συνελήφθη μεγάλος αριθμός αιχμαλώτων. 

Μετά τη λήξη και του Β' Βαλκανικού Πολέμου και τον καθορισμό των συνόρων η Παλαιά Δοϊράνη θα περάσει αρχικώς στη Βουλγαρία και εν συνεχεία στη Γιουγκοσλαβία (νυν στη λεγόμενη «Δημοκρατίας της Βορείου Μακεδονίας»), ενώ τα εδάφη Νοτίως της λίμνης, συμπεριλαμβανομένου του σιδηροδρομικού σταθμού, στην Ελλάδα (Νέα Δοϊράνη Κιλκίς) .

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ