Οι ΗΠΑ και η Τουρκία διαβουλεύονται στο παρασκήνιο για το μέλλον των διμερών τους σχέσεων, με την Άγκυρα να ρίχνει το «δόλωμα» ότι είναι έτοιμη να αγοράσει ανταλλακτικά, πυρομαχικά και ηλεκτρονικά για τον στρατό της, αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αν οι ΗΠΑ άρουν τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη γειτονική χώρα για την απόκτηση των ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S-400.
H Άγκυρα διαβλέπει μια μοναδική ευκαιρία να επανενταχθεί στο πρόγραμμα των F-35 λόγω των αλλοπρόσαλλων και ανορθόδοξων πολιτικών της κυβέρνησης Tραμπ.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, σε δηλώσεις του υπογράμμισε την πρόθεση της Τουρκίας να αποκαταστήσει το εξοπλιστικό εμπόριο με την Ουάσιγκτον, μετά τις κυρώσεις που της επιβλήθηκαν το 2019 και τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα των F-35 λόγω της συμφωνίας της με τη Μόσχα για την αγορά των ρωσικών πυραύλων S-400.
Ο Χ. Φιντάν ανέφερε ότι η άρση των περιορισμών μπορεί να απαιτήσει τόσο προεδρική απόφαση όσο και νομική τροποποίηση.
«Νομικοί εμπειρογνώμονες εργάζονται γι’ αυτό το θέμα», δήλωσε σε τηλεοπτικό κανάλι, προσθέτοντας ότι είχαν ήδη ξεκινήσει διαβουλεύσεις με την κυβέρνηση Μπάιντεν πριν από την ανάληψη των καθηκόντων από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Τηλεφωνική επαφή
Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας -που είχε μέσα στη εβδομάδα νέα τηλεφωνική επαφή με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάρκο Ρούμπιο ενόψει μιας κυοφορούμενης συνάντησης Ερντογάν – Τραμπ- τόνισε ότι η Άγκυρα ελπίζει να πάρει τα έξι μαχητικά αεροσκάφη F-35 που είχαν αρχικά κατασκευαστεί για την τουρκική πολεμική αεροπορία, αλλά τα είχε δεσμεύσει η Ουάσιγκτον από το 2019, ενώ εξέφρασε την επιθυμία της Άγκυρας να δει τουρκικές αμυντικές εταιρείες να αποκαθίστανται στην αλυσίδα παραγωγής των F-35.
Το αίτημα σηματοδοτεί την ευρύτερη προσπάθεια της Τουρκίας να αποκαταστήσει τον ρόλο της στο πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών εν μέσω συνεχιζόμενων εντάσεων σχετικά με τους αμυντικούς δεσμούς με τις ΗΠΑ.
Οι τρέχουσες κυρώσεις κατά της Τουρκίας επιβλήθηκαν το 2020 υπό την κυβέρνηση Τραμπ μέσω του νόμου για την αντιμετώπιση των αντιπάλων των ΗΠΑ μέσω κυρώσεων (CAATSA).
Τώρα, η Τουρκία επιδιώκει να ανατρέψει αυτά τα μέτρα, καθώς εργάζεται για την αποκατάσταση των στρατιωτικών δεσμών με την Ουάσιγκτον.
«Υπάρχουν άλλα ζητήματα που επηρεάζονται από τις κυρώσεις CAATSA», είπε ο Φιντάν, προσθέτοντας ότι «υπάρχουν ανταλλακτικά αξίας περίπου 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία οι ιθύνοντες των αμυντικών βιομηχανιών μας και οι τουρκικές εταιρείες επιθυμούν να προμηθευτούν από τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Τέτοιες αγορές είναι προς το παρόν μπλοκαρισμένες τόσο εξαιτίας νομικών όσο και ψυχολογικών φραγμών που δημιουργούνται από τις κυρώσεις.
Την αντίθεσή του σε μια τέτοια προοπτική έχει εκφράσει ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος άσκησε προσωπικά πιέσεις στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ σε δύο ξεχωριστές τηλεφωνικές κλήσεις ώστε να εμποδίσει τις πωλήσεις F-35 στην Τουρκία, αίτημα που έθεσε και στον Αμερικανό Πρόεδρο κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον.
Το Ισραήλ ασκεί παραδοσιακά βέτο στις πωλήσεις όπλων των ΗΠΑ σε άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής, προκειμένου να διασφαλίσει το ποιοτικό του πλεονέκτημα στην περιοχή.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία των ΗΠΑ, η Τουρκία πρέπει να παραιτηθεί πλήρως από την κατοχή του συστήματος S-400 για να γίνει εκ νέου δεκτή στο πρόγραμμα των F-35.
Οποιαδήποτε προσπάθεια ανάπτυξης των S-400 αλλού -όπως η μετεγκατάστασή τους στη Συρία- θα μπορούσε να δημιουργήσει περαιτέρω προβλήματα με το Ισραήλ.
Tην ίδια ώρα, η Άγκυρα διαπραγματεύεται με τη νέα προσωρινή κυβέρνηση της Συρίας για να αναλάβει τον έλεγχο της αεροπορικής βάσης Τίγιας (T-4) της κεντρικής Συρίας για να τη χρησιμοποιήσει ως κέντρο επιχειρήσεων μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones), ώστε να βρίσκεται σε καλύτερη θέση σε σχέση με τις δυνάμεις του ISIS, οι οποίες διατηρούν ακόμα προπύργια στην περιοχή.
Εφόσον και όταν η Τουρκία αναλάβει τον έλεγχο της T-4, αναμένεται να αναπτύξει τουρκικό αντιαεροπορικό σύστημα τύπου Hisar για να παρέχει εναέρια κάλυψη στη βάση.
Υπάρχουν επίσης αναφορές ότι η Άγκυρα εξετάζει το ενδεχόμενο να αναπτύξει στη Συρία το ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικό σύστημα S-400, τουλάχιστον κατά την περίοδο ανακατασκευής της βάσης.
Ωστόσο, αυτό ενδέχεται να προκαλέσει εμπόδια στις συνομιλίες με την Ουάσιγκτον για την επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών F-35.
Υπάρχουν επίσης σενάρια για πώληση των S-400 σε άλλη χώρα, με την Ινδία ως πιθανό αγοραστή, ή για αποθήκευσή τους σε αμερικανική στρατιωτική βάση στην Τουρκία – κάτι που θα απαιτούσε την έγκριση της Ρωσίας, η οποία πιθανώς θα αντιδρούσε.
Η ανάπτυξη των S-400 στη Συρία θα μπορούσε να αναστείλει αυτή την προσπάθεια γιατί οι ΗΠΑ πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν τις ανησυχίες του Ισραήλ, το οποίο αντιτίθεται σθεναρά στην πρόσβαση της Τουρκίας στο μαχητικό αεροσκάφος πέμπτης γενιάς, καθώς επιδιώκει να διατηρήσει ποιοτική υπεροχή στην περιοχή.
Μηχανισμός συνεννόησης
Αναφορικά με την περίπλοκη γεωπολιτική σχέση Τουρκίας – Ισραήλ στη Συρία, η Άγκυρα έχει ζητήσει από το Τελ Αβίβ να αποσύρει τις δυνάμεις του από τη Συρία, υποστηρίζοντας ότι οι ενέργειες αυτές υπονομεύουν τη σταθερότητα στην περιοχή.
Αξιωματούχοι των δύο χωρών συναντήθηκαν στο Αζερμπαϊτζάν για να ξεκινήσουν συνομιλίες για τη δημιουργία ενός μηχανισμού για την αποφυγή συγκρούσεων μεταξύ του τουρκικού και του ισραηλινού στρατού στη Συρία.
Η έναρξη των συνομιλιών μεταξύ αξιωματούχων ασφαλείας έρχεται επίσης σε μια κρίσιμη στιγμή στη σχέση της Τουρκίας με την κυβέρνηση Τραμπ.
Η πολιτική κατάσταση στη Συρία και το μέλλον της αποτελούν ένα ασφαλές πεδίο για την Άγκυρα, προκειμένου να αποδείξει στην Ουάσιγκτον ότι είναι ομαδικός παίκτης στη γεωπολιτική σκακιέρα.
Διαβάστε το δημοσίευμα της Realnews
Μέσω enikos.gr