Το σέλας είναι είναι ένα εντυπωσιακό φωτεινό ουράνιο φαινόμενο που παρατηρείται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και είναι ορατό στους πόλους, για αυτό και ονομάζεται επίσης Πολικό Σέλας. Όταν το φαινόμενο συμβαίνει στο Βόρειο πόλο αποκαλείται "Βόρειο σέλας", ενώ αντίστοιχα όταν παρατηρείται στο Νότιο πόλο, "Νότιο σέλας".
Το άκρως εντυπωσιακό αυτό φαινόμενο είναι ένα από τα ωραιότερα φυσικά φαινόμενα, καθώς είναι πλούσιο σε φανταχτερά χρώματα και περίτεχνα σχέδια.
Το φαινόμενο μάλιστα είναι γνωστό από την αρχαιότητα καθώς ο πρώτος παρατηρητής του φέρεται να είναι ο Αριστοτέλης ο οποίος αναφέρει στο έργο του "Μετεωρολογικά" ότι είχε παρατηρήσει έντονα το φαινόμενο του σέλαος κατά τη διάρκεια μιας αίθριας νύκτας!
Οι ειδικοί λένε πια ότι κατανόησαν τι πυροδοτεί τις πολύχρωμες ηλεκτρικές καταιγίδες που βλέπουμε στις πολικές περιοχές. Τα συμπεράσματα δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του περιοδικού Science.
Οι επιστήμονες γνώριζαν από παλιά ότι το βόρειο σέλας δημιουργείται από την αλληλεπίδραση φορτισμένων σωματιδίων που ξέφευγαν από τον Ηλιο με το μαγνητικό πεδίο της Γης, το οποίο στη συνέχεια λαμβάνει τη μορφή στροβίλου λόγω των ηλιακών ανέμων.
«Εμφανίζονται κάθε τρεις με τέσσερις ώρες» εξηγεί ο δρ Βασίλης Αγγελόπουλος, καθηγητής επιστημών Γης και Διαστήματος στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και βασικός ερευνητής της αποστολής «Themis». «Το περιβάλλον συγκεντρώνει ενέργεια και ξαφνικά την απελευθερώνει» τόνισε ο δρ Αγγελόπουλος.
Για να διαπιστωθεί τι δημιουργεί το σέλας εκτοξεύτηκαν πέντε πανομοιότυποι δορυφόροι, μεγέθους πλυντηρίου, για να μετρήσουν το μαγνητικό και ηλεκτρικό πεδίο, καθώς και τα σωματίδια που διέρχονταν από διαφορετικές τοποθεσίες γύρω από τη Γη. Αρχικά καταγράφηκε ρήξη των δυναμικών γραμμών του μαγνητικού πεδίου και μετά εμφανίστηκε το σέλας. Η διακοπή της ροής των φορτισμένων σωματιδίων καταγράφηκε μετά την εμφάνιση των γοητευτικών φώτων. Άρα, η διακοπή της συνέχειας του μαγνητικού πεδίου ευθύνεται για τα καταπληκτικά φώτα.
Δείτε το εκπαιδευτικό βίντεο του Πανεπιστημίου του Όσλο με ελληνικούς υπότιτλους που εξηγεί τι έιναι το σέλας και πως δημιουργείται: