Το σχέδιο δράσης της ΕΕ για το μέλλον της αυτοκινητοβιομηχανίας παρουσίασε σήμερα στις Βρυξέλλες ο Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού Απ. Τζιτζικώστας.«Είναι ένα σχέδιο για να παραμείνουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες, οι προμηθευτές και οι σχετικοί τομείς υπηρεσιών της Ευρώπης, καινοτόμοι, ανταγωνιστικοί και σταθερά αγκυροβολημένοι στην Ευρώπη», ανέφερε ο Απόστολος Τζιτζικώστας, επισημαίνοντας ότι ο κλάδος συμβάλλει κατά 7% στο ΑΕΠ της ΕΕ και απασχολεί περίπου 13,8 εκατομμύρια εργαζόμενους.
Σύμφωνα με τον Επίτροπο Μεταφορών, η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία απειλείται από διάφορους κινδύνους που αφορούν την εφοδιαστική αλυσίδα, το κόστος ενέργειας, τις ελλείψεις προσωπικού, τον προστατευστισμό και την υπερβολική εξάρτηση από εισαγόμενες προμήθειες που ασκούν τεράστια πίεση στον κλάδο. Επιπλέον, οι ευρωπαϊκές εταιρείες υστερούν σε βασικές στρατηγικές τεχνολογίες, όπως μπαταρίες, λογισμικό και αυτόνομη οδήγηση.
Ίσοι όροι στον ανταγωνισμό
Το σημερινό σχέδιο δράσης είναι μόνο η αρχή και καθορίζει εμβληματικές πρωτοβουλίες σε πέντε τομείς: στην καινοτομία και την ψηφιοποίηση, την καθαρή κινητικότητα, την ανταγωνιστικότητα και ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας, τις δεξιότητες και τους ίσους όρους ανταγωνισμού.
Για να μετατραπεί αυτό το φιλόδοξο σχέδιο σε δράση, ο Επίτροπος Μεταφορών τόνισε ότι διατίθενται ως 50 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του InvestEU για καθαρή τεχνολογία και καθαρή κινητικότητα, 1,8 δισ. ευρώ από το Ταμείο Καινοτομίας για την κατασκευή μπαταριών, 1 δισ. ευρώ από το Horizon Europe για συνδεδεμένα και αυτόνομα οχήματα και μπαταρίες και 570 εκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης Υποδομής Εναλλακτικών Καυσίμων για σημεία φόρτισης, με έμφαση στα φορτηγά. Επιπλέον, διατίθενται 90 εκατ. ευρώ από το Erasmus+ για την κατάρτιση του εργατικού δυναμικού, καθώς και πρόσθετη χρηματοδότηση για τις ΜΜΕ.
Σε ό,τι αφορά την ψηφιοποίηση, ο Επίτροπος Μεταφορών εξήγησε ότι δεν είναι απλώς μια προτεραιότητα, αλλά η καρδιά όλων όσων κάνουμε για το μέλλον της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας. «Χρειαζόμαστε περισσότερη Ε&Α και καινοτομία. Πρέπει να φέρουμε τα αποτελέσματα στην αγορά. Και πρέπει να ανακτήσουμε την πρωτοκαθεδρία μας στα οχήματα που λειτουργούν με τεχνητή νοημοσύνη (AI)», τόνισε ο Απ. Τζιτζικώστας, ενώ παραδέχτηκε ότι η Κίνα και οι ΗΠΑ προηγούνται στο σχετικό ανταγωνισμό.
Τρία χρόνια περιθώριο στις αυτοκινητοβιομηχανίες για «καθαρά συτοκίνητα»
Σε ό,τι αφορά την καθαρή κινητικότητα (Clean Mobility), ο Επίτροπος Μεταφορών, τόνισε ότι «πρέπει να είμαστε πραγματιστές» και ότι αντί για ετήσια συμμόρφωση, οι εταιρείες θα έχουν κατ' εξαίρεση τρία χρόνια, 2025, 2026 και 2027, για συμμόρφωση με τους στόχους. Έτσι, εάν μια εταιρεία δεν πιάσει τους στόχους το 2025, έχει δύο ακόμη χρόνια για να τους φτάσει, καταβάλλοντας μεγαλύτερη προσπάθεια. Ομοίως, εάν μια εταιρεία υπερβεί τους στόχους το 2025, θα βρίσκεται υπό λιγότερη πίεση το 2026 και το 2027. Σχετικά με αυτό, ο Απ. Τζιτζικώστας ανακοίνωσε ότι η αναθεώρηση της νομοθεσίας περί προτύπων εκπομπών CO2 θα πραγματοποιηθεί το τρίτο ή τέταρτο τρίμηνο του 2025 αντί για το 2026.
Τα ηλεκτρικά οχήματα αντιπροσωπεύουν ήδη το 15% των πωλήσεων στην ΕΕ και για να αυξηθεί αυτό το ποσοστό, η Επιτροπή σκοπεύει να νομοθετήσει ευνοϊκά για τους εταιρικούς στόλους αυτοκινήτων, που επί του παρόντος αντιπροσωπεύουν περίπου το 60% των νέων ταξινομήσεων στην ΕΕ. Τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο παροχής φορολογικών πλεονεκτημάτων σε οχήματα μηδενικών εκπομπών, τον καθορισμό κανόνων για τα ταξί και τις υπηρεσίες κοινής χρήσης αυτοκινήτων με βάση τις εκπομπές τους. Ή θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τις εταιρείες ενοικίασης, ειδικά αυτές που χρησιμοποιούνται από τουρίστες για σύντομα ταξίδια, να χρησιμοποιούν αυτοκίνητα με μηδενικές εκπομπές ρύπων. Παράλληλα, η Επιτροπή θα ενθαρρύνει προγράμματα κοινωνικής μίσθωσης για πολίτες με χαμηλότερο εισόδημα, καθώς και ταχύτερη εγκατάσταση σημείων φόρτισης και σύνδεσή τους με δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.
Τι είπε για την παραγωγή μπαταριών για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα
Οι μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων αντιπροσωπεύουν το 30-40% της αξίας ενός τυπικού ηλεκτρικού αυτοκινήτου και αποτελούν βασικό μοχλό θέσεων εργασίας και οικονομικού ανταγωνισμού. «Για να ανταγωνιστεί, η Ευρώπη χρειάζεται τη δική της προσφορά. Αυτό σημαίνει να τα παράγουμε μόνοι μας», τόνισε ο Επίτροπος Μεταφορών. Το «Clean Industrial Deal», που παρουσιάστηκε από την Επιτροπή την περασμένη εβδομάδα, ανακοίνωσε επίσης ένα νέο Κέντρο Κρίσιμων Πρώτων Υλών. Από το 2026, θα προσφέρει στους παράγοντες της αυτοκινητοβιομηχανίας πρόσβαση σε υλικά χαμηλού κόστους.
Εξάλλου, ο Επίτροπος Μεταφορών υπογράμμισε ότι δεν πρέπει να λησμονούμε την κοινωνική διάσταση και όσους ανησυχούν για τη δουλειά τους. Όπως είπε, οι αλλαγές στην παγκόσμια ζήτηση και την παραγωγή, οι οικονομικές κρίσεις, και η γεωπολιτική αβεβαιότητα οδήγησαν σε κλείσιμο εργοστασίων αυτοκινήτων. Γι' αυτό σημείωσε ότι θα «πρέπει να εκπαιδεύσουμε και να προσελκύσουμε εργαζόμενους με τις δεξιότητες για ένα ψηφιακό μέλλον». Επιπλέον, ανέφερε ότι ένα «Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τη Δίκαιη Μετάβαση» θα ακολουθήσει τις τάσεις απασχόλησης σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας της αυτοκινητοβιομηχανίας, θα προβλέπει απειλές και θα σχεδιάζει στοχευμένη υποστήριξη εκ των προτέρων. Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για τους Εκτοπισμένους Εργαζομένους υποστηρίζει ήδη εργαζόμενους που απολύθηκαν λόγω αναδιάρθρωσης.
Τέλος, ο Απ. Τζιτζικώστας ανέφερε ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει να επιδιώκει Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου και διεθνείς συνεργασίες για ίσους όρους ανταγωνισμού και για πρόσβαση στην αγορά και σε κρίσιμα υλικά. Όλες αυτές οι ενέργειες που περιγράφονται στο σχέδιο δράσης για το μέλλον της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας , θα διασφαλίσουν ότι η επόμενη γενιά οχημάτων δεν θα κατασκευάζεται απλώς και μόνο στην Ευρώπη, αλλά θα είναι καινοτόμος και θα τροφοδοτείται από την ευρωπαϊκή τεχνολογία. «Αυτό είναι μόνο η αρχή. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς για μια πιο ανθεκτική, πιο ανταγωνιστική, πιο βιώσιμη ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία», δήλωσε ο Επίτροπος Μεταφορών.