Σαφές μήνυμα για το μεταναστευτικό έστειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από τη Βιέννη, κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Καγκελάριο της Αυστρίας Καρλ Νεχάμερ.
Ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι πρέπει να εφαρμοστούν οι νέες συμφωνίες για το μεταναστευτικό, τονίζοντας ότι η χώρα μας δεν θα δεχτεί να επωμιστεί δυσανάλογα μεγάλο βάρος, επειδή βρίσκεται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.
Την ίδια ώρα προβληματισμό προκαλεί στην Αθήνα η γερμανική πολιτική στο μεταναστευτικό, καθώς η απόφαση της Γερμανίας να μην εφαρμόσει για 6 μήνες την συνθήκη του Σέγκεν, με στόχο να φρενάρει την έλευση προσφύγων και μεταναστών σε γερμανικό έδαφος, επαναφέρει στο προσκήνιο το γερμανικό αίτημα για επιστροφές και προς την Ελλάδα.
Πάντως ο κ. Μητσοτάκης ήταν απόλυτα ξεκάθαρος: Δήλωσε ότι η εφαρμογή του νέου συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο θα πρέπει να είναι προτεραιότητα και δεν θα δεχθεί η Ελλάδα να επωμιστεί δυσανάλογα μεγάλο βάρος γιατί βρίσκεται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Είπε ότι η υποστήριξη της Ευρώπης στην Ελλάδα για τη διαχείριση των ανθρώπων που τελικά φτάνουν στη χώρα μας, θα πρέπει να συνεχιστεί και πως οι σχετικοί πόροι αυτή τη στιγμή δεν είναι βέβαιο ότι επαρκούν ή αν θα επαρκούν στο μέλλον.
Δήλωσε, επιπρόσθετα, πως «δεν είναι δική μας δουλειά να υποδείξουμε σε οποιοδήποτε κράτος μέλος την επιδοματική κοινωνική πολιτική που πρέπει να ακολουθήσει», ενώ ανέφερε πως θα ήταν λάθος να κινηθούμε σε λογική ad hoc εξαιρέσεων από τη συνθήκη Σένγκεν. «Δεν μπορεί κανείς να έχει απαίτηση από την Ελλάδα που βγήκε από πρωτοφανή οικονομική κρίση, να έχει πιο ευνοϊκό πλαίσιο κοινωνικής προστασίας για τους πρόσφυγες από ό,τι για τους Έλληνες πολίτες», συμπλήρωσε.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του ΑΝΤ1, στην κυβέρνηση προσπαθούν να υποβαθμίσουν τις έντονες γερμανικές πιέσεις για επιστροφή προσφύγων, πιέσεις που αποδίδουν στην άνοδο της ακροδεξιάς στην Γερμανία. Κυβερνητικά στελέχη επιμένουν ότι οι επιστροφές που ζητεί η Γερμανία είναι στην πράξη ανέφικτες, με ευθυνη κυρίως των γερμανικών αρχών, οι οποίες δεν μπορούν να εντοπίσουν τους πρόσφυγες, που φτάνουν στην Γερμανία.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΝΤ1 δεν είναι μόνον η Ελλάδα που δέχεται πιέσεις. Η Αθήνα, για τον λόγο αυτό είναι σε «ανοιχτή γραμμή» με Ιταλία, Ισπανία, Βουλγαρία, Αυστρία, Πολωνία και Μάλτα χώρες που υφίστανται αντίστοιχες πιέσεις και προσπαθούν να συντονίσουν τα επόμενα βήματά τους.
Έτσι θεωρείται κρίσιμη η συνάντηση του υπουργού μετανάστευσης Νίκου Παναγιωτόπουλου, την ερχόμενη Τρίτη (17/9) με τον Γερμανό ομόλογό του Μπερντ Κρόσερ, στο Βερολίνο, καθώς εκεί θα φανεί τι περιθώρια υπάρχουν για συνεννόηση μεταξύ των δύο χωρών.
Επίσης στις 14 Οκτωβρίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα βρίσκεται στην γερμανική πρωτεύουσα, στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής της Διαδικασίας του Βερολίνου για τα Δυτική Βαλκάνια, και δεν αποκλείεται να συναντηθεί με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς. Η κυβέρνηση παρακολουθεί την αύξηση των μεταναστευτικών ροών, τόσο στα νησιά του νοτίου Αιγαίου, δηλαδή στα Δωδεκάνησα όσο και στην Κρήτη και στην Γαύδο και μέχρι στιγμής Έλληνες αξιωματούχοι εκτιμούν ότι οι ροές αυτές είναι για την ώρα διαχειρίσιμες.
Ο φράχτης στον Έβρο και η χρηματοδότησή του
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ευχαρίστησε τον αυστριακό καγκελάριο Καρλ Νεχάμερ «για την στήριξη την οποία παρείχε στο χρόνιο αίτημα της Ελλάδας να υπάρξει μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και για τη φύλαξη των χερσαίων συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Είπε επίσης ότι «η Ελλάδα κατασκευάζει ένα αποτρεπτικό εμπόδιο στα σύνορά της με την Τουρκία. Θα εξακολουθεί να το κατασκευάζει, αλλά είναι απολύτως λογικό ότι αυτό το εμπόδιο δεν προστατεύει μόνο τα ελληνικά σύνορα, προστατεύει τα ευρωπαϊκά σύνορα και πρέπει να τύχει ευρωπαϊκής χρηματοδότησης».
Ο πρωθυπουργός είπε επίσης ότι η υποστήριξη της Ευρώπης στην Ελλάδα για τη διαχείριση των ανθρώπων που τελικά φτάνουν στη χώρα μας , θα πρέπει να συνεχιστεί και πως οι σχετικοί πόροι αυτή τη στιγμή δεν είναι βέβαιο ότι επαρκούν ή αν θα επαρκούν στο μέλλον.
Η απόφαση της Γερμανίας
Η Γερμανία ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι θα επεκτείνει τους προσωρινούς ελέγχους σε όλα τα χερσαία σύνορά της. Οι έλεγχοι σε μια ευρεία ζώνη ελεύθερης κυκλοφορίας – την ευρωπαϊκή Ζώνη Σένγκεν – θα ξεκινήσουν στις 16 Σεπτεμβρίου και αρχικά θα διαρκέσουν έξι μήνες.
Την Τρίτη ανακοίνωσε προτάσεις για την ενίσχυση της εφαρμογής των κανόνων της ΕΕ για το άσυλο, συμπεριλαμβανομένης της κράτησης αιτούντων άσυλο, με τις αρχές να προσδιορίζουν εάν η Γερμανία είναι υπεύθυνη για τη διεκπεραίωση της υπόθεσής τους.
Στα σχέδια του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών υπό τη Νάνσι Φέζερ περιλαμβάνονται συνοριακοί έλεγχοι με περισσότερες απορρίψεις αιτημάτων ασύλου, αλλά και με ταχείες επιστροφές στις χώρες πρώτης εισόδου στην ΕΕ ή απελάσεις σε τρίτες χώρες. Οι έλεγχοι θα διενεργούνται γρήγορα στα σύνορα από την αστυνομία, η οποία αποκτά ενισχυμένες αρμοδιότητες. Εκεί θα εξετάζεται δηλαδή ποια χώρα είναι αρμόδια, βάσει του Κανονισμού του Δουβλίνου, να χειριστεί την κάθε υπόθεση ασύλου ενώ εξετάζεται και η δημιουργία κέντρων κράτησης στα γερμανικά σύνορα.
Η Γερμανία βρίσκεται στην καρδιά της Ευρώπης, και μοιράζεται χερσαία σύνορα με εννέα χώρες. Τα σχέδιά της σηματοδοτούν οπισθοδρόμηση στην ελεύθερη μετακίνηση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πυλώνα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, και θα μπορούσαν να επηρεάσουν την περιφερειακή ενότητα.
Η στάση της Γαλλίας
Με ανησυχία και προβληματισμό αντιμετωπίζουν Τύπος και αναλυτές στη Γαλλία τις επιπτώσεις που ενδέχεται να έχει στην ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων στην Ευρώπη η πρόσφατη απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να επαναφέρει τους ελέγχους στα σύνορα της χώρας, σε μια προσπάθεια να μειώσει την παράνομη μετανάστευση και να καταστήσει τη Γερμανία “λιγότερο ελκυστική ως χώρα υποδοχής”.
Ο νέος πρωθυπουργός Μισέλ Μπαρνιέ έχει ήδη προϊδεάσει ότι θα κάνει πιο αυστηρή την μετανστευτική πολιτική της Γαλλίας. «Έχει κανείς την εντύπωση πως τα σύνορα είναι σαν κόσκινο – και πως οι μεταναστευτικές ροές είναι εκτός ελέγχου. Αυτό ακριβώς είναι που θέλουμε να αλλάξουμε», δήλωσε ο Μπαρνιέ την περασμένη εβδομάδα.
Για την εφαρμογή μίας αυστηρότερης μεταναστευτικής πολιτικής και πολιτικής ασύλου ο Μπαρνιέ φέρεται να σχεδιάζει μάλιστα την ίδρυση ενός υπουργείου για τη «μετανάστευση, την ενσωμάτωση και την εθνική ταυτότητα».
Γιατί αλλάζει την στάση της η Γερμανία
Η παράτυπη μετανάστευση στην Γερμανία έχει επιβαρύνει δραματικά τις δημόσιες υπηρεσίες. Αλλά πίσω από αυτό στην χώρα είναι ξεκάθαρη η άνοδος της ακροδεξιάς, μετά την νίκη της «Ενναλλακτικής για την Γερμανία» (AFD) στην Θουριγγία.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η μετανάστευση είναι η κύρια ανησυχία των ψηφοφόρων στο ανατολικό γερμανικό κρατίδιο του Βρανδεμβούργου, στο οποίο θα διεξαχθούν εκλογές σε δέκα ημέρες και όπου οι κεντροαριστεροί Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς μάχονται για να διατηρήσουν την εξουσία.
Η Εναλλακτική για τη Γερμανία παραμένει πρώτη στις δημοσκοπήσεις, ενώ αλγεινή εντύπωση προκάλεσε πρόσφατα στους Γερανούς η επίθεση με μαχαίρι και τρεις νεκρούς στο Ζόλιγκεν, από μετανάστη του οποίου η αίτηση για άσυλο είχε απορριφθεί και έπρεπε να είχε διωχθεί από την χώρα.
Η πολιτική ψωμί, κρεβάτι και σαπούνι
Καθώς στην Γερμανία οι εκλογές απέχουν μόλις έναν χρόνο (θα γίνουν τον Σεπτέμβριο του 2025) η κοινοβουλευτική ομάδα της ακροδεξιάς «Εναλλακτική για την Γερμανία» υιοθέτησε κείμενο με τα βασικά σημεία του προγράμματος για τις επόμενες εκλογές.
Κεντρικό ζήτημα είναι η μετανάστευση – «η μητέρα όλων των προβλημάτων». Με βάση το κείμενο που εγκρίθηκε οι βουλευτές της AFD την επόμενη περίοδο θέλουν να εστιάσουν σε τρεις τομείς: Στην εσωτερική ασφάλεια, στην οικονομική πολιτική στην κοινωνική πολιτική.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ακροδεξιοί βουλευτές τονίζουν εκ νέου τις ήδη γνωστές θέσεις του κόμματος για απομάκρυνση των μεταναστών στα γερμανικά σύνορα, απέλαση όσων το αίτημα για άσυλο έχει «απορριφθεί» και αν είναι «απαραίτητο», να τοποθετηθούν φράχτες στα σύνορα.
Όσον αφορά την κοινωνική πολιτική κεντρική θέση της AFD είναι: “Burgergeld μόνο για τους Γερμανούς”. Burgergeld είναι κοινωνική βοήθεια σε όσους, δεν μπορούν να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή ζωή. Αντιστοίχως για τους αιτούντες άσυλο και για τους πρόσφυγες το κόμμα θέλει να παρέχονται μόνον υλικά οφέλη και καθόλου χρήματα (επιδόματα). Πρόκειται για την γνωστή αρχή της AfD, «ψωμί, κρεβάτι και σαπούνι».
Πώς επηρεάζει την ελεύθερη μετακίνηση στην Ευρώπη;
Το μπλοκ της ΕΕ διαθέτει μια ζώνη μετακίνησης χωρίς βίζα, γνωστή ως Ζώνη Σένγκεν, η οποία επιτρέπει στους πολίτες των περισσότερων χωρών της ΕΕ να ταξιδεύουν εύκολα διασυνοριακά για εργασία και αναψυχή. Η Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, η Νορβηγία και η Ελβετία ανήκουν επίσης στη Σένγκεν, παρόλο που δεν είναι μέλη της ΕΕ.
Σύμφωνα με την ΕΕ, τα κράτη μέλη επιτρέπεται να επαναφέρουν προσωρινά τους ελέγχους στα λεγόμενα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ σε περίπτωση σοβαρής απειλής, όπως αυτή για την εσωτερική ασφάλεια. Ωστόσο, αναφέρει επίσης ότι οι έλεγχοι στα σύνορα πρέπει να εφαρμόζονται ως έσχατη λύση σε εξαιρετικές καταστάσεις και πρέπει να είναι χρονικά περιορισμένοι.
Τέτοιοι περιορισμοί τίθενται συχνά σε μεγάλα αθλητικά γεγονότα, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι και του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου αυτό το καλοκαίρι.
Με την επέκταση των συνοριακών ελέγχων, οι ταξιδιώτες θα υπόκεινται σε περισσότερους ελέγχους όταν διασχίζουν τα σύνορα, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε καθυστερήσεις και μποτιλιαρίσματα.
Η Γερμανία θα μπορούσε να αρνηθεί την είσοδο ή να προχωρήσει στην κράτηση στα σύνορα σε οποιονδήποτε θεωρήσει ότι εισέρχεται παράνομα και ζητά άσυλο στη χώρα.
«Δεν περιμένω το τέλος της Σένγκεν γενικά, μάλλον έναν λιγότερο λειτουργικό χώρο ελεύθερης κυκλοφορίας», δήλωσε ο Μάρκους Ένγκλερ στο Γερμανικό Κέντρο Έρευνας για την Ένταξη και τη Μετανάστευση.
Πώς αντέδρασαν οι άλλες χώρες;
Ορισμένες γειτονικές χώρες επέκριναν τη Γερμανία καθώς εκτιμούν ότι η απόφασή της για επέκταση των ελέγχων θα μπορούσε να οδηγήσει στο να υποχρεωθούν να δεχτούν οι ίδιες περισσότερους αιτούντες άσυλο και να επηρεάσουν τις εμπορικές μετακινήσεις.
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ κάλεσε την Τρίτη για επείγουσες διαβουλεύσεις με άλλες χώρες και για περισσότερη υποστήριξη στις μεταναστευτικές πολιτικές της ίδιας της Βαρσοβίας.
Είπε ότι αυτό που χρειάζεται η Πολωνία δεν ήταν αυστηρότεροι έλεγχοι στα σύνορά της με τη Γερμανία, αλλά περισσότερη δέσμευση από το Βερολίνο και άλλους για την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.
Ωστόσο, άλλοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ήταν πιο αισιόδοξοι, δεδομένου ότι η Γερμανία, όπως και άλλες χώρες της ΕΕ, διενεργεί ήδη ελέγχους σε ορισμένα από τα σύνορά της. Ο Τσέχος υπουργός Εσωτερικών Βιτ Ρακούσαν είπε για παράδειγμα ότι δεν περίμενε σημαντικές αλλαγές καθώς οι έλεγχοι θα είναι τυχαίοι.
Τόσο η Πολωνία όσο και η Τσεχική Δημοκρατία διαθέτουν ήδη κέντρα κράτησης για μετανάστες που δεν διαθέτουν τα απαραίτητα ταξιδιωτικά έγγραφα ή των οποίων τα αιτήματα ασύλου εξετάζονται.
Με πληροφορίες από enikos.gr