Στην τελική ευθεία εισέρχεται η συζήτηση και ψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης για τη συνεπιμέλεια, δεύτερη ημέρα συνεδρίασης στην Ολομέλεια, με αντικείμενο τις διατάξεις που επιφέρουν αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο και τις σχέσεις γονέων και τέκνων. Στη σημερινή τελευταία συνεδρίαση επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης αναμένεται να απευθυνθούν στην Ολομέλεια και πολιτικοί αρχηγοί.
Ονομαστική ψηφοφορία για την εξίσου άσκηση γονικής μέριμνας και το τεκμήριο του χρόνου επικοινωνίας του παιδιού με τον κάθε γονέα, ζήτησε ο ΣΥΡΙΖΑ
Κατατέθηκε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ αίτημα διεξαγωγής ονομαστικής ψηφοφορίας σε δύο άρθρα του νομοσχεδίου για τη συνεπιμέλεια. Ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάει ονομαστική ψηφοφορία επί του άρθρου 7 «Από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας σε περίπτωση διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου και διάστασης των συζύγων- Αντικατάσταση τίτλου και άρθρου 1513 ΑΚ» και επί του άρθρου 13 «Δικαίωμα επικοινωνίας - Αντικατάσταση άρθρου 1520 ΑΚ».
Το άρθρο 7 ορίζει ότι «στις περιπτώσεις διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου ή λύσης ή ακύρωσης του συμφώνου συμβίωσης ή διακοπής της συμβίωσης των συζύγων ή των μερών του συμφώνου συμβίωσης και εφόσον ζουν και οι δύο γονείς, εξακολουθούν να ασκούν από κοινού και εξίσου τη γονική μέριμνα. Ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο επιχειρεί τις πράξεις που προβλέπονται στο πρώτο εδάφιο του άρθρου 1516 του Α.Κ., κατόπιν προηγούμενης ενημέρωσης του άλλου γονέα».
Το άρθρο 13 ορίζει ότι «ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση της, κατά το δυνατό, ευρύτερης επικοινωνίας με αυτό, στην οποία περιλαμβάνονται τόσο η φυσική παρουσία και επαφή του με το τέκνο, όσο και η διαμονή του τέκνου στην οικία του. Ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο οφείλει να διευκολύνει και να προωθεί την επικοινωνία του τέκνου με τον άλλο γονέα σε τακτή χρονική βάση. Ο χρόνος επικοινωνίας του τέκνου με φυσική παρουσία με τον γονέα, με τον οποίο δεν διαμένει, τεκμαίρεται στο ένα τρίτο (1/3) του συνολικού χρόνου, εκτός αν ο γονέας αυτός ζητά μικρότερο χρόνο επικοινωνίας, ή επιβάλλεται να καθορισθεί μικρότερος ή μεγαλύτερος χρόνος επικοινωνίας για λόγους που αφορούν στις συνθήκες διαβίωσης ή στο συμφέρον του τέκνου, εφόσον, σε κάθε περίπτωση, δεν διαταράσσεται η καθημερινότητα του τέκνου. Αποκλεισμός ή περιορισμός της επικοινωνίας είναι δυνατός μόνο για εξαιρετικά σοβαρούς λόγους, ιδίως όταν ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο κριθεί ακατάλληλος να ασκεί το δικαίωμα επικοινωνίας. Για τη διαπίστωση της ακαταλληλότητας του γονέα το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέσο, ιδίως την εκπόνηση εμπεριστατωμένης έκθεσης κοινωνικών λειτουργών ή ψυχιάτρων ή ψυχολόγων. Οι γονείς δεν έχουν το δικαίωμα να εμποδίζουν την επικοινωνία του τέκνου με τους ανώτερους ανιόντες και τους αδελφούς του, εκτός αν συντρέχει σπουδαίος λόγος. Οι γονείς δεν έχουν το δικαίωμα να εμποδίζουν την επικοινωνία του τέκνου με τρίτους που έχουν αναπτύξει μαζί του κοινωνικο-συναισθηματική σχέση οικογενειακής φύσης, εφόσον με την επικοινωνία εξυπηρετείται το συμφέρον του τέκνου. Τα σχετικά με την επικοινωνία ζητήματα καθορίζονται ειδικότερα είτε με έγγραφη συμφωνία των γονέων είτε από το δικαστήριο. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζεται και η παρ. 4 του άρθρου 1511. Όταν συντρέχει περίπτωση κακής ή καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος επικοινωνίας, ο άλλος γονέας ή κάθε ένας από τους γονείς, αν πρόκειται για επικοινωνία με τρίτο, μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο τη μεταρρύθμιση της επικοινωνίας».
Διαφοροποιησεις στο ΚΙΝΑΛ
Δεν θα μετέχει στην ονομαστική ψηφοφορία που ζήτησε, ο ΣΥΡΙΖΑ- Αν η ονομαστική ψηφοφορία διεξαχθεί, θα απέχει ο Ανδρ. Λοβέρδος
Δεν θα συμμετάσχει ο βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Ανδρέας Λοβέρδος, στην ονομαστική ψηφοφορία που έχει ζητήσει ο ΣΥΡΙΖΑ επί των άρθρων του νομοσχεδίου για την εξίσου άσκηση της γονικής μέριμνας και το τεκμήριο του χρόνου επικοινωνίας.
Ο κ. Λοβέρδος έχει ενημερώσει το κόμμα του, από την περασμένη Δευτέρα, ότι -ως βουλευτής που έχει θέσει εμφατικά το ζήτημα της συνεπιμέλειας από το 2016- κρίνει πως το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης κινείται σε βελτιωτική κατεύθυνση. Αναφορικά με την ονομαστική ψηφοφορία που έχει ζητήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Λοβέρδος έχει επισημάνει πως η αξιωματική αντιπολίτευση έχει δηλώσει πως δεν θα συμμετέχει σε ονομαστικές ψηφοφορίες εάν δεν αρθούν τα μέτρα προστασίας στο Κοινοβούλιο για τον κορονοϊό. Συνεπώς, σήμερα δεν θα πρέπει το προεδρείο να κάνει αποδεκτό το αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ, εάν δεν πρόκειται να συμμετάσχει στην ονομαστική. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε αίτημα ονομαστικής ψηφοφορίας, αλλά σύμφωνα με πηγές της ΚΟ δεν θα πάρει μέρος στην ψηφοφορία.
Την ίδια ώρα, πληροφορίες αναφέρουν πως και άλλοι βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής έχουν ζητήσει να αφεθούν ελεύθεροι στην κρίση τους επί των διατάξεων του νομοσχεδίου και να μην κινηθούν στο πνεύμα της κομματικής πειθαρχίας.
Αντιδράσεις
Από τη «γαλάζια» πλειοψηφία, οι Μαριέττα Γιαννάκου και Ολγα Κεφαλογιάννη επέμειναν και χθες στις διαφωνίες τους επί των επίμαχων διατάξεων, ενώ και ο Μ. Βολουδάκης, επίσης βουλευτής της πλειοψηφίας, εξέφρασε διαφωνίες. Οπως ήταν αναμενόμενο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που με ποικίλα επιχειρήματα τάσσονται κατά του νομοσχεδίου, ανέδειξαν τις «γαλάζιες» διαφωνίες, ανεβάζοντας τους τόνους κριτικής προς την κυβέρνηση.
Κατά το στάδιο της επεξεργασίας του νομοσχεδίου, στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκε η ΝΔ. Κατά του νομοσχεδίου τάχθηκαν ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΜέΡΑ25. Το Κίνημα Αλλαγής, το ΚΚΕ και η Ελληνική Λύση δήλωσαν επιφύλαξη για την Ολομέλεια.
Το πολιτικό ενδιαφέρον εστιάζεται σήμερα στο να διαπιστωθεί αν θα υπάρξουν αλλαγές στο σχέδιο νόμου, ώστε να καμφθούν οι εσωκομματικές αντιρρήσεις, ή, αν δεν υπάρξουν τέτοιες αλλαγές, πόσες θα είναι οι «διαρροές» εκ των 158 βουλευτών που διαθέτει η κυβερνώσα πλειοψηφία.
Ο κ. Τσιάρας προανήγγειλε κάποιες αλλαγές σε μια προσπάθεια να πειστούν οι διαφωνούντες, με τον κ. Χ. Καστανίδη από το ΚΙΝΑΛ αμέσως μετά να σχολιάζει ότι κινούνται σε θετική κατεύθυνση και να ζητάει περισσότερες. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο κ. Τσιάρας επικαλέστηκε για τις αλλαγές τις παρατηρήσεις που είχε κάνει με την έκθεσή της η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής.
Το συμφέρον του παιδιού είναι αόριστη νομική έννοια που εξειδικεύεται σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά, επισημαίνει, μεταξύ άλλων, η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής, στην έκθεση της επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης για τη συνεπιμέλεια, που εισήχθη την Τετάρτη για συζήτηση και ψήφιση στην ολομέλεια της Βουλής.
Η Επιστημονική Υπηρεσία επισημαίνει ότι χρήζουν αποσαφήνισης και ο όρος «εξίσου» στην άσκηση γονικής μέριμνας και ο χρόνος επικοινωνίας του παιδιού με τον γονέα με τον οποίο δεν διαμένει, στο 1/3 του συνολικού χρόνου, διότι μπορεί να οδηγήσει στην εναλλασσόμενη κατοικία.
Σημερινές τοποθετήσεις
«Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε περιβάλλον συνεπιμέλειας εμφανίζουν καλύτερους δείκτες στη συμπεριφορά και την ψυχολογία τους, στις κοινωνικές τους σχέσεις, στις επιδόσεις τους. Ο διάλογος διεξήχθη με εντάσεις που αδικούν το νομοθέτημα αν και αυτή η νομοθετική πρωτοβουλία αποτελεί σημαντικό εκσυγχρονιστικό βήμα του οικογενειακού δικαίου», ανέφερε, νωρίτερα σήμερα, η βουλευτής της ΝΔ Ασημίνα Σκόνδρα.
«Ήταν αναγκαία μία μεταρρύθμιση στο οικογενειακό δίκαιο. Η μεταρρύθμιση του 1983 ήταν σπουδαία, που έβαλε τέλος σε αναχρονιστικές πρακτικές του παρελθόντος. Σήμερα, όμως, τα πράγματα έχουν αλλάξει, έχει αλλάξει και ο ρόλος του πατέρα», σημείωσε ο βουλευτής της ΝΔ Βασίλης Σπανάκης και πρόσθεσε ότι βασικός άξονας του νομοσχεδίου είναι η καλλιέργεια κουλτούρας, συνεννόησης και συνεργασίας των γονέων.
«Ακούσαμε από την αξιωματική αντιπολίτευση να μιλούν για ισχυρό λόμπι που ζήτησε τη στήριξη του πρωθυπουργού. Όμως, οι πλούσιοι δεν έχουν ανάγκη από αυτές τις νομοθετικές πρωτοβουλίες. Εμείς έχουμε διαφορετική κουλτούρα διαλόγου», τόνισε ο βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, ο οποίος αναφέρθηκε στη μεγάλη μεταρρύθμιση του ΠΑΣΟΚ στο οικογενειακό δίκαιο, θυμίζοντας ότι τότε υπήρξαν μεγάλες αντιδράσεις. Ο βουλευτής είπε ότι η συνεπιμέλεια είναι αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε, αν και παρατήρησε ότι το νομοσχέδιο που φέρνει η κυβέρνηση έχει προβλήματα, επισημαίνοντας πως πρέπει να δοθεί στους μπαμπάδες το δικαίωμα να μπορούν να βλέπουν τα παιδιά τους.
Ο βουλευτής της ΝΔ Κωνσταντίνος Καραγκούνης, ο οποίος έχει θητεύσει στο υπουργείο Δικαιοσύνης, υπογράμμισε πως «υπάρχουν δυσκολίες να επιφέρεις τομές και μεταρρυθμίσεις σε τέτοια θέματα γιατί αγγίζουν όλη την κοινωνία» και απέδωσε εύσημα στην πολιτική ηγεσία, «γιατί με τόλμη αντιμετώπισαν ένα τόσο δύσκολο ζήτημα, όπως αυτό της συνεπιμέλειας». Ο βουλευτής, αν και αναγνώρισε ότι «ο ρόλος της μητέρας είναι κομβικός», υποστήριξε πως με τις αποφάσεις των δικαστηρίων, ο ισχύων νόμος δεν εφαρμόζεται σωστά αφού σε συντριπτικό ποσοστό η επιμέλεια ανατίθεται στη μητέρα, ανεξαρτήτων των ειδικών περιστάσεων για κάθε περίπτωση ξεχωριστά. «Δεν γίνεται σε συντριπτικό ποσοστό 97% να θεωρούμε ότι οι πατεράδες είναι περίπου ανίκανοι να τους ανατεθεί η επιμέλεια. Κάτι δεν πάει καλά», σημείωσε ο βουλευτής της ΝΔ και τόνισε ότι αυτό το φαινόμενο έπληξε το συμφέρον του παιδιού.
Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνος Μάρκου κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι απαξίωσε προκλητικά τα πορίσματα των εμπειρογνωμόνων των νομοπαρασκευαστικών επιτροπών, τις επισημάνσεις της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής και φορέων και «νομοθετεί μονομερώς. Ο κ. Μάρκου προειδοποίησε πως τα «γονεοκεντρικά» σημεία του νομοσχεδίου θα οδηγήσουν σε εντάσεις και δικαστικές προσφυγές και ενώ το ισχύον οικογενειακό δίκαιο προβλέπει ότι το δικαστήριο μπορεί να αναθέσει την άσκηση γονικής μέριμνας και στους δύο γονείς και προβλέπει και την συνεπιμέλεια, χωρίς να είναι υποχρεωτική. Αναφερόμενος στο τεκμήριο του χρόνου επικοινωνίας, ο κ. Μάρκου είπε ότι η διάταξη δεν λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες του παιδιού, ανοίγει τον δρόμο της ισόχρονης και εναλλασσόμενης κατοικίας και πρόσθεσε πως θα επηρεάσει και το ύψος της διατροφής. «Το πιο σημαντικό είναι η αίσθηση της συναπόφασης και η αίσθηση του παιδιού ότι έχει οικογένεια που λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο», τόνισε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ υπογραμμίζοντας ότι η ισότητα των γονέων δεν υπηρετεί πάντα το υπέρτερο συμφέρον του παιδιού.
Το νομοσχέδιο είναι πολύ σπουδαίο. Δεν περίμενα να έχω τόσα μηνύματα από μαμάδες, από μπαμπάδες. Το θέμα είναι πολύ σημαντικό, αφορά τις σχέσεις γονέων και τέκνων και έρχεται το υπουργείο Δικαιοσύνης να προωθήσει μία σημαντική μεταρρύθμιση», ανέφερε, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για τη συνεπιμέλεια, ο βουλευτής της ΝΔ Ζήσης Τζηκαλάγιας, σημειώνοντας ότι το παιδί χρειάζεται και τους δύο γονείς. Ο κ. Τζηκαλάγιας τόνισε ότι από την τελευταία μεταρρύθμιση στο οικογενειακό δίκαιο έχουν αλλάξει πολλά και πρέπει σήμερα να υπάρξει εναρμόνιση με τη σύγχρονη πραγματικότητα. «Όταν δεν υπάρχει συνεννόηση τότε υπάρχει υποχρεωτική συνεπιμέλεια», είπε ο βουλευτής της ΝΔ και επεσήμανε πως η «από κοινού και εξίσου άσκηση γονικής μέρμνας» είναι τομή παιδοκεντρική διότι οι δύο γονείς πρέπει να είναι παρόντες στην ανατροφή του παιδιού τους.
«Θεσμοθετείτε από το παράθυρο την εναλλασσόμενη κατοικία του παιδιού και την υποχρεωτική συνεπιμέλεια. Πετάτε στο καλάθι διεθνείς συμβάσεις», υποστήριξε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κατερίνα Παπανάτσιου που επικαλέστηκε τις επισημάνσεις της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής ότι το συμφέρον του παιδιού δεν μπορεί να εξασφαλιστεί με απλό μοίρασμα του χρόνου. Η κ. Παπανάτσιου υπογράμμισε ότι ο φυσικός δικαστής είναι εκείνος που πρέπει να λύσει τη δύσκολη εξίσωση, με γνώμονα το πραγματικό συμφέρον του τέκνου, αξιολογώντας τα πραγματικά περιστατικά και δεδομένα. «Προσδεθείτε και αφουγκραστείτε την κοινωνία», πρόσθεσε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, απευθυνόμενη στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης.
«Το νομοσχέδιο που ψηφίζεται σήμερα επιφέρει τομή σε ένα οικογενειακό δίκαιο που έχει μία παράδοση 40 ετών, ένα δίκαιο που θεσπίστηκε στο πνεύμα της νεωτερικότητας και στην κατεύθυνση της ισότητας των φύλων. Δυστυχώς, η κυβέρνηση της ΝΔ έχει συγκεκριμένη φιλοσοφία για το μεταπολιτευτικό κεκτημένο», ανέφερε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίνα Κασιμάτη και σημείωσε ότι με τις διατάξεις μετατοπίζεται το κέντρο βάρους, από το παιδί στους γονείς. Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κάλεσε τον υπουργό Δικαιοσύνης να προβληματιστεί είτε από τις διαφοροποιήσεις βουλευτών της ΝΔ είτε από την απροθυμία πολλών βουλευτών της κυβερνητικής πλειοψηφίας να παρίστανται στη Βουλή για να υπερασπιστούν το νομοσχέδιο.
«Μας λέτε ότι φέρατε ένα νομοσχέδιο διαμάντι. Αλλά -όπως εξαντλητικά σάς απέδειξαν οι συνάδελφοί μου βουλευτές του ΚΚΕ- φέρατε κάρβουνο», τόνισε η βουλευτής του ΚΚΕ Λιάνα Κανέλλη, η οποία κατήγγειλε ότι η κυβέρνηση σπεύδει και φέρνει το νομοσχέδιο για τη διευθέτηση του χρόνου της γονικής μέριμνας, του χρόνου επικοινωνίας του παιδιού, διότι «έρχεται το βαθύτατα εξοντωτικό νομοσχέδιο για τον χρόνο εργασίας, έρχεται το νομοσχέδιο που θα τινάξει στον αέρα τα σπίτια των εργαζομένων». «Ποιο εξίσου; Που τα λέτε αυτά; Πείτε σε εκείνη τη μάνα που θα δουλέψει τρεις εβδομάδες συνεχόμενα, χωρίς Σαββατοκύριακα και δεν θα μπορεί να δει το παιδί της, γιατί αυτό έχει ανάγκη η επιχείρηση στην οποία εργάζεται», είπε η Λιάνα Κανέλλη και επέμεινε ότι η κυβέρνηση φέρνει ένα νομοσχέδιο για τον χρόνο επικοινωνίας το γονέων με το παιδί τους, αλλά στην πραγματικότητα τον χρόνο τον ορίζουν οι εργοδότες. «Κυριακή δεν έχει μείνει στη θέση της. Οκτάωρο δεν έχει μείνει στη θέση του. Μισθός δεν έχει μείνει στη θέση του. Παιδιά δουλεύουν με μηχανάκια. Και εσείς έρχεστε και μας λέτε ότι φτιάχνετε τον χρόνο. Τι περάσατε τα ζευγάρια; Καρανίκα και Άδωνι. Αυτοί τα βρήκαν. Εσείς νομίζετε ότι θα τα βρουν οι γονείς; Κάτσε κάτω αγάπη μου να μετρήσουμε τον χρόνο, να δούμε τι θα κάνεις;», υπογράμμισε η βουλευτής του ΚΚΕ.