Όταν ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξελέγη για πρώτη φορά πρόεδρος το 2019, έδειξε ότι μπορούσε να μπορούσε να μάθει γρήγορα πώς να κερδίζει την εύνοια του Αμερικανού ομολόγου του.
Σε μία από τις πρώτες συνομιλίες του με τον τότε πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο Ζελένσκι ισχυρίστηκε ότι ήθελε να «καθαρίσει τον βάλτο» της διαφθοράς στην Ουκρανία και επαίνεσε τον Τραμπ που του έδειξε τον δρόμο. «Είστε ένας σπουδαίος δάσκαλος για εμάς σε αυτόν τον τομέα», του είπε.
Σχεδόν έξι χρόνια μετά, όμως, σε μια καθοριστική στιγμή για το μέλλον της χώρας του, ο Ζελένσκι φαίνεται πως ξέχασε τον πιο σημαντικό κανόνα της αλληλεπίδρασης με τον Τραμπ: οι φιλοφρονήσεις είναι το νόμισμα που σου εξασφαλίζει ευνοϊκή μεταχείριση, και συμπέριφορες που μπορεί να εκληφθούν ως προσβλητικές, ειδικά δημόσια, σε πετούν γρήγορα εκτός παιχνιδιού.
Σύμφωνα με ανάλυση του ιστότοπου Politico, αυτό είναι το συμπέρασμα από την επεισοδιακή συνάντηση της Παρασκευής στο Οβάλ Γραφείο, όπου ο Ζελένσκι μπλέχτηκε σε μια δημόσια αντιπαράθεση με τον αντιπρόεδρο Τζ. Ντ. Βανς, προτού εξοργίσει τον Τραμπ διαφωνώντας μαζί του (ή, όπως το είδαν οι σύμμαχοι του Τραμπ, κάνοντάς του διάλεξη).
Ο Ζελένσκι του 2025 δεν είναι ο Ζελένσκι του 2019
Προφανώς, ο Ζελένσκι είναι ένας εντελώς διαφορετικός άνθρωπος σε μια εντελώς διαφορετική κατάσταση από αυτήν του 2019. Η Ρωσία έχει εισβάλει στη χώρα του, έχει σφαγιάσει τον λαό του, έχει απαγάγει Ουκρανόπουλα και έχει μετατρέψει πόλεις σε ερείπια. Τίποτα από όσα είπε την Παρασκευή στο Οβάλ Γραφείο δεν ήταν αβάσιμο — και έχει κάθε δικαίωμα και λόγο να υπενθυμίζει στον κόσμο ότι η Ουκρανία είναι το θύμα της ρωσικής επιθετικότητας, όχι η αιτία της.
Αντιθέτως, ο Τραμπ φαίνεται να μην έχει αλλάξει καθόλου. Ήταν ήδη επιφυλακτικός απέναντι στην Ουκρανία πριν καν εκλεγεί ο Ζελένσκι, και πλέον συνδέει τη χώρα και τον ηγέτη της με τους εγχώριους πολιτικούς αντιπάλους του, παρασύροντας και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα στον ίδιο τρόπο σκέψης.
Αν ο Ζελένσκι θέλει οι ΗΠΑ να παραμείνουν στο πλευρό της Ουκρανίας, και να μη συνταχθούν με τη Ρωσία (όπως είπε στη συνέντευξή του στο Fox News μετά τη χαοτική συνάντηση της Παρασκευής) θα πρέπει να συμβιβαστεί με τη νέα πραγματικότητα της Ουάσινγκτον: Η αμερικανική στάση απέναντι στην Ουκρανία έχει αλλάξει δραματικά υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ και του Τζέι Ντι Βανς. Ακόμα και οι πιο σταθεροί υποστηρικτές του Ζελένσκι στις ΗΠΑ τονίζουν ότι, όσο πιο γρήγορα το καταλάβει αυτό ο Ουκρανός ηγέτης, τόσο το καλύτερο για τη χώρα του.
Το άμεσο ερώτημα, ωστόσο, είναι αν μπορεί να κατευνάσει την οργή του Τραμπ και άλλων αξιωματούχων του Λευκού Οίκου για όσα συνέβησαν την Παρασκευή.
«Δεν έχω ιδέα τι μπορεί να κάνει ο Ζελένσκι για να διορθώσει τη σχέση», δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου το βράδυ της Παρασκευής. «Μετά από αυτές τις ειρωνικές κινήσεις του κεφαλιού του και το απαξιωτικό βλέμμα; Ο Τραμπ προσπαθούσε να τον βοηθήσει και εκείνος του απαντούσε με ειρωνείες στο ίδιο του το σπίτι.»
Άλλος αξιωματούχος, που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας, είπε στον αναλυτή του Politico: «Όλοι στο κτίριο — από τον πρόεδρο μέχρι τους κατώτερους στην ιεραρχία αξιωματούχους — ένιωσαν απόλυτα προσβεβλημένοι… Η συνάντηση της Παρασκευής ήταν το αποτέλεσμα αμέτρητων ωρών δουλειάς για τη δημιουργία μιας συνεργασίας… Και αντί για αυτό, κοιτάξτε πού βρισκόμαστε: Ακόμη και ο γ@@@νος Λίντσεϊ Γκράχαμ λέει πόσο άθλια ήταν η συμπεριφορά του», πρόσθεσε, αναφερόμενος στον γερουσιαστή της Νότιας Καρολίνας, που επέκρινε τον Ζελένσκι αμέσως μετά το επεισόδιο στο Οβάλ Γραφείο.
Του είχαν στήσει «παγίδα»;
«Κάποιοι επικριτές του Τραμπ υπέθεσαν —χωρίς αποδείξεις— ότι η αντιπαράθεση στο Οβάλ Γραφείο ήταν μια προμελετημένη παγίδα που έστησαν ο Τραμπ και ο Βανς για να δυναμιτίσουν τη συμμαχία ΗΠΑ-Ουκρανίας. Αυτή η κατηγορία έχει εξοργίσει τους συνεργάτες του Λευκού Οίκου που οργάνωσαν τη συνάντηση και πασχίζουν ακόμη να καταλάβουν τι συνέβη», αναφέρει ο αναλυτής του Politico.
«Δεν νομίζω ότι κανείς περίμενε ότι θα είχε το θράσος να εμφανιστεί και να προσπαθήσει να τα βάλει δημόσια με τη μεγαλύτερη και πιο ισχυρή προσωπικότητα της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής», είπε άλλος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. «Οπότε δεν νομίζω ότι κάποιος θα μπορούσε να προβλέψει ένα τέτοιο στρατηγικό λάθος από μια χώρα που βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής».
Ο Τραμπ αγαπά τις συμφωνίες
Οι γνώστες της πολιτικής του Τραμπ επισημαίνουν ότι η ιδέα πως είχε σχεδιάσει μια δημόσια ταπείνωση για τον Ζελένσκι, αν και ταιριάζει στον χαρακτήρα του προέδρου, έρχεται σε αντίθεση με μια βασική αλήθεια: ο Τραμπ λατρεύει να κλείνει συμφωνίες — ειδικά εκείνες που ο υπόλοιπος κόσμος θεωρεί αδύνατο να συναφθούν.
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου ανέφεραν ότι ο Τραμπ ήταν πρόθυμος να προχωρήσει με τη συμφωνία εξόρυξης σπάνιων γαιών που είχε διαπραγματευτεί η κυβέρνησή του με τους Ουκρανούς. Κάποιοι είχαν προτείνει να υπογραφεί πριν από τη συνάντηση και να παρουσιαστεί ως θρίαμβος. Αλλά ο Τραμπ ήθελε να γίνει δημόσια, μπροστά στις κάμερες.
Ήταν άραγε υπερβολική η προσδοκία να δεχθεί ο Ζελένσκι να υπογράψει χαμογελώντας μια συμφωνία που εκχωρεί μεγάλο μέρος του ορυκτού πλούτου της χώρας του χωρίς να λάβει καμία εγγύηση ασφαλείας ως αντάλλαγμα;
Πηγή: protothema.gr