Υπό πίεση βρίσκεται ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μετά τις προσβολές που εξαπολύθηκαν εναντίον του από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τον στενό σύμβουλό του, Ίλον Μασκ, για να συνεργαστεί «πολύ γρήγορα» με τις ΗΠΑ ώστε να τερματιστεί ο πόλεμος στη χώρα του με τη Ρωσία.
«Ο πρόεδρος Τραμπ είναι προφανώς πολύ απογοητευμένος από τον πρόεδρο Ζελένσκι, από το γεγονός ότι δεν ήλθε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ότι δεν ήθελε να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία που του προσφέραμε», δήλωσε ο Αμερικανός σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μάικ Γουόλτς. «Πιστεύω ότι στο τέλος θα καταλήξει σε αυτό, και ελπίζω πολύ γρήγορα», επέμεινε ο Αμερικανός αξιωματούχος ο οποίος είχε σημαντικό ρόλο στην παρουσίαση της βελτιωμένης πρόταση για τον ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας.
Η Κίνα έκρινε επίσης από την πλευρά της ότι «ανοίγει ένα παράθυρο για την ειρήνη», σύμφωνα με δηλώσεις, που μεταδόθηκαν σήμερα, του υπουργού της Εξωτερικών Ουάνγκ Γι στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της G20 στο Γιοχάνεσμπουργκ.
Το Πεκίνο, το οποίο δεν καταδίκασε τη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία το 2022, επιθυμεί μια «βιώσιμη και διαρκή λύση που να ανταποκρίνεται στις ανησυχίες» της κάθε πλευράς, σημείωσε ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών.
Η επαναπροσέγγιση που ξεκίνησε μεταξύ Μόσχας και Ουάσινγκτον εγείρει φόβους για ρήξη ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ουκρανία, η οποία εξαρτάται σε κρίσιμο βαθμό από την αμερικανική βοήθεια για την αντίστασή της στη ρωσική εισβολή.
Οι πρόεδροι Τραμπ και Ζελένσκι αντήλλαξαν πρωτοφανείς προσωπικές επιθέσεις μετά τις ρωσοαμερικανικές συνομιλίες την Τρίτη στη Σαουδική Αραβία, τις πρώτες σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών των ΗΠΑ και της Ρωσίας εδώ και τρία χρόνια.
Ο «ουκρανικός λαός περιφρονεί» τον Ζελένσκι, έκρινε παράλληλα σε ανάρτησή του στο X ο δισεκατομμυριούχος Ίλον Μασκ, δεξί χέρι του Τραμπ, ο οποίος χαρακτήρισε εξάλλου την Τετάρτη τον Ουκρανό ομόλογό του «δικτάτορα».
Ο Ζελένσκι από την πλευρά του κατηγόρησε τον Τραμπ ότι ζει σε «μια φούσκα ρωσικής παραπληροφόρησης» και απέρριψε πρόταση για συμφωνία με τις ΗΠΑ βάσει της οποίας η Ουάσινγκτον θα εξασφαλίσει πρόσβαση στο 50% των στρατηγικών ορυκτών της Ουκρανίας σε αντάλλαγμα της αμερικανικής βοήθειας που έχει ήδη χορηγηθεί στο Κίεβο.
Ο Γουόλτς έκρινε «απαράδεκτες» τις «προσβολές» του Ουκρανού προέδρου προς τον Αμερικανό ομόλογό του.
Προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι
Παρ’ όλα όσα ειπώθηκαν, ο Ζελένσκι δέχθηκε χθες, Πέμπτη, στο Κίεβο τον Αμερικανό απεσταλμένο Κιθ Κέλογκ, με τον οποίο όπως δήλωσε είχε μια «παραγωγική» συζήτηση όσον αφορά «την κατάσταση στο πεδίο της μάχης, για τον τρόπο επαναπατρισμού των αιχμαλώτων μας πολέμου και για τις αποτελεσματικές εγγυήσεις ασφαλείας».
«Στέρεες σχέσεις ανάμεσα στην Ουκρανία και τις ΗΠΑ είναι προς όφελος όλου του κόσμου», σχολίασε ο Ουκρανός πρόεδρος μετά τη συνάντηση αυτή.
Ωστόσο σε αντίθεση με ό,τι συνηθίζεται στο πέρας τέτοιων επισκέψεων, μετά τη συνάντηση αυτή δεν εκδόθηκε κανένα ανακοινωθέν ούτε παραχωρήθηκε κοινή συνέντευξη Τύπου. Σύμφωνα δημοσίευμα του ιστότοπου Axios η κυβέρνηση Τραμπ παρουσίασε στην Ουκρανία ένα «βελτιωμένο» σχέδιο συμφωνίας για την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας, αξίας δισεκατομμυρίων.
Λίγες μέρες πριν από την τρίτη επέτειο από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου του 2022, ο Ζελένσκι υπενθύμισε ότι η Ουκρανία ήθελε να τερματιστεί ο πόλεμος αυτός «από τα πρώτα δευτερόλεπτα», αφού ο Ντόναλντ Τραμπ τον κατηγόρησε ότι ξεκίνησε τον πόλεμο.
Το Κρεμλίνο, δίχως να κρύβει την ικανοποίησή του για την στροφή των ΗΠΑ, ανακοίνωσε από την πλευρά του χθες ότι αποφάσισε μαζί με την Ουάσινγκτον επανάληψη του διαλόγου «όσον αφορά όλες τις παραμέτρους», λέγοντας ότι «συμφωνεί πλήρως» με την αμερικανική θέση για την Ουκρανία.
Ωστόσο σημείωσε ότι προς το παρόν είναι «λίγα» τα χειροπιαστά αποτελέσματα, κυρίως λόγω «διαφωνιών ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και το Κίεβο».
Ευρωπαϊκή στήριξη στον Ζελένσκι
Απέναντι στην σφοδρότητα των κατηγοριών του Λευκού Οίκου, ο Ζελένσκι έλαβε την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πολλών Ευρωπαίων ηγετών. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα μεταβεί στην Ουάσινγκτον τη Δευτέρα. Με την ευκαιρία αυτή θα πει στον Ντόναλντ Τραμπ ότι δεν πρέπει να δείχνει «αδύναμος» απέναντι στον αρχηγό του ρωσικού κράτους, τον Βλαντίμιρ Πούτιν, όπως δήλωσε ο ίδιος χθες σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Γάλλος πρόεδρος διευκρίνισε ότι συνομίλησε με τον Ζελένσκι για να «προετοιμάσει» το ταξίδι του και τον ενημέρωσε για τις επαφές που είχε με τους Ευρωπαίους εταίρους του «που επιθυμούν να εργαστούν για μια βιώσιμη και σταθερή ειρήνη για την Ουκρανία». Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ αναμένεται να μεταβεί επίσης στην Ουάσινγκτον, την Πέμπτη.
Σύμφωνα με τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης, με την προοπτική μιας ενδεχόμενης εκεχειρίας, το Παρίσι και το Λονδίνο προετοιμάζουν τη σύσταση μιας ευρωπαϊκής δύναμης που θα αποσκοπεί στην εγγύηση της ασφάλειας της Ουκρανίας και που θα αποτελείται από «τουλάχιστον 30.000 στρατιωτικούς».
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ανακοίνωσε ότι θα μεταβεί στο Κίεβο τη Δευτέρα, ημέρα της επετείου της ρωσικής εισβολής, για να «επαναβεβαιώσει την υποστήριξη της Ισπανίας στην ουκρανική δημοκρατία».
Το χρονικό που οδήγησε στην σύγκρουση Τραμπ – Ζελένσκι
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξόργισε τόσο πολύ τον Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια των ειρηνευτικών συνομιλιών με τη Ρωσία, που ο Τραμπ έφτασε στο σημείο να σκέφτεται να αποσύρει τη στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, σύμφωνα με τρεις Αμερικανούς αξιωματούχους που γνωρίζουν τις συνομιλίες και μίλησαν στο Axios.
Η σύγκρουση μεταξύ των δύο ηγετών κλιμακώθηκε σε έναν πόλεμο λέξεων, προκαλώντας ανησυχία στους Ευρωπαίους συμμάχους, οι οποίοι φοβούνται ότι αυτό θα ενθαρρύνει τον Βλαντίμιρ Πούτιν και θα επιβραβεύσει την επιθετική επεκτατική του πολιτική.
Αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης ανέφεραν στο αμερικανικό ειδησεογραφικό μέσο ότι τις τελευταίες εννέα ημέρες σημειώθηκαν πέντε περιστατικά που εξόργισαν τον Τραμπ, τον Τζ. Ντ. Βανς, τον Ρούμπιο και τον Γουολτς. Σύμφωνα με έναν αξιωματούχο, ο Ζελένσκι «έδειξε πώς να μην εφαρμόζει την “Τέχνη της Συμφωνίας”» στην προσπάθειά του να κερδίσει την υποστήριξη του Τραμπ.
12 Φεβρουαρίου: Ο Υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ επισκέφθηκε τον Ζελένσκι στο Κίεβο για να του προτείνει μια συμφωνία που θα έδινε στις ΗΠΑ πρόσβαση σε ουκρανικά μεταλλευτικά δικαιώματα, σε αντάλλαγμα για de facto προστασία από τις ΗΠΑ. Ο Τραμπ αργότερα δήλωσε ότι ο Ζελένσκι ήταν «αγενής» και καθυστέρησε τη συνάντησή του με τον Μπέσεντ επειδή κοιμόταν.
14 Φεβρουαρίου: Στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, ο Βανς και ο Ρούμπιο συναντήθηκαν με τον Ζελένσκι για να λάβουν την έγκρισή του για τη συμφωνία για την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας. Όμως, ο Ζελένσκι τους εξέπληξε λέγοντας ότι δεν είχε την εξουσία να την εγκρίνει μονομερώς χωρίς τη Βουλή.
15 Φεβρουαρίου: Ο Ζελένσκι απέρριψε δημόσια τη συμφωνία στη διάσκεψη. Ο Λευκός Οίκος σχολίασε ότι οι δηλώσεις του σε δημοσιογράφους ότι η συμφωνία «δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα μιας κυρίαρχης Ουκρανίας»– ήταν πολύ διαφορετικές από τις πιο θετικές αναρτήσεις του στο X την προηγούμενη ημέρα.
18 Φεβρουαρίου: Καθώς ο Ρούμπιο, ο Γουολτς και ο Γουίτκοφ διαπραγματεύονταν ειρήνη με Ρώσους αξιωματούχους στη Σαουδική Αραβία, ο Ζελένσκι επέκρινε τη συνάντηση επειδή έγινε χωρίς την Ουκρανία στο τραπέζι. Ένας εξοργισμένος Τραμπ αντέδρασε σε συνέντευξη Τύπου στο Μαρ-α-Λάγκο, λέγοντας ψευδώς ότι ο Ζελένσκι ξεκίνησε τον πόλεμο με τη Ρωσία και είχε μόλις 4% δημοτικότητα.
19 Φεβρουαρίου: Ο Ζελένσκι απάντησε, λέγοντας ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ «ζει σε μια φούσκα παραπληροφόρησης». Ο Τραμπ κλιμάκωσε την ένταση, γράφοντας στο Truth Social ότι ο Ζελένσκι, πρώην ηθοποιός, ήταν ένας «μέτρια επιτυχημένος κωμικός» που έχει γίνει «δικτάτορας χωρίς εκλογές».
New York Post: «Η καλύτερη επιλογή για εκείνον και για τον κόσμο θα ήταν να φύγει για τη Γαλλία»
Ενώ η επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Κιέβου φαίνεται ξαφνική, μια πηγή με γνώση των συζητήσεων στον Λευκό Οίκο δήλωσε στην εφημερίδα New York Post την Πέμπτη: «Δεν είναι κάτι καινούργιο για μένα».
«Άκουσα πριν μήνες ότι ήρθε η ώρα για εκλογές και νέα ηγεσία», πρόσθεσε η ίδια πηγή, υποστηρίζοντας ότι η δημόσια ρήξη ήταν προδιαγεγραμμένη και ότι το αντι-Ζελένσκι κλίμα είναι διαδεδομένο στον Λευκό Οίκο.
«Ο Ζελένσκι πρέπει να φύγει άμεσα από την Ουκρανία: αυτό πιστεύει το περιβάλλον του Τραμπ», αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα επικαλούμενη πηγή κοντά στον Αμερικανό πρόεδρο. «Η καλύτερη επιλογή για εκείνον και για τον κόσμο θα ήταν να φύγει για τη Γαλλία».
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ, Axios, ΝYPost