Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνώρισαν την Πέμπτη (1 Αυγούστου) τον αντίπαλο του προέδρου της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο και υποψήφιο της αντιπολίτευσης Εντμούντο Γκονζάλες Ουρούτια ως νικητή των αμφισβητούμενων προεδρικών εκλογών της Βενεζουέλας, απορρίπτοντας τον ισχυρισμό του Μαδούρο για νίκη.
«Δεδομένων των συντριπτικών αποδεικτικών στοιχείων, είναι σαφές για τις Ηνωμένες Πολιτείες και, κυρίως, για τον λαό της Βενεζουέλας ότι ο Εντμούντο Γκονζάλες Ουρούτια κέρδισε τις περισσότερες ψήφους στις προεδρικές εκλογές της Βενεζουέλας της 28ης Ιουλίου», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν σε ανακοίνωσή του την Πέμπτη.
Η ανακοίνωση της Ουάσινγκτον δεν προχώρησε πέρα από το να τον συγχαρεί για την «επιτυχημένη εκστρατεία». Άλλωστε, οι ΗΠΑ δεν είχαν προηγουμένως εκδώσει άλλη ανακοίνωση για το αποτέλεσμα των εκλογών από την Κυριακή για την αναγνώριση του Γκονζάλες.
Τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών όμως έχουν προκαλέσει έντονες διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις στη Βενεζουέλα. Το εκλογικό συμβούλιο της Βενεζουέλας ανακήρυξε τον Μαδούρο, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2013, νικητή των εκλογών της 28ης Ιουλίου με ποσοστό 51% των ψήφων.
Όμως, η αντιπολίτευση της χώρας υποστηρίζει ότι η καταμέτρηση του 90% περίπου των ψήφων δείχνει ότι ο Γκονζάλες έλαβε υπερδιπλάσια υποστήριξη από τον νυν πρόεδρο, σύμφωνα με ανεξάρτητες δημοσκοπήσεις που διενεργήθηκαν πριν από την αναμέτρηση.
Η αντιπολίτευση δημοσίευσε λεπτομερείς καταμετρήσεις σε δημόσιο ιστότοπο, ενώ η κυβέρνηση δεν έχει μοιραστεί μέχρι στιγμής καμία πληροφορία πέρα από ένα σύνολο των ψήφων για κάθε υποψήφιο σε εθνικό επίπεδο.
Με τη δήλωσή του την Πέμπτη, ο Μπλίνκεν απέφυγε να απειλήσει με νέες κυρώσεις στη Βενεζουέλα, αλλά άφησε να εννοηθεί μια πιθανή «τιμωρητική δράση». Το Reuters μετέδωσε την Τρίτη ότι η Ουάσινγκτον εξετάζει το ενδεχόμενο νέων κυρώσεων μετά τις αμφισβητούμενες εκλογές.
«Υποστηρίζουμε πλήρως τη διαδικασία αποκατάστασης των δημοκρατικών κανόνων στη Βενεζουέλα και είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε τρόπους για την ενίσχυσή της από κοινού με τους διεθνείς εταίρους μας», δήλωσε ο Μπλίνκεν.
Ο Μπλίνκεν ζήτησε επίσης να προστατευθούν και να παραμείνουν ασφαλείς οι ηγέτες της αντιπολίτευσης.
«Οι δυνάμεις επιβολής του νόμου και οι δυνάμεις ασφαλείας δεν πρέπει να γίνουν όργανο πολιτικής βίας που χρησιμοποιείται εναντίον πολιτών που ασκούν τα δημοκρατικά τους δικαιώματα», είπε.
Οι πρόεδροι της Βραζιλίας, του Μεξικού και της Κολομβίας ζήτησαν από τη Βενεζουέλα να δώσει στη δημοσιότητα λεπτομερή αποτελέσματα της ψηφοφορίας την Πέμπτη, λόγω της έντασης που έχει ξεσπάσει.
Η αντιπολίτευση καλεί σε μαζικές διαδηλώσεις
Η ηγέτιδα της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας Μαρία Κορίνα Ματσάδο κάλεσε την Πέμπτη σε διαδηλώσεις «σε κάθε πόλη» της χώρας το Σάββατο για να καταγγείλει την αμφισβητούμενη επανεκλογή του Μαδούρο.
«Πρέπει να παραμείνουμε σταθεροί, οργανωμένοι και κινητοποιημένοι με την υπερηφάνεια ότι πετύχαμε μια ιστορική νίκη στις 28 Ιουλίου και με τη συνείδηση ότι για να διεκδικήσουμε τη νίκη θα πάμε επίσης μέχρι τέλους», ανέφερε η Ματσάδο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Νωρίτερα την Πέμπτη, έγραψε στη Wall Street Journal ότι κρύβεται και «φοβάται για τη ζωή» της λόγω του ότι η αμφισβητούμενη νίκη του Μαδούρο οδήγησε σε εκατοντάδες συλλήψεις και μετέτρεψε τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίες σε λουτρό αίματος αυτή την εβδομάδα.
Τουλάχιστον 20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στις διαδηλώσεις που ξέσπασαν μετά τις εκλογές, σύμφωνα με τη Ματσάδο, ενώ περισσότεροι από 1.000 έχουν φυλακιστεί.
Το ανώτατο δικαστήριο της Βενεζουέλας κάλεσε όλους τους υποψήφιους προέδρους σε ακρόαση το απόγευμα της Παρασκευής, μετά το αίτημα του Μαδούρο να ξεκινήσει μια διαδικασία για τη διερεύνηση και την πιστοποίηση του εκλογικού αποτελέσματος.
Διπλωματική διαμάχη
Μετά από αρκετές ημέρες ανησυχίας, η κανονική ζωή έχει αρχίσει να επανέρχεται στην πρωτεύουσα Καράκας, με τα καταστήματα να ανοίγουν και τα μέσα μαζικής μεταφοράς να λειτουργούν πλέον κανονικά.
Όμως οι περιφερειακές διαμάχες διευρύνονταν, με τη Βενεζουέλα να αποσύρει διπλωμάτες από οκτώ κρίσιμες χώρες της Λατινικής Αμερικής και να ζητά από τους απεσταλμένους των χωρών αυτών να εγκαταλείψουν το έδαφός της.
Ο πρόεδρος της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι δήλωσε ότι το διπλωματικό προσωπικό της χώρας του εγκατέλειψε τη Βενεζουέλα την Πέμπτη και ευχαρίστησε τη Βραζιλία που ανέλαβε την επιμέλεια της πρεσβείας της.
Έξι στελέχη της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας βρίσκονται τώρα υπό προστασία στην πρεσβεία της Αργεντινής.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Βραζιλίας ανακοίνωσε ότι αναλαμβάνει επίσης την εκπροσώπηση του Περού στη Βενεζουέλα.
Το Περού αναγνώρισε την Τρίτη τον Γκονζάλες Ουρούτια ως νόμιμο πρόεδρο της Βενεζουέλας, γεγονός που ώθησε το Καράκας να διακόψει τους διπλωματικούς δεσμούς.
Σε κοινή ανακοίνωσή τους, οι κυβερνήσεις της Βραζιλίας, της Κολομβίας και του Μεξικού προέτρεψαν σε «αμερόληπτη επαλήθευση» του αποτελέσματος, ζητώντας επίσης από το Καράκας να δημοσιεύσει τα στοιχεία της ψηφοφορίας ανά εκλογικό τμήμα.
Λουτρό αίματος
Οι εκλογές της Κυριακής διεξήχθησαν στη σκιά των προειδοποιήσεων του Μαδούρο για «λουτρό αίματος» σε περίπτωση που χάσει και εν μέσω ευρέως διαδεδομένων φόβων ότι η ψηφοφορία θα ήταν νοθευμένη.
Ο Γενικός Εισαγγελέας Ταρίκ Ουίλιαμ Σάαμπ δήλωσε ότι περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι συνελήφθησαν στις διαδηλώσεις που ξέσπασαν τη Δευτέρα και την Τρίτη στον απόηχο των εκλογών, ενώ σκοτώθηκε και ένας στρατιωτικός σκοτώθηκε και 77 αξιωματούχοι τραυματίστηκαν.
Ο Μαδούρο ηγείται της πλούσιας σε πετρέλαιο χώρας από το 2013, ενώ κατά την προεδρία του έχει παρατηρηθεί μια πτώση του ΑΕΠ της τάξεως του 80% που ώθησε περισσότερα από επτά εκατομμύρια από τα 30 εκατομμύρια πολίτες της άλλοτε πλούσιας Βενεζουέλας να μεταναστεύσουν.
Κατηγορείται ότι φυλακίζει επικριτές και παρενοχλεί αντιπάλους υπό συνθήκες απόλυτου αυταρχισμού.
Η προηγούμενη επανεκλογή του Μαδούρο, το 2018, απορρίφθηκε από δεκάδες χώρες της Λατινικής Αμερικής και άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και των μελών της ΕΕ.
Τα χρόνια επιζήμιων αμερικανικών κυρώσεων δεν κατάφεραν να εκτοπίσουν τον πρόεδρο, ο οποίος απολαμβάνει την πίστη της στρατιωτικής ηγεσίας, των εκλογικών οργάνων, των δικαστηρίων και άλλων κρατικών θεσμών, καθώς και την υποστήριξη της Ρωσίας, της Κίνας και της Κούβας.